Các biện pháp trả đũa mới của Trung Quốc có nguy cơ dẫn tới sự ‘thoát Trung’ về kinh tế
Trung Quốc vừa ban hành một đạo luật [có phạm vi điều chỉnh] rộng rãi ra ngoài lãnh thổ chống lại bất kỳ ai ủng hộ các biện pháp trừng phạt [của các quốc gia khác] chống lại Trung Quốc, kể cả các công dân Trung Quốc và các công ty “tư nhân” của Trung Quốc. Các biện pháp trừng phạt trả đũa mới của Trung Quốc, được công bố hôm 11/06/2021, bao gồm khả năng đòi bồi thường từ các công ty ngoại quốc hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc. Các công ty này bị xếp vào mức “phân biệt đối xử” đối với công dân Trung Quốc và có thể áp dụng theo [quy định của luật này] đối với “các tổ chức,” việc áp dụng từ ngữ này rộng đến mức không chỉ bao gồm các công ty, mà còn bao gồm cả các chính phủ. Luật mới này đủ rộng để làm cơ sở cho các biện pháp trừng phạt [trả đũa] đối với việc hạn chế nhập cư hoặc khoa học đối với các công dân Trung Quốc tìm cách di cư hoặc nghiên cứu khoa học ở ngoại quốc.
Do các biện pháp trừng phạt của các nền dân chủ đối với Trung Cộng có khả năng là lâu dài, nên các luật mới của Trung Cộng sẽ ngày càng gây khó khăn cho các công ty ngoại quốc kinh doanh tại nước này, việc gây khó khăn này sẽ làm tăng áp lực khiến các nền dân chủ giàu có tách khỏi Trung Quốc, và sẽ buộc các quốc gia khác phải quyết định giữa việc kinh doanh với Trung Quốc, hoặc kinh doanh với một liên minh các nền dân chủ, bao gồm Hoa Kỳ, Liên minh Âu Châu, Nhật Bản, và có lẽ cả Ấn Độ nếu nước này đứng về phía các đồng minh dân chủ hơn là tuân theo chính sách không liên kết.
Hầu hết các quốc gia khác, dựa trên lợi ích thương mại của họ với khối kinh tế lớn hơn, có thể sẽ tách ra khỏi khối dân chủ nếu bị buộc phải đưa ra lựa chọn. [Tuy nhiên], ngay cả khi bỏ qua những ưu tiên chuẩn mực trong việc hỗ trợ các nền dân chủ chống lại chính quyền toàn trị của Trung Cộng, [thì] việc tiếp tục kinh doanh với Trung Quốc sẽ không có lợi cho các công ty nếu Trung Quốc đe dọa họ vì tuân theo luật pháp của phần còn lại của thế giới, khi mà phần còn lại của thế giới trừng phạt Trung Quốc một cách hợp lý vì sự lạm dụng nhân quyền của nó.
GDP của Trung Quốc chỉ bằng 20% tổng GDP của Hoa Kỳ, Âu Châu và Nhật Bản, khiến Trung Quốc quá yếu kém về mặt kinh tế để cố gắng trừng phạt trả đũa với mức độ rộng như vừa ban hành. Nước này có khả năng đang chịu sự chi phối của thái độ ngạo mạn độc tài và thất bại về thông tin, khả năng này có thể giải thích cho hành vi hung hăng tàn bạo, và tự mình hại mình của Trung Cộng. Dẫu vậy, một chính quyền phi lý và phi đạo đức như vậy vẫn là rất nguy hiểm đối với hệ thống quốc tế và các chuẩn mực dân chủ dựa trên luật lệ.
Trường hợp của Ngoại trưởng Antony Blinken, người đã ban hành các lệnh trừng phạt đối với Trung Quốc hồi tháng 03/2021 về vấn đề Hồng Kông, làm rõ các luật mới [của Trung Cộng]. Theo ban biên tập South China Morning Post, “Việc Trung Quốc nhắm mục tiêu vào sự phản ứng đối với tình trạng bất ổn xã hội ở Hồng Kông đã khiến [luật trừng phạt trả đũa] trở nên cấp thiết hơn.”
Luật có thể mở rộng đến những gì Trung Cộng đang gọi là “các quốc gia Vành đai và Con đường,” như thể các quốc gia này là một số thuộc địa [của Trung Quốc].
Theo SCMP, “Bắc Kinh đã thảo luận về bước đi mới nhất trong một thời gian, ngay cả trước khi Hoa Kỳ ngày càng nhắm các biện pháp trừng phạt vào Trung Quốc”, “Cần phải đưa ra một phản ứng hiệu quả đối với các lệnh trừng phạt áp dụng cho các đối tác phát triển trong Sáng kiến Vành đai và Con đường.”
Luật mới của Trung Quốc cung cấp cơ sở để chống lại biện pháp trừng phạt của ông Blinken, và bất kỳ công ty nào thuê ông Blinken vào các vị trí lãnh đạo trong tương lai. Ví dụ: nếu Boeing hoặc Apple đang tìm kiếm một Giám đốc điều hành mới hoặc cố vấn cấp C (quản lý cao cấp), họ có thể ngần ngại tuyển dụng ông Blinken sau khi ông rời nhiệm sở vì việc tuyển dụng này có thể là cơ sở để sau đó Trung Quốc trừng phạt các công ty này, vốn kinh doanh hàng tỷ dollar mỗi năm tại Trung Quốc. Biết được điều này, ông Blinken có thể làm dịu cách tiếp cận của mình với Trung Quốc trong khi còn đương chức để tránh các lệnh trừng phạt cá nhân ảnh hưởng đến triển vọng công việc trong tương lai của mình.
Chẳng hạn ông Blinken đã hợp tác với Asia Society (Hiệp hội Á Châu) trong quá khứ, một tổ chức “bất vụ lợi” có trụ sở tại New York, tổ chức này trong nhiều năm đã trả cho cựu Thủ tướng Úc Kevin Rudd khoảng 1 triệu USD mỗi năm. Asia Society có một vấn đề về Hồng Kông, theo luật mới [của Trung Cộng] sẽ thuộc đối tượng chịu các biện pháp trừng phạt [trả đũa] thứ cấp do ông Rudd thuộc đối tượng chịu các biện pháp trừng phạt trả đũa căn bản vì ông đã có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc khi còn là thủ tướng Úc. Vì ông Blinken có thể biết rằng Asia Society có ngân sách rất lớn dành cho các cựu chính trị gia và rằng một công việc trị giá 1 triệu USD sẽ không đạt được nếu ông có quan điểm cứng rắn chống lại Trung Quốc khi còn đương chức, nên ông có thể chọn có các chính sách nhẹ nhàng hơn của Bộ Ngoại giao [Hoa Kỳ].
Hôm 21/01/2021, một ngày sau khi ông Joe Biden nhậm chức Tổng thống, Trung Quốc đã trừng phạt 28 quan chức của Hoa Kỳ, bao gồm cả cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo, vì “vi phạm nghiêm trọng” chủ quyền của Trung Quốc. [Khi ấy] ông Pompeo vừa tuyên bố rằng việc Trung Quốc lạm dụng người Duy Ngô Nhĩ đã dẫn đến tội diệt chủng. [Vậy nên] đừng mong đợi Asia Society sẽ sớm thuê ông Pompeo với giá 1 triệu USD một năm.
Ông Blinken đồng ý với đánh giá của ông Pompeo trong các phiên điều trần xác nhận của ông, một lần nữa khiến ông trở thành mục tiêu cho các biện pháp trừng phạt trả đũa của Trung Cộng.
Mặc dù mối đe dọa từ các biện pháp trừng phạt trả đũa có thể dẫn đến những thay đổi tinh vi trong luật pháp và chính sách của Hoa Kỳ, nhưng chúng không có khả năng thay đổi hoàn toàn hướng đi của Hoa Kỳ trong bối cảnh đã xác nhận tội ác diệt chủng của Trung Quốc và căng thẳng quân sự ngày càng gia tăng. Các biện pháp trừng phạt và trừng phạt trả đũa sẽ tiếp diễn trong mối bang giao Hoa Kỳ -Trung Quốc trong những năm tới khi Bắc Kinh nhận thấy một nhiệm kỳ tổng thống yếu kém của ông Biden có thể bị chèn ép, còn chính phủ Tổng thống (TT) Biden thì phản đối một cách mạnh mẽ để chứng tỏ mình là một đối thủ cứng rắn với Trung Quốc cho cuộc bầu cử năm 2024.
Các nhà bình luận kỳ vọng luật mới của Bắc Kinh sẽ gây áp lực với một số tập đoàn của Hoa Kỳ, vốn đang tìm cách tránh rủi ro ngày càng tăng, rời khỏi Trung Quốc. Những người khác lại tin rằng luật mới sẽ khuyến khích các tập đoàn Hoa Kỳ vận động các quan chức của họ để điều chỉnh các chính sách của Hoa Kỳ đối với Bắc Kinh. Theo các nguồn tin và các báo cáo của tôi thì điều này đang xảy ra.
SCMP [cũng] dự đoán nhiều như vậy về luật mới. Theo ban biên tập [của SCMP], “Một khi nhận thức được rủi ro pháp lý nghiêm trọng, [các công ty ngoại quốc] có thể cảm thấy đủ áp lực khi bị lợi ích bản thân thúc đẩy để thay mặt cho Trung Quốc vận động chính phủ của chính họ.”
Đó sẽ là việc Trung Quốc sử dụng sức mạnh kinh tế của mình để ảnh hưởng đến luật pháp và chính sách của các nền dân chủ trên toàn cầu. Trung Cộng đang thúc đẩy chống lại các nỗ lực buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về tội ác diệt chủng của mình, về việc hủy bỏ hiệp ước Hồng Kông với Anh Quóc, và về nhiều sự xâm phạm nhân quyền và xâm lược lãnh thổ khác.
Một cuộc chiến tranh lạnh mới đang xảy ra với chúng ta, tạo ra một cơn gió lạnh đối với hoạt động kinh doanh của Hoa Kỳ, Âu Châu, Nhật Bản và đồng minh ở Trung Quốc. Sự xói mòn của hoạt động kinh doanh này theo thời gian sẽ làm gia tăng thêm căng thẳng chính trị, theo một vòng xoáy đi xuống, làm tăng khả năng tách rời về kinh tế trên diện rộng và xung đột quân sự với Trung Quốc.
Tác giả Anders Corr có bằng cử nhân/thạc sĩ khoa học chính trị tại Đại học Yale (2001) và tiến sĩ về chính phủ tại Đại học Harvard (2008). Ông là người đứng đầu Corr Analytics Inc., nhà xuất bản của Tạp chí Rủi ro Chính trị (Journal of Political Risk), và đã thực hiện các nghiên cứu sâu rộng ở Bắc Mỹ, Âu Châu và Á Châu. Ông là tác giả của cuốn sách có nhan đề “Tập Trung Quyền Lực” (sắp ra mắt vào năm 2021) và “Không Xâm Phạm,” đồng thời đã biên tập cuốn sách “Những Quyền Lực Lớn, Những Chiến Lược Lớn.”
Quan điểm trong bài viết này là ý kiến của tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm của The Epoch Times.
Do Anders Corr thực hiện
Kim Liên biên dịch
Tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
Xem thêm: