Ấn Độ, Brazil, Saudi Arabia, Nam Phi từ chối ủng hộ tuyên bố chung về hòa bình ở Ukraine
Hôm 16/06, hội nghị thượng đỉnh về hòa bình ở Ukraine được tổ chức tại Thụy Sĩ đã kết thúc với việc đưa ra một thông cáo chung nhận được sự đồng thuận của 80 quốc gia.
Hôm 16/06, hàng chục quốc gia cho biết tôn trọng “toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền” là cơ sở cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào nhằm chấm dứt cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine. Tuy nhiên, một số cường quốc chủ chốt trong khu vực đã từ chối ký một thông cáo chung được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh hòa bình Ukraine ở Thụy Sĩ.
Hơn 90 quốc gia — trong đó có Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, Pháp, và Nhật Bản — đã tham gia hội nghị thượng đỉnh hai ngày này. Nga không được mời, còn Trung Quốc từ chối tham dự.
Hội nghị thượng đỉnh hòa bình kết thúc hôm 16/06 bằng việc đưa ra một thông cáo chung có chữ ký của 80 quốc gia, tập trung vào an toàn hạt nhân, an ninh lương thực, và trả tự do cho tù nhân chiến tranh.
Các nước ký kết tái khẳng định cam kết của họ đối với “các nguyên tắc về chủ quyền, độc lập, và toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các quốc gia, trong đó có Ukraine, trong phạm vi biên giới được quốc tế công nhận.”
“Chúng tôi tin rằng việc đạt được hòa bình đòi hỏi sự tham gia và đối thoại giữa tất cả các bên,” thông cáo chung viết.
Theo danh sách các bên ký kết, Ấn Độ, Saudi Arabia, Mexico, Nam Phi, và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất nằm trong số những nước tham gia đã không ký thông cáo. Brazil tham gia với tư cách quan sát viên nhưng không ký tuyên bố đó.
Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết họ tham gia hội nghị thượng đỉnh “để tìm kiếm con đường hướng tới một giải pháp thương lượng cho một vấn đề rất phức tạp và cấp bách” nhưng đã chọn không tán thành thông cáo chung.
Ông Sydney Mufamadi, cố vấn an ninh quốc gia của Nam Phi, cho biết thông cáo chung thu hẹp việc cấm sử dụng vũ khí hạt nhân “chỉ trong bối cảnh Ukraine.”
Ngoại trưởng Mexico Alicia Bárcena Ibarra kiên quyết muốn có sự tham gia của Nga trong các cuộc đàm phán.
Ukraine kêu gọi Trung Quốc ủng hộ toàn vẹn lãnh thổ
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhấn mạnh tất cả những bên tham gia hội nghị thượng đỉnh, trong đó có cả Trung Quốc, cần phải ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, nói rằng “sẽ không có hòa bình lâu dài nếu không có điều đó.”
“Chúng tôi muốn Trung Quốc tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của đất nước chúng tôi cũng như chúng tôi tôn trọng [toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền] của họ. Chúng tôi quý trọng sinh mạng và sự lựa chọn của người dân và hy vọng Trung Quốc cũng sẽ làm điều tương tự,” ông nói trên nền tảng truyền thông xã hội X.
Ông Zelensky nói thêm rằng Ukraine đã thảo luận với các quốc gia khác về việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh hòa bình lần thứ hai.
Trước đó, ông Zelensky cho biết Ukraine đã nhiều lần cố gắng gặp gỡ các quan chức Trung Quốc, trong đó có lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình, nhưng đều không thành công. Ông cáo buộc Nga sử dụng ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực Châu Á-Thái Bình Dương để cản trở hội nghị thượng đỉnh hòa bình do Thụy Sĩ dẫn dắt.
ĐCSTQ cho biết họ quyết định không tham dự hội nghị thượng đỉnh hòa bình này vì nó không đáp ứng được kỳ vọng của Trung Quốc, đặc biệt là về sự tham gia của Nga trong hội nghị thượng đỉnh.
Trong cuộc họp báo chung hôm 13/06 với Tổng thống Joe Biden tại hội nghị thượng đỉnh G-7 ở Ý, ông Zelensky cho biết trong một cuộc trao đổi qua điện thoại, nhà lãnh đạo ĐCSTQ đã tuyên bố Trung Quốc sẽ không bán vũ khí cho Nga.
