Bắc Kinh chỉ trích Tuyên bố chung Hoa Kỳ-New Zealand, đe dọa thương mại New Zealand
Cho rằng New Zealand không thể ‘chịu đựng’ áp lực của Hoa Kỳ
Bắc Kinh đã chỉ trích bản tuyên bố chung của chính phủ New Zealand và chính phủ Hoa Kỳ, trong đó bày tỏ “mối lo ngại nghiêm trọng” về hồ sơ vi phạm nhân quyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và nỗ lực hiện tại của nước này nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng trong khu vực Thái Bình Dương.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cáo buộc tuyên bố này bôi nhọ “sự hợp tác” của ĐCSTQ với các quốc đảo Thái Bình Dương và rằng các vấn đề liên quan đến Đài Loan, Tân Cương và Hồng Kông là “vấn đề nội bộ”.
Ông cũng cáo buộc hai chính phủ nói trên có những động cơ thầm kín trong việc “tạo ra thông tin sai lệch” về Trung Quốc.
Trong tuyên bố, Tổng thống Joe Biden và Thủ tướng Jacinda Ardern cho biết họ phản đối các yêu sách và hoạt động hàng hải phi pháp ở Biển Đông và nhắc lại mối lo ngại sâu sắc của họ về các vi phạm nhân quyền ở Tân Cương và sự xói mòn các quyền tự do ở Hồng Kông.
Họ nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và ổn định trên Eo biển Đài Loan và “khuyến khích giải quyết hòa bình các vấn đề xuyên Eo biển này”.
Cả hai cũng lưu ý “sự cạnh tranh chiến lược ngày càng tăng” trong khu vực Thái Bình Dương, cũng như hiệp ước an ninh giữa ĐCSTQ và Quần đảo Solomon do lo ngại thỏa thuận này sẽ “thay đổi căn bản cán cân chiến lược của khu vực và đặt ra những lo ngại về an ninh quốc gia cho cả hai nước chúng ta.”
Ông Triệu cũng trực tiếp nhắc đến chính phủ New Zealand và nói rằng quốc gia nhỏ bé này nên “tuân thủ chính sách ngoại giao độc lập của mình”, đồng thời ám chỉ rằng chính phủ của họ nên tự mình tránh xa khỏi tầm ảnh hưởng chính sách của Hoa Kỳ.
Cơ quan ngôn luận Thời báo Hoàn Cầu (Global Times) do nhà nước Trung Quốc điều hành đã mô tả New Zealand là “nghiêng về phía” Hoa Kỳ với những lo ngại về vai trò của Trung Quốc trong khu vực.
Họ cũng cho rằng New Zealand không thể “chịu đựng” áp lực từ Hoa Kỳ và lặp lại “luận điệu chống Trung Quốc” của nước này.
Việc Bắc Kinh cưỡng bách kinh tế đối với Úc là một minh chứng cho sự trả đũa của ĐCSTQ đối với các hành động mà ĐCSTQ không chấp nhận, có nhiều câu hỏi về việc liệu điều này có thể ảnh hưởng đến mối liên hệ kinh tế của New Zealand với đối tác thương mại lớn nhất của họ hay không.
Ông Robert Patman, một chuyên gia quan hệ quốc tế của Đại học Otago, cho biết mặc dù điều này có thể báo hiệu một số tác động đến thương mại của New Zealand, nhưng ông tin rằng Bắc Kinh vẫn tạo ra “sự khác biệt” giữa hai quốc gia xuyên Biển Tasman này.
Ông Patman nói với Newshub: “Úc được cho là thân cận với Hoa Kỳ hơn nhiều.”
Nhưng ông Geoffrey Miller, một nhà phân tích quốc tế tại Dự án Dân chủ của Đại học Victoria của New Zealand, cho biết những bình luận trên gợi nhớ đến những bình luận mà Bắc Kinh đưa ra cho Úc trước khi áp dụng thuế thương mại.
Ông Miller nói với The Australian, “Đây là một thời điểm rất nguy hiểm đối với New Zealand. Nó có thể chỉ là một tín hiệu cảnh báo để rút lui, nhưng nó có thể là sự khởi đầu của một điều gì đó mạnh mẽ hơn.”
Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Nanaia Mahuta đã gặp Đại sứ Trung Quốc trong một cuộc họp được trù định trước vào sáng thứ Năm nhưng cho biết không có đủ thời gian để đưa ra tuyên bố chung.
Bà Mahuta nói: “Đó là một cuộc diện kiến. Cuộc họp đan xen nhiều nội dung liên quan đến Thái Bình Dương, mối bang giao song phương, và thực tế là chúng ta đang ghi nhận 50 năm bang giao với Trung Quốc.”
Tuy nhiên, vị đại sứ có tên Vương Tiểu Long (Wang Xiaolong) này đã đe dọa New Zealand trong một bài diễn thuyết trước Hội đồng Trung Quốc New Zealand, nói rằng nước này không nên “coi thường” đối tác thương mại lớn nhất của mình.
Tuyên bố chung này được đưa ra sau cuộc gặp của bà Ardern với ông Biden tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Ba (31/05) tại Hoa Thịnh Đốn.
Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về các vấn đề xung quanh tình hình an ninh trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, biến đổi khí hậu, và kiểm soát súng.
Cô Rebecca Zhu có trụ sở tại Sydney. Cô tập trung vào các vấn đề quốc gia của Úc và New Zealand. Liên hệ với cô ấy tại [email protected].