Bắc Kinh thông qua kế hoạch kiểm soát bầu cử ở Hồng Kông
Hôm thứ Năm (11/03), cơ quan lập pháp bù nhìn của Trung Quốc đã thông qua một quyết nghị dự thảo về thay đổi hệ thống bầu cử của Hồng Kông, khiến phe đối lập hầu như không thể gây ảnh hưởng đến các kết quả bầu cử.
Vào ngày cuối cùng của phiên họp toàn thể thường niên của Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc (NPC), tổng số 2,895 đại biểu đã bỏ phiếu tán thành cuộc “chỉnh đốn” bầu cử này với không phiếu chống và một phiếu trắng.
Các cải cách bầu cử này sẽ làm suy yếu thêm biểu tượng dân chủ tại thuộc địa cũ của Anh này, đưa ra một cơ chế để kiểm tra lòng trung thành của các chính trị gia đối với Trung Cộng, và bảo đảm rằng chỉ những ai được gọi là “người yêu nước” mới được phép cai quản Hồng Kông.
Bộ trưởng ngoại giao Anh Quốc Dominic Raab đã gọi hành động này là “bước đi mới nhất của Bắc Kinh nhằm xóa bỏ không gian dành cho các cuộc tranh luận dân chủ ở Hồng Kông.”
“Điều này chỉ có thể làm suy yếu thêm lòng tin và sự tín nhiệm vào việc Trung Quốc tuân thủ các trách nhiệm và nghĩa vụ pháp lý quốc tế của mình, với tư cách là một thành viên đứng đầu trong cộng đồng quốc tế,” ông nói trong một tuyên bố.
Ông Chris Patten, thống đốc người Anh cuối cùng của Hồng Kông, đã gọi bản dự thảo được đề xuất đó là “bước đi lớn nhất cho đến nay nhằm xóa sạch các quyền tự do và những nguyện vọng của Hồng Kông về một nền dân chủ thịnh vượng hơn chiểu theo pháp quyền.”
Các biện pháp này sẽ biến đổi quy mô và thành phần của cơ quan lập pháp Hồng Kông theo hướng ủng hộ các chính trị gia thân Bắc Kinh.
Hiện tại, một nửa trong số 70 ghế trong Hội đồng Lập pháp, được gọi là LegCo, được bầu trực tiếp. Một nửa còn lại đại diện cho các ngành công nghiệp, các nghiệp đoàn, và hội nghề nghiệp với phần lớn số ghế được sắp xếp cho các nhân vật thân Bắc Kinh.
Bắc Kinh sẽ tăng quy mô cơ quan lập pháp lên 90 ghế, thêm 20 ghế không qua bầu cử và thu hẹp tỷ lệ các nhà lập pháp được bầu trực tiếp.
Ủy ban bầu cử có nhiệm vụ lựa chọn trưởng đặc khu này cũng được mở rộng từ 1,200 lên 1,500 thành viên, và được trao thêm quyền lực mới để chọn ra nhiều người trong số các nhà lập pháp.
Một cơ chế mới sẽ được thiết lập để kiểm soát các ứng cử viên và sàng lọc hành vi của những người thắng cử để bảo đảm rằng chỉ những người được coi là “người yêu nước” trung thành với Trung Cộng mới được phép cai quản Hồng Kông.
Trưởng đặc khu Hồng Kông Carrie Lam bày tỏ “sự ủng hộ tuyệt đối” đối với các biện pháp mới và thể hiện “lòng biết ơn chân thành” đối với Bắc Kinh.
Việc “chỉnh đốn” này là nhằm đưa thành phố “trở lại đúng quỹ đạo,” bà nói trong một tuyên bố.
Bắc Kinh đã hứa hẹn quyền bỏ phiếu phổ thông là một nghĩa vụ cơ bản đối với Hồng Kông trong hiến pháp nhỏ-Luật Cơ bản-của đặc khu này.
Nhưng chế độ đó đã từ chối trao thêm quyền dân chủ cho thành phố này, và thay vào đó đã đang thực hiện việc thắt chặt sự kìm kẹp độc tài của mình sau khi ban hành luật an ninh quốc gia vào hồi tháng 06/2020.
Hôm 28/02, chính quyền Hồng Kông đã buộc tội 47 nhà hoạt động ủng hộ dân chủ là âm mưu lật đổ vì họ đã tham gia vào cuộc bỏ phiếu sơ bộ không chính thức do các phe ủng hộ dân chủ tổ chức hồi tháng 7 năm ngoái (2020), trước thềm cuộc bầu cử LegCo ban đầu được dự kiến diễn ra vào tháng 09/2020.
Mục đích đằng sau cuộc bỏ phiếu này là để các phe ủng hộ dân chủ cử ra những ứng cử viên triển vọng nhất tranh cử vào văn phòng lập pháp—với mục tiêu cuối cùng là bảo đảm chiếm được đa số hoặc hơn 35 ghế trong LegCo.
Chính quyền Hồng Kông sau đó đã thông báo rằng cuộc bầu cử đó sẽ bị hoãn lại trong một năm.
Ông Patten nói rằng Bắc Kinh đã phá vỡ mọi lời hứa của mình.
“Đảng Cộng sản Trung Quốc một lần nữa đã thể hiện trước toàn thế giới rằng nó không thể tin cậy được. Chế độ này là một mối uy hiếp thường trực và tàn bạo đối với tất cả những ai tin tưởng vào các xã hội tự do và cởi mở,” ông nói.
Ông Benedict Rogers, nhà hoạt động nhân quyền người Anh đồng thời là giám đốc điều hành của tổ chức phi chính phủ Theo dõi Hồng Kông (Hong Kong Watch), một lần nữa thúc giục chính phủ Anh Quốc thực hiện thêm những hành động đối với Trung Cộng.
“Các biện pháp trừng phạt Magnitsky hiện đã bị trì hoãn rất lâu rồi,” ông viết trên Twitter.
Do Alexander Zhang thực hiện
Với sự đóng góp của Eva Fu, Frank Fang, và Reuters
Thanh Xuân biên dịch
Xem thêm: