BÀI VIẾT CHUYÊN SÂU: Trường phái kinh tế Biden chi tới 7 triệu USD để tạo ra mỗi công việc ‘xanh’ trị giá 50,000 USD
Nghiên cứu cho biết các khoản trợ cấp sản xuất EV làm giàu cho các tập đoàn, làm rất ít cho người lao động
Mặc dù những người ủng hộ Trường phái kinh tế Biden (Bidenomics) cho rằng trường phái này sẽ “xây dựng lại được giai tầng trung lưu,” nhưng một nghiên cứu mới cho thấy rằng hàng trăm tỷ USD trợ cấp liên bang cho việc sản xuất xe điện (EV) là những món quà lãng phí cho doanh nghiệp với số tiền lên tới 7 triệu USD cho những công việc được tạo ra.
“Người đóng thuế sẽ mất đi hàng chục tỷ dollar sắp được trao cho một số tập đoàn lớn nhất ở Mỹ để chế tạo các loại xe chuyên dụng mà người tiêu dùng dường như không muốn,” ông Robert Bryce, chuyên gia năng lượng kiêm tác giả, nói với The Epoch Times. “Đây là một phần khác của những gì vốn chỉ là một tính toán sai lầm lớn của các nhà hoạch định chính sách ở Hoa Thịnh Đốn nhằm cố gắng buộc các nhà sản xuất xe hơi và người tiêu dùng sử dụng xe điện, một công nghệ đã có mặt trên thị trường trong 120 năm.”
Ngoài các khoản trợ cấp, chính phủ ông Biden còn đang sử dụng các cơ quan quản lý để buộc các nhà sản xuất xe hơi phải tuân theo. Các quy định về phát thải mới, chặt chẽ hơn rất nhiều đối với xe hơi và xe tải nhẹ đã được Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) công bố hồi tháng Tư, với mục tiêu bắt buộc rằng tới năm 2032, 67% các loại xe mới bán ra của các nhà sản xuất xe hơi phải tuân thủ quy định mới.
Tuy nhiên, lịch sử chính sách công nghiệp của chính phủ đầy rẫy những giao dịch nội gián, khuyến khích sai trái, và lãng phí. Một trường hợp nổi bật về năng lượng xanh là Solyndra, nhà sản xuất tấm quang năng đã được cấp bảo lãnh khoản vay liên bang trị giá 500 triệu USD dưới thời chính phủ ông Obama/Biden và gọi vốn được 1 tỷ USD vốn tư nhân, để rồi phá sản hai năm sau đó.
Nhiều chuyên gia cho rằng chương trình EV hiện tại có khả năng tạo ra kết quả tương tự. Ví dụ, theo các báo cáo của ngành, Ford đã bán được 12,000 chiếc EV trong quý đầu tiên của năm 2023 nhưng lỗ trung bình khoảng 60,000 USD cho mỗi chiếc EV mà họ bán được.
“Xét rằng giá bán trung bình của Ford Model e là khoảng 58,000 USD trong quý đầu tiên, thì Blue Oval đã chi trung bình 118,000 USD cho mỗi chiếc EV mà hãng bán được,” một báo cáo cho biết. “Kết quả này khiến những người hâm mộ Tesla nói đùa rằng Ford nên mua một chiếc Model Y, dán nhãn hiệu Ford lên đó, và vẫn mất ít tiền hơn. Các khoản lỗ dự kiến sẽ tăng nhanh trong quý thứ hai, khi Ford tuyên bố giảm giá tới 4,000 USD cho mẫu Mustang Mach-E.”
“Họ kiếm tiền từ đâu? Từ các loại xe động cơ đốt trong,” ông Bryce nói. “Tuy nhiên, họ sẽ chi hàng chục tỷ dollar, bao gồm cả số tiền dồi dào từ người đóng thuế, để cố gắng buộc đưa xe điện vào thị trường một cách hữu hiệu.”
Trợ cấp ‘xanh’ chi hàng triệu USD cho mỗi công việc lương thấp hơn
Câu thần chú hiện tại của Tòa Bạch Ốc là chiến dịch trợ cấp và quy định “xanh” của chính phủ ông Biden, mà họ gọi là “ Bidenomics,” “bắt nguồn từ nhận thức rằng cách tốt nhất để phát triển nền kinh tế là từ trong ra ngoài và từ dưới lên.”
Ngoài việc ngăn chặn nhiệt độ trái đất tăng lên, chính phủ tuyên bố, “Nghị trình của Tổng thống đang củng cố chuỗi cung ứng năng lượng sạch của chúng ta bằng cách thúc đẩy các nhà máy mới và mở rộng của Hoa Kỳ, bao gồm hơn 150 nhà máy pin và 50 nhà máy quang năng đã được công bố. Tổng cộng chúng ta đã thấy có 490 tỷ USD trong các cam kết đầu tư tư nhân vào các ngành công nghiệp của thế kỷ 21 kể từ khi Tổng thống nhậm chức và … lực lượng nhân sự ngành năng lượng sạch đã tạo thêm gần 300,000 việc làm vào năm 2022.”
Tuy nhiên, một báo cáo của Good Jobs First đã xem xét chi tiêu của chính phủ cho các nhà máy pin EV mới, và phát hiện rằng các khoản trợ cấp cho EV dao động từ 2 triệu USD đến 7.7 triệu USD cho mỗi công việc được tạo ra, “và số tiền này là còn tính thiếu do một số hình thức hỗ trợ của tiểu bang và địa phương vẫn chưa được công bố và nhiều tiền liên bang hơn được gửi đến.”
Ngoài ra, báo cáo cho biết, tiền lương từ các dự án này thường dưới mức trung bình đối với nhân sự của ngành xe hơi. Mức lương trung bình mỗi giờ cho công nhân sản xuất trong ngành công nghiệp xe hơi của Hoa Kỳ là 28.41 USD, tương đương 59,093 USD mỗi năm đối với công nhân toàn thời gian, nhưng tất cả các dự án xe điện đều trả ít hơn đáng kể so với mức đó.
“Các công nhân sản xuất tại nhà máy sản xuất pin liên doanh mới của General Motors và LG ở Warren, Ohio, dự kiến sẽ kiếm được mức lương khởi điểm 16.50 USD một giờ, lên tới 20 USD một giờ sau bảy năm,” báo cáo cho biết. “Với mức lương thấp như vậy, riêng khoản tín dụng 45X đã đủ để trang trải hoàn toàn chi phí đầu tư vốn và tổng hóa đơn tiền lương của các công ty này trong vài năm đầu sản xuất, trong khi vẫn để lại cho họ số tiền còn lại cho các chi phí hoạt động khác (hoặc mua lại cổ phiếu).”
Là một phần của Đạo luật Giảm Lạm phát, Tín dụng Sản xuất Chế tạo Tân tiến, còn được gọi là mục 45X, cung cấp các khoản trợ cấp trị giá hơn một tỷ USD mỗi năm từ chính phủ Hoa Kỳ cho một số nhà máy EV mới. Các khoản trợ cấp này ở dạng tín thuế mà các công ty có thể sử dụng để giảm thuế thu nhập của họ, bán cho các công ty khác, hoặc “rút tiền mặt” để nhận khoản thanh toán trực tiếp từ chính phủ. Bất kỳ thu nhập nào từ việc bán hoặc rút tiền mặt từ các khoản tín thuế này sẽ được loại trừ khỏi thu nhập chịu thuế của công ty.
“Chỉ riêng chương trình 45X sẽ khiến người đóng thuế phải trả hơn 200 tỷ USD trong thập niên tới, cao hơn nhiều so với ước tính 31 tỷ USD của Ủy ban Chung về Thuế của Quốc hội,” báo cáo của Good Jobs nêu rõ. “Ngoài 45X và các ưu đãi khác của liên bang, các nhà máy sản xuất xe điện và pin cũng đã được hứa hẹn hơn 13 tỷ USD trong các ưu đãi phát triển kinh tế của tiểu bang và địa phương chỉ trong 18 tháng qua.”
Trái ngược với các loại xe chạy bằng động cơ đốt trong mà các nhà sản xuất xe hơi kiểm soát hầu hết các phương diện sản xuất, trong trường hợp xe điện, các công ty xe hơi Tây phương giống như các nhà máy lắp ráp pin được khai thác ở những nơi như Cộng hòa Dân chủ Congo và thường thông qua Trung Quốc để tinh chế và sản xuất. Luật gần đây đang cố gắng mang lại nhiều yếu tố sản xuất pin ở Hoa Kỳ hơn nhưng nhiều nhà máy mới thuộc sở hữu bởi, hoặc liên doanh với các công ty Đông Á như SK On, LG, Samsung, và Panasonic.
Mặc dù các khoản trợ cấp dành cho xe điện dường như đang hướng tới các trương mục ngân hàng của công ty chứ không phải cho công nhân, nhưng bản thân những chiếc xe hơi này dường như cũng là một sản phẩm thích hợp dành cho những người giàu có.
Xe điện không dành cho giai tầng trung lưu
Doanh số bán xe điện đã tăng đáng kể từ khoảng 300,000 chiếc bán ra vào năm 2020 lên gần 1 triệu chiếc bán ra vào năm 2022. Tuy vậy, xe điện vẫn là một sản phẩm đắt tiền dành cho những người giàu có ở thành thị và ngoại ô. Theo trang web của Ford, Ford F-150 Lightning, một chiếc xe bán tải chạy điện, có giá từ 50,000 đến 92,000 USD, trong khi phiên bản chạy xăng có giá khởi điểm dưới 35,000 USD.
“Những chiếc xe điện này không phải là loại xe được giai tầng lao động mua,” ông Bryce nói. “Đây là những chiếc xe đang được sản xuất cho đông đảo người ưa chuộng Benz và Beemer,” với người mua EV có thu nhập trung bình khoảng 150,000 USD mỗi năm.
Tuy nhiên, bất chấp toàn bộ sự cường điệu, các quy định, và những khoản trợ cấp này, nhiều người tiêu dùng dường như không mua loại xe này. Những người theo dõi trong ngành cho biết họ đang nhận ra các dấu hiệu cho thấy nhu cầu về xe điện đang chậm lại và hàng tồn kho xe điện đang tăng lên.
Theo một báo cáo trong ngành của Cox Automotive, nguồn cung xe điện chưa bán được trên các địa điểm bán xe hơi trên khắp Mỹ quốc đã tăng gần 350% trong năm nay, lên hơn 92,000 chiếc. Đây là nguồn cung cấp xe điện trong 92 ngày, so với nguồn cung cấp trong 54 ngày cho xe hơi chạy bằng xăng.
“Xe EV đang tồn đọng tại các đại lý,” ông Bryce cho biết. Trong một nỗ lực để xác nhận những tuyên bố mà ông đã đọc trong báo cáo, “Tôi đã đến Maxwell Ford ở Nam Austin và chính tôi đã chứng kiến. Chiếc xe điện rẻ nhất mà họ có là khoảng 50,000 USD.”
“Mẫu đó đang được giảm giá, và họ có hai chục chiếc trong kho,” ông Bryce nói. “Và vì vậy quý vị biết thực tế thực sự là gì; Ford và GM đang nhận được những khoản trợ cấp dồi dào để chế tạo xe hơi, còn người tiêu dùng thì không mua.”
Ngoài những câu hỏi liên quan đến nhu cầu của người tiêu dùng, các nhà sản xuất xe hơi cũng đang phải đối mặt với sự bất ổn lớn về việc liệu họ có thể mua được lượng vật liệu cần thiết để chế tạo pin EV hay không và ở mức giá nào.
Hồi tháng Ba, ông Carlos Tavares, Giám đốc điều hành của Stellantis (trước đây là Chrysler), đã tuyên bố rằng khoảng 1.3 tỷ xe hơi chạy bằng xăng sẽ cần được thay thế để đáp ứng các mục tiêu về khí hậu.
“Nhu cầu thay thế đó sẽ cần rất nhiều lithium,” ông nói, chỉ đề cập đến một loại khoáng chất cần thiết cho pin EV và dự kiến sẽ bị thiếu hụt. “Không chỉ lithium có thể không đủ, mà việc tập trung khai thác lithium có thể tạo ra các vấn đề địa chính trị khác.”
Quá trình chuyển đổi xe điện ‘sẽ không xảy ra bởi vì không thể xảy ra’
Quá trình chuyển đổi xe điện “sẽ không xảy ra bởi vì không thể xảy ra,” ông Bryce nói: Có những sự hạn chế của hệ thống này sẽ ngăn các nhà sản xuất xe hơi chuyển đổi 2/3 sản lượng của họ sang xe điện.”
“Và ngay cả khi Hoa Kỳ có thể giải quyết các chuỗi cung ứng về kim loại, khoáng chất, và nam châm, thì rõ ràng là lưới điện của Hoa Kỳ vẫn chưa sẵn sàng để có thể sạc toàn bộ các loại xe mà chính phủ liên bang muốn buộc người tiêu dùng phải mua,” ông nói. “Việc sạc điện đó sẽ có khả năng áp đảo lưới điện nếu chúng ta cố gắng điện khí hóa toàn bộ ngành giao thông.”
Ông Bryce là tác giả của cuốn sách có nhan đề “A Question of Power: Electrical and the Wealth of Nations,” (Câu hỏi về Điện lực: Điện và Tài sản của các Quốc gia) một cuốn sách về lịch sử, cấu trúc, và chức năng của lưới điện Hoa Kỳ.
Ông John Moura, giám đốc đánh giá độ tin cậy của North American Electrical Reliability Corp. (NERC), nói với The Epoch Times rằng lưới điện của Hoa Kỳ được xây dựng để có thể đáp ứng nhu cầu cao nhất, thường xảy ra vào mùa hè khi mọi người dùng điều hòa không khí trong nhà và văn phòng. Tuy nhiên, ông Moura cho biết, “Một bộ sạc xe điện tương đương với khoảng 2.5 máy điều hòa không khí [ở nhà] cỡ bình thường.”
Ngay cả với tỷ lệ xe điện khiêm tốn trên đường hiện nay, việc sạc pin đã khiến một số chủ sở hữu xe điện phải trả hóa đơn tiền điện cao hơn khá nhiều, với một chủ sở hữu xe điện ở New England báo cáo rằng, ngay cả khi sạc điện ngoài giờ cao điểm, hóa đơn điện của họ đã tăng gần gấp đôi, từ 220 USD lên 400 USD một tháng, do sạc điện cho xe và tăng giá điện chung.
Theo đánh giá độ tin cậy của lưới điện năm 2022 của NERC, một số khu vực trong lưới điện của Hoa Kỳ có “nguy cơ cao” không đáp ứng được nhu cầu. Theo ông Moura, không có phần nào của lưới điện Hoa Kỳ hiện có khả năng giải quyết được nhu cầu tăng thêm từ việc sạc xe điện mà chính phủ ông Biden đang cố gắng bắt buộc.
Đối với tất cả các chi phí tăng thêm này, EV không thân thiện với môi trường như những người ủng hộ tuyên bố. Mặc dù lượng phát thải từ ống xả của loại xe này là bằng 0, nhưng lượng phát thải CO2 rất lớn được thải vào quá trình khai thác, vận chuyển, tinh chế, và lắp ráp các khoáng chất cần thiết cho sản xuất pin, khiến mỗi xe điện mới đi kèm với một “món nợ carbon” ô nhiễm vượt mức so với việc chế tạo xe hơi chạy bằng xăng.
Nếu cũng tính đến lượng phát thải từ sản xuất điện, thì hầu hết xe điện phải chạy hàng chục ngàn dặm trước khi đạt được điểm cân bằng với lượng phát thải của một động cơ đốt trong. Tùy thuộc vào cách mà điện được sử dụng để sạc xe điện được tạo ra, một số sẽ không bao giờ trả được món nợ carbon.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times