Cải tổ: TT Pháp Macron công bố về việc từ chức sau 20 tháng tại vị của Thủ tướng Élisabeth Borne
Hôm thứ Hai (08/01), Thủ tướng Pháp Élisabeth Borne đã đệ đơn từ chức sau 20 tháng phục vụ trung thành tại dinh thủ hiến Matignon, với một cảm giác như “đã hoàn thành nhiệm vụ” bất chấp tình trạng hỗn loạn chính trị do mất thế đa số trong Quốc hội.
Đơn từ chức của bà đã được Tổng thống (TT) Emmanuel Macron chấp thuận. Ông Macron đã lên X (trước đây là Twitter) để gửi lời cảm ơn tới bà: “Gửi bà Thủ tướng Élisabeth Borne thân mến, công việc phục vụ Quốc gia chúng ta của bà rất mẫu mực mỗi ngày. Bà đã thực hiện những dự luật của chúng ta với lòng dũng cảm, sự cam kết, và quyết tâm của một người phụ nữ đảm đương vai trò lãnh đạo quốc gia. Từ tận đáy lòng, tôi cảm ơn bà.”
Madame la Première ministre, chère @Elisabeth_Borne, votre travail au service de notre Nation a été chaque jour exemplaire. Vous avez mis en œuvre notre projet avec le courage, l’engagement et la détermination des femmes d’État. De tout cœur, merci. pic.twitter.com/G26ifKfKzj
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) January 8, 2024
Là một người kín đáo và đôi lúc khắc kỷ với điếu thuốc điện tử thường ngậm trong miệng, nữ cựu quận trưởng 62 tuổi này là người phụ nữ thứ hai từng đảm nhận chức vị thủ tướng nước Pháp. Thời gian bà tại nhiệm vượt khá xa bà Édith Cresson, người phụ nữ đầu tiên tại vị trước đó (với 10 tháng 18 ngày), được bổ nhiệm vào khoảng hơn 30 năm trước. Nhưng người phụ nữ này lại được biết đến là một chuyên gia kỹ thuật không có tầm ảnh hưởng, thậm chí là thiếu sự đồng cảm, và gặp khó khăn trong việc thiết lập mối liên hệ với người Pháp cũng như có những bất đồng với tổng thống.
Khoảng 20 lần kích hoạt Điều 49.3 trong Hiến Pháp
Bị tước đi thế đa số tuyệt đối, bà đã đặc biệt bị yếu thế nhiều lần trên con đường Varenne của mình (nơi tọa lạc của dinh thủ hiến Matignon), nơi mà khi tới đây, bà đã trồng một cây sồi với tán lá luôn xanh. Đầu tiên bằng cách kích hoạt khoảng 20 lần Điều 49.3 trong Hiến Pháp của Pháp để cho phép thông qua các văn bản ngân sách mà không cần bỏ phiếu trong thái độ nhìn chung là thờ ơ (ngoại trừ khi bà kích hoạt điều 49.3 cho dự luật cải tổ lương hưu, lần đó bà chỉ thoát khỏi sự chỉ trích với chênh lệch chín phiếu bầu). Và sau đó là một lộ trình mà bà đã tiến hành theo từng bước đúng như đã hứa sau những bất đồng với vị Tổng thống của nước Cộng Hòa, người rất khó chịu nhưng cuối cùng vẫn giữ bà ở lại vị trí của mình. Về luật nhập cư, sau khi bị Quốc hội bác bỏ trước khi được thông qua với sự ủng hộ của phe cánh hữu và phe dân tộc chủ nghĩa, thế đa số của bà đã bị rạn nứt và Bộ trưởng Y tế Aurélien Rousseau đã phải từ chức.
Người cựu cố vấn của cựu Thủ tướng Lionel Jospin tự nhận mình là “một nữ nhân cánh tả” lấy “công lý xã hội và cơ hội bình đẳng” làm phương châm này ắt hẳn khó có thể nhận ra bản thân trong nhiệm kỳ của mình tại Matignon: buộc phải thỏa hiệp với cánh hữu để thông qua các dự luật, thất bại trong cải tổ lương hưu, và khiến cho luật nhập cư càng thêm thắt chặt.
Tuy nhiên, trong bài diễn văn về chính sách chung của mình hồi tháng 07/2022, bà nhận mình là “người kiến tạo không mệt mỏi” “các dự luật đa số.” Bà nhấn mạnh rằng: “Một khối đa số tương đối không phải và sẽ không đồng nghĩa với việc hành động tương đối.” Bây giờ, bà có thể tự hào về khoảng 60 văn bản luật được thông qua mà không cần viện tới điều 49.3, trong đó có 24 dự luật.
Nhiều người trong khối đa số thừa nhận, như một vị nghị sĩ trong Đảng Phục Hưng từng nói, rằng bà Élisabeth Borne “nghiêm túc và chăm chỉ nhưng bà ấy không hiện thân cho những điều đó,” ngụ ý về một “sự yếu đuối chính trị.” Một người thân cận với TT Emmanuel Macron cho biết: “Chúng ta không thể phán xét bà ấy vì sự không trung thành mà đúng hơn là vì sự thiếu sáng suốt.” Vị nghị sĩ này cũng nói rằng bà luôn tin rằng bà Marine Le Pen sẽ không bỏ phiếu cho văn bản luật nhập cư này.
‘Hãy theo đuổi ước mơ của mình’
Ba lần đảm nhận vị trí bộ trưởng trong các lĩnh vực về giao thông, sinh thái, và lao động của Pháp, bà đã dành một vài lời trong bài diễn văn bổ nhiệm của mình ở Matignon hồi tháng 05/2022 để “gửi tới tất cả các bé gái”: “Hãy theo đuổi ước mơ của mình.” Chưa bao giờ được bầu trước đó, bà đã trở thành đại diện của Calvados chỉ vào tháng sau. Đó là một thành tựu phi thường của người phụ nữ này, vì bà được sinh ra ở Bornstein trong một gia đình vắng bóng cha. Năm bà 11 tuổi, cha bà, một cựu binh Do Thái, đã tự kết liễu cuộc đời mình do không thể chịu đựng được nỗi ám ảnh trong khoảng thời gian ở trại tập trung Auschwitz. Kể từ đó bà Élisabeth đã “đắm mình trong môn toán”, môn học mang lại cho bà sự bình tâm và đưa bà đến Đại học Bách khoa Paris (École polytechnique), một trường kỹ thuật danh tiếng của Pháp, với tư cách là “sinh viên quốc gia” được chính phủ tài trợ, khi mà mẹ của bà không đủ khả năng trang trải.
Sinh ngày 18/04/1961 tại Paris, nữ kỹ sư này cũng là tỉnh trưởng của vùng Poitou-Charentes vào năm 2013 và chủ tịch RATP (chủ tịch và giám đốc điều hành lưu thông vận tải Pháp) từ năm 2015 đến năm 2017. Bà có tiếng là hiểu biết rõ và nắm bắt nhanh tình hình. Đã ly hôn và là mẹ của một cậu con trai, bà còn được xem là người “có năng lực” trong số các thủ tướng Pháp vì được cho là có thái độ nghiêm khắc với đồng nghiệp của mình.
Trong thời gian làm Bộ trưởng Giao thông vận tải từ năm 2017 đến năm 2019, bà đã hoàn thành một trong những cải tổ đáng khen nhất trong một nhiệm kỳ năm năm đối với SNCF (công ty đường sắt quốc gia Pháp), đồng thời khai triển các luật sâu rộng về giao thông trước khi thay thế ông François de Rugy làm Bộ trưởng Chuyển đổi Sinh thái và Hòa nhập từ năm 2019 đến năm 2020. Tại Bộ Lao động từ năm 2020 đến năm 2022, giữa đại dịch COVID-19, bà đã chủ trì quá trình cải tổ bảo hiểm thất nghiệp gây nhiều tranh cãi. Bà Élisabeth Borne cũng có một quãng thời gian ngắn làm việc trong khu vực tư nhân, phụ trách nhượng quyền cho tập đoàn Eiffage vào năm 2007 trước khi gia nhập tòa thị chính Paris với tư cách là giám đốc quy hoạch đô thị. Trong chuyến thị sát gần đây nhất tới Guyane (vùng lãnh thổ thuộc Pháp ở Nam Mỹ), bà đã đến thăm các lực lượng vũ trang của vùng lãnh thổ này, và đã được quân đội trao tặng một huân chương khen ngợi tượng trưng cho “tinh thần chiến đấu” và “sự bền bỉ kiên trì.” Một thông điệp nói lên rất nhiều điều.
BTV Epoch Times Tiếng Pháp
Diệu Thủy biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ Epoch Times Tiếng Pháp