Cha mẹ nên dạy con về tình yêu như thế nào?
Tình yêu có lẽ là chủ đề khó khăn nhất khi cha mẹ giáo dục những đứa con của mình, đặc biệt là những cha mẹ Việt Nam. Cha mẹ có thể dễ dàng dạy con làm thế nào để rèn luyện một kỹ năng hay đạt được một mục tiêu, nhưng họ thường không mấy bận tâm hoặc lảng tránh dạy con cách yêu thương. Nhưng yêu thương là khả năng quan trọng bậc nhất.
Trong nhiều năm qua, Việt Nam chứng kiến ngày càng nhiều những vụ trẻ em tự sát vì thất tình, hay những cô gái bị người yêu của mình sát hại man rợ, hoặc thậm chí có những đôi trẻ chỉ mới học trung học sau khi trót làm điều dại dột đã cùng nhau tự vẫn vì sợ bố mẹ phát hiện… Có những người đã qua tuổi trưởng thành nhưng vẫn yếu đuối như cành liễu trước gió khi gặp biến cố tình cảm. Theo thống kê của Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, năm 2018, số người trẻ tử vong do tự tử chiếm 33.7%, chỉ sau tai nạn giao thông, và nguyên nhân phổ biến nhất là do chuyện tình yêu nam nữ và những mâu thuẫn rất nhỏ nhặt trong cuộc sống.
Những tình huống đáng buồn đó không phải là kết quả sau một hai ngày, mà là hệ lụy của một quá trình giáo dục, hoặc thậm chí là của một xã hội khi đánh giá thấp tầm quan trọng của việc biết cách yêu thương và thể hiện tình yêu thương.
Thực tế, các bậc cha mẹ bận rộn với gánh mưu sinh không có thời gian chăm sóc con cẩn thận hay cha mẹ quá bao bọc con đều khiến con thiếu trưởng thành và khó thích nghi với một xã hội phức tạp và nhiều thử thách. Tuổi nhỏ, con trẻ không biết cách yêu thương thì khi lớn lên, chúng cũng khó lòng xây dựng được một gia đình hạnh phúc. Vì vậy, một trọng trách của các bậc cha mẹ hiện nay là cần dạy con đúng đắn về tình yêu.
Lạm dụng không phải là tình yêu
Khi con còn nhỏ, chúng ta có thể bắt gặp những tình huống như sau: con khóc lóc kể rằng có bạn khác giới trêu chọc và cô bé dường như rất khó chịu với điều này. Chúng ta đừng vô tư mà vội khẳng định rằng: “Bạn ấy thích con nên mới trêu con đấy.”
Hay thậm chí có những người lớn thường ôm ấp, thơm hôn quá đà nhưng trẻ đẩy ra, nhiều cha mẹ lại xua tay bảo: “Bác ấy yêu quý con nên mới thế.”
Cách giải thích và ứng xử này của cha mẹ khiến con lầm tưởng rằng những hành vi đó là cách thể hiện tình cảm chân chính, nhưng lạm dụng không phải là tình yêu. Nếu con trẻ không ý thức được cơ thể và tâm hồn mình đáng trân trọng thì khi ai đó thể hiện tình yêu không đúng cách với chúng như mắng nhiếc hay đánh đập, chúng sẽ có xu hướng cam chịu và đặc biệt là không đủ quyết đoán để thoát ra khỏi một mối quan hệ độc hại.
Tình yêu là không chỉ biết cho đi
Những đứa trẻ ngây thơ trong tình yêu thường nghĩ rằng yêu là cần phải cho đối phương thật nhiều, kể cả về mặt vật chất hay tình cảm, như vậy mới được xem là yêu thật lòng. Thế rồi, dù không có tiền, chúng cố gắng mua hàng hiệu hay những món quà khác để chiều lòng đối phương. Tồi tệ hơn, chúng có thể trở nên lụy tình và phụ thuộc người kia hoàn toàn về mặt cảm xúc.
Nhưng con trẻ cần hiểu rằng, khi yêu ai đó, chúng ta không phải hy sinh tất cả hay van lơn để mong chờ tình yêu từ một phía. Tất nhiên, mối quan hệ nào cũng cần sự thỏa hiệp và dung hòa, nhưng không có nghĩa là chúng ta không yêu bản thân mình và mù quáng đáp ứng những yêu cầu “ích kỷ” của đối phương.
Để một mối quan hệ phát triển lành mạnh và lâu bền, con trẻ không chỉ biết cho mà cũng phải biết nhận trong tình yêu. Đó không phải là biểu hiện của sự tính toán, mà là dấu hiệu cho thấy đối phương không biến con thành đối tượng bị lợi dụng.
Tôn trọng là yếu tố quan trọng hàng đầu trong tình yêu
Khi còn nhỏ, tôi thường chứng kiến mẹ tôi nấu cơm xong vẫn kiên nhẫn chờ cha tôi đi làm về mới bắt đầu dọn mâm. Khi ăn, bà cũng đợi cha tôi động đũa rồi mới gắp thức ăn cho mình.
Tôi cũng biết có cặp vợ chồng tuổi đã xế chiều nhưng chưa bao giờ thôi thể hiện tình yêu thương và trân trọng lẫn nhau. Bà đi chợ, về muộn hơn bình thường khoảng nửa tiếng, ông ở nhà thấp thỏm đứng ngồi không yên. Vừa nghe tiếng chó sủa ngoài xa, đoán là vợ mình về, ông ra mở cái cổng tre để đón bà. Ông đỡ cái giỏ trên tay bà rồi xách phụ bà từ cổng vào bếp. Đó là những cử chỉ nhỏ nhặt nhưng thể hiện tình yêu và sự cảm thông một cách sâu sắc.
Đôi khi, cách tốt nhất để khiến con mình hiểu về một mối quan hệ tình cảm là hãy làm gương cho chúng. Chúng sẽ biết tôn trọng và yêu thương là hai yếu tố song hành với nhau. Khi không có sự tôn trọng, một mối quan hệ sẽ không còn bình đẳng về mặt nhân cách, nó có xu hướng xấu đi và gây tổn thương cho con trẻ.
Khi người cha biết bảo vệ và nuôi sống gia đình còn người mẹ biết xây dựng tổ ấm bền chặt, hạnh phúc thì con cái cũng sẽ nhận thức đúng đắn về trách nhiệm và nghĩa vụ của phái nam và phái nữ trong một mối quan hệ tình cảm.
Tình yêu có thể không kéo dài mãi mãi
Thời đại của giải trí ngày nay tràn ngập những bộ phim tình cảm Hàn Quốc lãng mạn. Chúng khiến những đứa trẻ mới lớn lầm tưởng rằng tình yêu sẽ kéo dài suốt cuộc đời. Nhưng sự thật, tình yêu có thể kết thúc nhanh chóng và nếu trẻ bỗng nhiên bị thất tình hay chia tay, đó cũng là một điều bình thường. Chúng chỉ cần thời gian để chữa lành tâm hồn rồi tiếp tục tiến về phía trước. Những lúc này, cha mẹ cần bên cạnh và lắng nghe con, trở thành người bạn tâm giao để chúng trút bỏ những tâm sự và khúc mắc trong lòng.
Con cần học được rằng dù tình yêu có tan vỡ thì những khoảnh khắc yêu thương không bao giờ là lãng phí. Đó là những bài học, những trải nghiệm để chúng ta có được mối quan hệ tốt hơn trong tương lai.
Tình yêu không chỉ toàn màu hồng
Trong những câu chuyện cổ tích, tình yêu luôn tràn ngập màu hồng, đẹp đẽ vô cùng. Nhưng ở ngoài đời thực thì không như vậy.
Cha mẹ nên cho con trải nghiệm cả những phần kém lung linh, “vỡ mộng” của tình yêu để chúng không bị hụt hẫng và mất niềm tin vào cuộc sống nếu gặp những biến cố tình cảm.
Thêm vào đó, cha mẹ hãy tôn trọng tình yêu đầu đời của trẻ. Dù chúng ta chọn cách nào để dạy con về tình yêu, hãy trân trọng những khoảnh khắc rung động đầu tiên của chúng, dù mối tình đó có thể non nớt, ngây thơ… Bằng cách đó, chúng sẽ không sợ hãi, che giấu cha mẹ khi trót yêu ai đó hay phạm sai lầm trong tình cảm. Hãy gây dựng lòng tin trong con cái về phương diện này.
Tình yêu lành mạnh khiến chúng ta tốt đẹp hơn
Yêu thương ai đó là một điều tốt đẹp, nó giúp chúng ta trưởng thành hơn về mặt cảm xúc và tinh thần. Chính vì vậy, tình yêu lành mạnh sẽ khiến một người thêm động lực cải thiện bản thân để có một tương lai tươi sáng. Ngược lại, nếu mối quan hệ tình cảm khiến con trẻ tiêu cực hoặc phát triển những quan niệm sai lầm về cuộc sống và bản thân, cha mẹ nên có những can thiệp kịp thời.
Người làm mẹ mang nặng đẻ đau con 9 tháng 10 ngày là chưa đủ. Để một đứa trẻ trưởng thành cả về thể chất lẫn tinh thần cần rất nhiều nỗ lực của cha mẹ. Và trong đó không thể thiếu sự hy sinh bản thân mình, chú tâm tới từng cảm xúc và hành vi của con. Đặc biệt là khi dạy con về tình yêu, cha mẹ trước tiên cần lòng dũng cảm, sự kiên nhẫn và khả năng thấu hiểu.
Xem thêm: