Bản tin đặc biệt

5 câu hỏi chính dành cho Tối cao Pháp viện trong kháng cáo về quyền miễn trừ của cựu TT Trump

Trong trường hợp về quyền miễn trừ của ông Trump, Pháp viện có thể sẽ phải trăn trở với các vấn đề gồm sự phân lập quyền lực, ‘các hành động theo thẩm quyền,’ và việc hạn chế quyền miễn trừ có thể ảnh hưởng như thế nào đến việc ra quyết định.

Tối cao Pháp viện đã ấn định ngày 25/04 tới để nghe các tranh luận trực tiếp theo kháng cáo của cựu Tổng thống Donald Trump trong đó lập luận rằng ông nên được miễn truy tố hình sự trong phiên tòa xét xử ở Hoa Thịnh Đốn.

Khi thụ lý vụ việc này, Tối cao Pháp viện sẽ xem xét các câu hỏi về quyền miễn trừ tổng thống chính xác bao gồm những gì và các quyền đó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự phân lập quyền lực của quốc gia trong các chính phủ về sau này.

Các trường hợp trước đây vẫn chưa xác định rõ ràng liệu các tổng thống có được hưởng quyền miễn trừ truy tố về các hành động bị cáo buộc hình sự hay không. Thay vào đó, theo dòng lịch sử, Tối cao Pháp viện đã duy trì mức độ độc lập của tổng thống và trong phán quyết năm 1982 cho vụ ‘Nixon kiện Fitzgerald’ đã quyết định rằng tổng thống được hưởng quyền miễn trừ tuyệt đối khỏi trách nhiệm dân sự đối với các hành động nằm “ngoài phạm vi” nhiệm vụ theo thẩm quyền của mình.

Tuy nhiên, cựu Tổng thống Trump đã lập luận rằng quyền miễn trừ nên mở rộng với cả các hành động bị cáo buộc hình sự. Tuy nhiên, Biện lý Đặc biệt Jack Smith và Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực Thủ đô Hoa Thịnh Đốn lo ngại rằng việc mở rộng phạm vi miễn trừ đến mức đó sẽ làm suy yếu sự phân lập quyền lực và cho phép các tổng thống thoát khỏi những hành vi sai trái nghiêm trọng.

Tòa phúc thẩm này cuối cùng đã bác bỏ yêu cầu miễn trừ của cựu Tổng thống Trump trong một phán quyết đồng thuận.

Các cuộc tranh luận rộng hơn này bao gồm một loạt câu hỏi về Hiến Pháp, lịch sử của Hiến Pháp, và mối quan hệ giữa các nhánh hành pháp và tư pháp. Dưới đây là năm câu hỏi chính phát sinh trong các bản toát yếu pháp lý và Tối cao Pháp viện có thể xem xét.

1. Một phần thuộc nhiệm vụ theo thẩm quyền?

Điều cốt lõi trong vụ truy tố của ông Smith, thay mặt Bộ Tư pháp, là dựa trên các hoạt động của Tổng thống Trump cho đến và vào ngày 06/01/2021, cũng như liệu hành động của ông có tạo thành những nỗ lực lừa gạt Hoa Kỳ hay không.

Cụ thể hơn, bản cáo trạng của ông Smith cáo buộc rằng Tổng thống Trump bằng cách gian lận đã cố gắng ngăn cản các thủ tục của Quốc hội vào ngày 06/01/2021, thông qua phó tổng thống, các cố vấn của ông, và các đại cử tri giả.

Cựu Tổng thống Trump đã phủ nhận hành vi sai trái nhưng cũng khẳng định rằng tất cả các hành động bị truy tố theo cáo buộc này đều nằm trong phạm vi các hành động theo thẩm quyền của ông, nên những hành vi này được miễn trừ truy tố. Trong kiến nghị bác bỏ ban đầu, cựu Tổng thống Trump mô tả các hành động vốn đang bị truy tố của mình, cùng với những điều khác, là một phần thuộc nhiệm vụ của ông nhằm bảo đảm tính liêm chính trong bầu cử. Kiến nghị của ông cho rằng bản chất của một hành động, chứ không phải động cơ của Tổng thống Trump, nên là cơ sở để quyết định liệu hành động đó có được miễn trừ hay không.

“Bản cáo trạng buộc tội Tổng thống Trump với năm loại hành vi, tất cả đều tạo thành các hành động theo thẩm quyền của Tổng thống,” đơn thỉnh cầu của ông gửi lên Tối cao Pháp viện viết.

Thuật ngữ “theo thẩm quyền” (official) rất quan trọng vì những gì tòa án tuyên bố trong vụ ‘Nixon kiện Fitzgerald’ có lẽ là tiền lệ quan trọng nhất trong lĩnh vực này. Phán quyết đó áp dụng cho quyền miễn trừ dân sự. Phạm vi mà vụ ‘Nixon kiện Fitzgerald’ đề cập rộng đến mức nào cũng như liệu quyền miễn trừ đó có áp dụng cho các hành động được coi là phạm tội hình sự hay không vẫn còn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ.

Khi thụ lý vụ việc này, Tối cao Pháp viện dường như đã sẵn sàng đưa ra một tiền lệ mang tính lịch sử. Pháp viện đã quyết định giải quyết vấn đề này một cách trực tiếp bằng cách đặt ra câu hỏi “liệu ​​và nếu có thì ở mức độ nào mà một cựu Tổng thống được hưởng quyền miễn trừ tổng thống khỏi bị truy tố hình sự cho hành vi bị cáo buộc liên quan đến các hành động theo thẩm quyền trong nhiệm kỳ của mình.”

Khi đánh giá các tuyên bố của Tổng thống Trump về quyền miễn trừ, Thẩm phán Địa hạt Tanya Chutkan cho rằng các cáo buộc trong bản cáo trạng của ông Smith là đúng và thay vào đó tập trung vào việc liệu về mặt lý thuyết luật pháp có bảo vệ các tổng thống khỏi bị truy tố hình sự hay không. Tuy nhiên, bà đã đưa ra một phân tích về các cáo buộc trong bản cáo trạng trong khi lập luận rằng, dù là theo thẩm quyền hay không, thì các hành động phạm tội hình sự không được bảo vệ theo quyền miễn trừ tổng thống.

5 câu hỏi chính dành cho Tối cao Pháp viện trong kháng cáo về quyền miễn trừ của cựu TT Trump

Giống như Thẩm phán Chutkan, các thẩm phán Tối cao Pháp viện có thể thảo luận về tính chất của các hành động bị cáo buộc này để cân nhắc ý nghĩa của việc trao quyền miễn trừ cho cựu Tổng thống Trump và những người kế nhiệm ông.

Thực chất của các hoạt động mà Tổng thống Trump thực hiện đã được tranh luận, trong đó một số luật sư nói với The Epoch Times rằng ít nhất một số hành vi của ông nằm ngoài nhiệm vụ theo thẩm quyền của mình.

Cựu Tổng thống Donald Trump đến nói chuyện vào ngày Siêu Thứ Ba tại Câu lạc bộ Mar-a-Lago ở Palm Beach, Florida, hôm 05/03/2024. (Ảnh: Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Cựu Tổng thống Donald Trump đến nói chuyện vào ngày Siêu Thứ Ba tại Câu lạc bộ Mar-a-Lago ở Palm Beach, Florida, hôm 05/03/2024. (Ảnh: Madalina Vasiliu/The Epoch Times)

“Những hành vi đó không liên quan gì đến nhiệm vụ của ông ấy với tư cách là tổng thống,” cựu Trợ lý Tổng Chưởng lý Hoa Kỳ Kevin O’Brien nói với The Epoch Times. Ông nói rằng nếu các hoạt động đó “có liên quan đến chiến dịch tranh cử, thì ông ấy không khác gì so với các ứng viên khác cũng đang thực hiện chiến dịch tranh cử.”

Phiên điều trần phúc thẩm vào tháng Một đã đặt ra câu hỏi về việc các tổng thống có thể hành động ở trong phạm vi rộng bao nhiêu để không đối mặt với sự truy tố. Thẩm phán tòa phúc thẩm Florence Pan đặc biệt hỏi luật sư của cựu Tổng thống Trump, ông D. John Sauer, liệu một tổng thống có thể tránh bị truy tố hình sự vì bán lệnh ân xá hoặc ra lệnh cho Biệt đội SEAL 6 ám sát một đối thủ chính trị chẳng hạn, ông Sauer nói rằng vị tổng thống đó chỉ có thể bị truy tố về tội ám sát nếu Quốc hội tiến hành đàn hặc và kết án vị tổng thống đó về tội đó.

Luật sư Hiến Pháp Gayle Trotter nói với The Epoch Times rằng Thẩm phán Pan đã đưa ra những giả thuyết “cực đoan” không nhất thiết phải tính đến các quyết định của tòa án. “Tôi tin rằng những loại ví dụ cực đoan đó thực sự đi xa hơn giới hạn thông thường và là sự hoa mỹ trong từ ngữ.”

Bà suy đoán rằng các thẩm phán của Tối cao Pháp viện sẽ không “xem xét” đến những loại ví dụ đó.

2. Việc ra quyết định của Tổng thống

Cựu Tổng thống Trump, hiện có thể sẽ là đề cử viên tổng thống của Đảng Cộng Hòa, có thể trở lại Tòa Bạch Ốc vào năm 2025. Ngay cả khi ông không giành chiến thắng vào tháng Mười Một tới, vụ án của ông có thể sẽ ảnh hưởng đến việc ra quyết định về pháp lý và hành pháp trong các chính phủ về sau.

Các căn cứ pháp lý để bảo vệ quyền miễn trừ tổng thống rất đa dạng nhưng trong đó có cả những lo ngại về việc các tổng thống có thể thực thi quyền tùy ý mình mà không gặp trở ngại phi pháp. Mối lo ngại đó có thể sẽ đóng một vai trò trong cách mà các thẩm phán khéo léo đưa ra bất kỳ tiêu chuẩn nào mà họ có thể tạo ra trong việc giải quyết vụ việc của cựu Tổng thống Trump.

Các bản ghi nhớ của Bộ Tư pháp năm 1973 và 2000 đều phản đối việc đàn hặc hoặc truy tố hình sự một đương kim tổng thống vì việc này sẽ “làm suy yếu một cách trái phép năng lực của cơ quan hành pháp trong việc thực hiện các chức năng được giao phó theo Hiến Pháp.” Những bản ghi nhớ đó không ràng buộc Pháp viện nhưng vẫn có thể giúp cung cấp thông tin cho ý kiến ​​của các thẩm phán.

5 câu hỏi chính dành cho Tối cao Pháp viện trong kháng cáo về quyền miễn trừ của cựu TT Trump

Một lĩnh vực mơ hồ khác trong luật miễn trừ tổng thống là liệu các tổng thống có được hưởng loại quyền miễn trừ tương tự sau khi mãn nhiệm hay không. Tuyên bố của Thẩm phán Chutkan và các thẩm phán tòa phúc thẩm cho thấy rằng họ không được hưởng quyền miễn trừ sau khi mãn nhiệm.

“Bất kể các quyền miễn trừ mà một đương kim Tổng thống có thể có được là gì đi nữa, thì Hoa Kỳ chỉ có một Tổng thống tại một thời điểm, và chức vụ đó không ban ‘quyền được miễn tội suốt đời,” Thẩm phán Chutkan viết trong quyết định từ chối kiến nghị của cựu Tổng thống Trump yêu cầu bác bỏ vụ án.

Tổng thống sắp sửa hết nhiệm kỳ Donald Trump lên chiếc phi cơ Marine One khi ông rời Tòa Bạch Ốc vào ngày 20/01/2021. (Ảnh: Eric Thayer/Getty Images)
Tổng thống sắp sửa hết nhiệm kỳ Donald Trump lên chiếc phi cơ Marine One khi ông rời Tòa Bạch Ốc vào ngày 20/01/2021. (Ảnh: Eric Thayer/Getty Images)

Bản ý kiến ​​kháng cáo cũng cho rằng “Tổng thống Trump đã trở thành công dân Trump, với tất cả quyền biện hộ của bất kỳ bị cáo hình sự nào khác. Tuy nhiên, bất kỳ quyền miễn trừ hành pháp nào có thể đã bảo vệ ông ấy khi ông ấy còn là Tổng thống đều không còn bảo vệ ông ấy trước cuộc truy tố này nữa.”

Tuy nhiên, cựu Tổng thống Trump lập luận rằng hậu quả của việc hạn chế quyền miễn trừ đối với thời gian nhậm chức của một tổng thống có thể rất thảm khốc. Trên nền tảng mạng xã hội TruthSocial của mình, ông đã cảnh báo Tối cao Pháp viện về mối hiểm họa của sự truy tố hình sự trong tương lai và lập luận rằng việc loại bỏ quyền miễn trừ sẽ mở ra “chiếc hộp Pandora” (tức là những thảm họa không ngờ tới.)

“Mối đe dọa về việc truy tố hình sự trong tương lai bởi một Chính phủ đối lập về mặt chính trị sẽ làm lu mờ mọi hành động theo thẩm quyền của Tổng thống trong tương lai — đặc biệt là những quyết định gây tranh cãi về mặt chính trị nhất,” đơn thỉnh cầu của ông [Trump] gửi lên Pháp viện viết.

“Các đối thủ chính trị của Tổng thống sẽ tìm cách gây ảnh hưởng và kiểm soát các quyết định của ông ấy hoặc bà ấy thông qua việc tống tiền thực sự hoặc hăm dọa tống tiền, ngầm hay công khai, bằng bản cáo trạng của một Chính phủ thù địch trong tương lai đối với những hành động không đáng để dẫn đến bất kỳ sự truy tố nào như vậy. Mối đe dọa này sẽ như một gánh nặng cho Tổng thống tương lai, khiến cho việc ra quyết định của tổng thống bị sai lệch.”

Thay vào đó, cả Thẩm phán Chutkan và tòa phúc thẩm đều lập luận rằng việc bác bỏ quyền miễn trừ tội hình sự sẽ tạo ra sự khích lệ tích cực cho các chính phủ trong tương lai. Khi bác bỏ kiến nghị của cựu Tổng thống Trump, Thẩm phán Chutkan viết rằng “rủi ro phải chịu trách nhiệm hình sự trong tương lai có thể khuyến khích kiểu phản ánh nghiêm túc nhằm củng cố thay vì đánh bại các giá trị hiến định quan trọng. Nếu nỗi ám ảnh sẽ bị truy tố theo sau đó khuyến khích một Tổng thống đương nhiệm xem xét lại trước khi quyết định hành động với ý đồ phạm tội, thì đó là một lợi ích chứ không phải một khiếm khuyết.”

5 câu hỏi chính dành cho Tối cao Pháp viện trong kháng cáo về quyền miễn trừ của cựu TT Trump

Giống như ông Smith, họ cũng trích dẫn “các biện pháp bảo vệ theo thủ tục một cách chắc chắn,” như Thẩm phán Chutkan đã nói, để ngăn chặn các vụ truy tố có tính lạm dụng.

Tòa phúc thẩm cũng dẫn lời tòa án địa hạt khi tuyên bố: “Mỗi Tổng thống sẽ phải đối mặt với những quyết định khó khăn; và việc liệu có nên cố ý phạm tội liên bang hay không không nên là một trong những quyết định khó khăn đó.”

3. Các tòa án có thể xem xét bao nhiêu?

Theo dòng lịch sử, quyền miễn trừ tổng thống được hiểu là một phần không thể thiếu trong sự phân lập quyền lực giữa ba nhánh của chính phủ. Vì lý do thực tiễn và hiến định, các thẩm phán đã phản đối ý kiến ​​cho rằng các tổng thống có thể bị xét xử vì một số hành động nhất định tại các tòa án được thành lập theo Điều 3 của Hiến Pháp.

Phần lớn cuộc thảo luận pháp lý trong vụ kiện của cựu Tổng thống Trump đã tập trung vào phán quyết mang tính bước ngoặt năm 1803 của Tối cao Pháp viện trong vụ ‘Marbury kiện Madison,’ vụ kiện đã xác lập quyền xem xét lại về mặt tư pháp (judicial review) trên phạm vi rộng nhưng vẫn duy trì một số giới hạn nhất định về việc xem xét lại các hành vi cụ thể của tổng thống.

Các thành viên của Tối cao Pháp viện năm 1904: Thẩm phán Oliver Wendell Holmes, Thẩm phán Rufus W. Peckham, Thẩm phán Joseph McKenna, Thẩm phán William Rufus Day, Thẩm phán Henry Billings Brown, Thẩm phán John Marshall Harlan, Chánh án Melville Weston Fuller, Thẩm phán David Josiah Brewer, và Thẩm phán Edward Douglass White (Ảnh: MPI/Getty Images)
Các thành viên của Tối cao Pháp viện năm 1904: Thẩm phán Oliver Wendell Holmes, Thẩm phán Rufus W. Peckham, Thẩm phán Joseph McKenna, Thẩm phán William Rufus Day, Thẩm phán Henry Billings Brown, Thẩm phán John Marshall Harlan, Chánh án Melville Weston Fuller, Thẩm phán David Josiah Brewer, và Thẩm phán Edward Douglass White (Ảnh: MPI/Getty Images)

Ý kiến ​​đa số của Chánh án John Marshall đã chỉ trích ý kiến cho rằng các tòa án có quyền tài phán đối với thẩm quyền tùy nghi hành động của một tổng thống. Ông viết: “Phạm vi của tòa án là chỉ phân xử về quyền của các cá nhân, chứ không có quyền điều tra xem người ở cương vị điều hành đó, hay các viên chức hành pháp, thực hiện các nhiệm vụ mà họ có thẩm quyền tùy nghi hành động như thế nào.”

Cựu Tổng thống Trump đã tập trung vào một phần của ý kiến trên tuyên bố rằng các hành động của tổng thống “không bao giờ có thể bị các tòa án thẩm vấn.” Kiến nghị với Tối cao Pháp viện, ông cáo buộc tòa án phúc thẩm đã bỏ qua tiền lệ này và “buộc chức vụ Tổng thống phải chịu sự ‘thẩm vấn mang tính xâm phạm nhất có thể của các tòa án,’ và gây ra một trong những tổn hại nặng nề nhất cho sự phân lập quyền lực trong lịch sử của Quốc gia chúng ta.”

Trong vụ ‘Mississippi kiện Johnson,’ một vụ kiện về việc thi hành Đạo luật Tái thiết, cũng cho thấy một điều tương tự rằng Tối cao Pháp viện nói rằng họ “không có quyền tài phán đối với một dự luật cấm Tổng thống thực hiện các nhiệm vụ theo thẩm quyền của mình.” Mặc dù các tòa án có thể ban hành lệnh cấm đối với những người được tổng thống bổ nhiệm, nhưng trường hợp này cho thấy Tối cao Pháp viện tuyên bố rằng họ sẽ không ban hành lệnh cấm trực tiếp lên chính tổng thống.

Pháp viện cũng phân biệt giữa các nhiệm vụ cấp bộ trưởng, hoặc việc trực tiếp tuân thủ luật pháp, và các nhiệm vụ tùy ý thực thi, có liên quan đến việc tổng thống thực hiện việc đánh giá của mình để xem ông ấy nên thực hiện như thế nào các trách nhiệm do Quốc hội giao phó. Bản ý kiến ​​​​đa số của Chánh án Salmon P. Chase dẫn lời Chánh án Marshall khi mô tả việc can thiệp vào “các đặc quyền” của người trong cương vị hành pháp này là “một hành động ngông cuồng, quá vô lý, và quá phận.”

Sự phân biệt giữa các nhiệm vụ tùy ý thực thi và nhiệm vụ cấp bộ trưởng là điều mà tòa phúc thẩm lưu ý khi lập luận rằng cựu Tổng thống Trump đã hiểu sai về phán quyết trong vụ Marbury kiện Madison. “Hiểu đúng là, nguyên tắc phân lập quyền lực có thể miễn trừ các hành động tùy nghi hợp pháp nhưng không ngăn cản việc truy tố hình sự liên bang đối với một cựu Tổng thống vì mọi hành động theo thẩm quyền,” ý kiến ​​của toàn bộ hội đồng thẩm phán cho biết.

Thẩm phán Chutkan đặc biệt cho rằng lập luận về quyền miễn trừ của cựu Tổng thống Trump giống với một hình thức chính phủ kém dân chủ hơn. Vào tháng 12/2023, bà tuyên bố rằng “4 năm phục vụ của Tổng thống Trump với tư cách là Tổng tư lệnh đã không cho ông ấy quyền thiêng liêng của các vị vua để trốn tránh trách nhiệm hình sự đang chi phối những công dân đồng hương của ông ấy.”

4. Hiến Pháp nói gì?

Nói tóm lại, Hiến Pháp không nói nhiều về quyền miễn trừ tổng thống. Thay vào đó, các tòa án phải gián tiếp góp nhặt những hiểu biết về quyền miễn trừ và sự phân lập quyền lực từ trong Hiến Pháp. Mặc dù không có sự bảo đảm hợp hiến nào rõ ràng về quyền miễn trừ tổng thống, nhưng có hai điều khoản — được gọi là điều khoản trao quyền (vesting clause) và điều khoản trông nom việc thực thi pháp luật (take care clause) — đặc điểm nổi bật trong cuộc tranh luận về phạm vi miễn trừ.

Các tổng thống có được thẩm quyền từ Điều 2 của Hiến Pháp, vốn “trao” quyền hành pháp cho tổng thống và quy định rằng tổng thống đó sẽ “trông nom để Luật pháp được thi hành một cách trung thực.”

Tại tòa án phúc thẩm, các thẩm phán phúc thẩm lập luận rằng quan điểm của cựu Tổng thống Trump đi ngược lại nhiệm vụ của ông theo Điều 2. “Sẽ là một nghịch lý đáng chú ý nếu Tổng thống, người duy nhất được trao cho nhiệm vụ theo Hiến Pháp để ‘trông nom Luật pháp được thực thi một cách trung thực,’ lại là người duy nhất có thể bất tuân những luật lệ đó mà không bị trừng phạt,” bản ý kiến của tòa án cho biết.

Tuy nhiên, cựu Tổng thống Trump nêu ra rằng khi cho phép xem xét lại theo Điều 3, các tòa án sẽ vi phạm điều khoản trao quyền và sự phân lập quyền lực. “Việc một cơ quan tự cho mình ‘quyền hành pháp,’ hoặc có ý định ra lệnh cho Tổng thống phải thực thi quyền đó như thế nào, là một hành vi vi phạm cốt lõi đến sự phân lập quyền lực,” đơn thỉnh cầu của ông gửi lên Tối cao Pháp viện viết.

Cựu Tổng thống Donald Trump đến phiên điều trần trước khi xét xử tại Tòa án Hình sự Manhattan ở thành phố New York hôm 15/02/2024. (Ảnh: Spencer Platt/Getty Images).
Cựu Tổng thống Donald Trump đến phiên điều trần trước khi xét xử tại Tòa án Hình sự Manhattan ở thành phố New York hôm 15/02/2024. (Ảnh: Spencer Platt/Getty Images).

Ông Trump cũng trích dẫn hai điều khoản Hiến Pháp khác — cả hai đều bị tòa phúc thẩm bác bỏ vì họ coi đó là lý do để ông được bảo vệ khỏi bị truy tố.

Luật sư của Tổng thống Trump nói với tòa phúc thẩm rằng Hiến Pháp yêu cầu Quốc hội đàn hặc và kết tội các tổng thống trước khi họ có thể bị truy tố hình sự.

Lập luận đó dựa trên cách diễn đạt trong điều khoản phán quyết đàn hặc (Điều I, Mục 3, Khoản 7), có nội dung: “Phán quyết trong các trường hợp đàn hặc sẽ không đi quá việc truất phế, và tước bỏ tư cách nắm giữ và hưởng bất kỳ Chức vụ danh dự, Ủy thác hoặc Lợi ích nào của Hoa Kỳ: nhưng Bên bị kết án vẫn phải chịu trách nhiệm pháp lý và phải chịu bị Truy tố, Xét xử, Phán quyết, và Hình phạt theo Luật.”

5 câu hỏi chính dành cho Tối cao Pháp viện trong kháng cáo về quyền miễn trừ của cựu TT Trump

Theo bản ý kiến của cựu Tổng thống Trump, điều khoản đó “giả định rõ ràng rằng, nếu không bị Thượng viện Hoa Kỳ đàn hặc và kết án, thì một Tổng thống không thể bị truy tố vì những hành động theo thẩm quyền của mình.”

Cả ông Smith và tòa phúc thẩm đều bác bỏ cách giải thích đó về điều khoản này. Trong bản ý kiến với tỷ lệ 3:0, tòa phúc thẩm lập luận rằng “nội dung này không nói gì về các quan chức không bị kết án. Cách hiểu của cựu Tổng thống Trump dựa trên một lập luận nghe có vẻ hợp lý nhưng lại có sai sót: Nói rằng ‘nếu Tổng thống bị kết án, ông ấy có thể bị truy tố’ không nhất thiết có nghĩa là ‘nếu Tổng thống không bị kết án, ông ấy không thể bị truy tố.’”

Cựu Tổng thống Trump cũng lập luận rằng cơ quan công tố buộc tội ông về hành vi mà ông đã được Thượng viện xét xử và tuyên trắng án vào năm 2021 — có nghĩa là vụ án đã vi phạm các nguyên tắc không xét xử hai lần. Các thẩm phán tòa phúc thẩm bác bỏ những lập luận đó, cũng như đã nêu rõ, trong số những vấn đề khác, rằng ngôn ngữ của điều khoản này không áp dụng cho tình huống của cựu TT Trump.

Mặc dù cựu Tổng thống Trump đề nghị Pháp viện giải quyết phán quyết đàn hặc và các điều khoản về nguyên tắc không xét xử hai lần trong Hiến pháp một cách rõ ràng, nhưng thay vào đó, các thẩm phán cho biết họ sẽ tập trung vào việc “liệu ​​và nếu có thì ở mức độ nào thì một cựu tổng thống được hưởng quyền miễn trừ tổng thống khỏi bị truy tố hình sự đối với hành vi bị cáo buộc là có liên quan đến các hành động theo thẩm quyền của tổng thống trong nhiệm kỳ của mình.”

Cựu công tố viên liên bang Neama Rahmani nói với The Epoch Times: “Nhân tiện [Tối cao Pháp viện] đã xác định phạm vi, mục đích, và quan điểm của câu hỏi được đưa ra, có vẻ như họ sẽ không xem xét các lập luận của ông Trump về quyền miễn trừ tuyệt đối hoặc nguyên tắc không xét xử hai lần.

5. Tác động đến uy tín của cơ quan tư pháp

Pháp viện đang đối mặt với nỗi ám ảnh của những sửa đổi tiềm tàng và phản ứng dữ dội về chính trị, như đã được nhận thấy sau phán quyết năm 2022 trong vụ Dobbs [kiện Tổ chức Sức khỏe Phụ nữ Jackson], lật ngược vụ ‘Roe kiện Wade.’

Tổng thống Joe Biden dường như đã đưa ra những rủi ro này trong suốt bài diễn văn Thông điệp Liên bang hôm 07/03 khi ông nhắm mục tiêu vào các thẩm phán và đề nghị cử tri sẽ phản ứng theo một cách nào đó trước phán quyết của các thẩm phán.

Tối cao Pháp viện ở Hoa Thịnh Đốn, hôm 07/03/2024. (Ảnh: J. Scott Applewhite/AP Photo, Tư liệu)
Tối cao Pháp viện ở Hoa Thịnh Đốn, hôm 07/03/2024. (Ảnh: J. Scott Applewhite/AP Photo, Tư liệu)

Ông Rahmani suy đoán, Chánh án John Roberts và Thẩm phán Amy Coney Barrett “không muốn lôi kéo tòa án này vào một kiểu tranh đấu chính trị đảng phái.”

Ông nêu ra sự đồng tình của Thẩm phán Barrett trong phán quyết gần đây của vụ ‘Trump kiện Anderson,’ bác bỏ phán quyết của Tòa án Tối cao Colorado rằng cựu Tổng thống Trump không đủ tư cách có tên trên lá phiếu của tiểu bang này.

Thẩm phán Barrett đã gây chú ý khi gợi ý rằng các đồng nghiệp của bà nên đặt mục tiêu “hạ mức quan tâm của quốc gia” vào một vấn đề gây tranh cãi như vậy.

5 câu hỏi chính dành cho Tối cao Pháp viện trong kháng cáo về quyền miễn trừ của cựu TT Trump

Ông Rahmani nói: “Việc bà ấy ấy nói điều đó có nghĩa là bà ấy quan tâm đến tính hợp pháp của Pháp viện và quan điểm của Pháp viện.”

Đối với bản thân cơ quan công tố, hơn 20 tổng chưởng lý tiểu bang đã đệ trình một bản góp ý từ thân hữu của tòa án (amicus brief) bày tỏ lo ngại về việc cơ quan tư pháp này đang đánh mất ‘niềm tin của công chúng’ vì tốc độ của cuộc truy tố do ông Smith khởi xướng.

Họ lập luận rằng lợi ích của công chúng là tránh “một vụ truy tố thậm chí có vẻ đúng lúc để gây thiệt hại cho một đối thủ chính trị.”

Ông Smith lập luận về một sự kháng cáo nhanh chóng, nói rằng công chúng quan tâm đến một “bản án nhanh chóng và công bằng.” Trong bản tóm tắt của tòa cấp dưới, vị biện lý đặc biệt này lập luận rằng “thời điểm đưa ra cáo trạng trong vụ án này không có gì đáng nghi ngờ.” Vụ truy tố này đã không thành hiện thực một cách bất ngờ vào ngày 01/08/2023, khi đại bồi thẩm đoàn chính thức đưa ra cáo buộc trước tòa.”

Cựu Tổng Chưởng lý Edwin Meese cũng đã đệ trình một bản góp ý từ thân hữu của tòa án lập luận rằng vụ truy tố của ông Smith là trái pháp luật vì ông không được bổ nhiệm phù hợp theo Hiến Pháp.

“Những hành động đó chỉ có thể được thực hiện bởi những người được bổ nhiệm một cách phù hợp để làm quan chức liên bang để tạo ra các văn phòng liên bang một cách phù hợp,” ông viết trong một bản góp ý gửi tới Pháp viện, cùng với hai giáo sư luật và Citizens United. “Nhưng cả ông Smith lẫn chức vụ Biện lý Đặc biệt mà theo đó ông ấy được cho là đang đảm nhiệm đều không đáp ứng được các tiêu chí đó.”

Có vẻ như Tối cao Pháp viện sẽ không thảo luận vấn đề này trong buổi tranh luận trực tiếp. Hội đồng phúc thẩm đã giải quyết vấn đề một cách ngắn gọn bằng cách tuyên bố rằng họ thiếu thẩm quyền để xem xét vấn đề vì vấn đề đó không được trình bày ở cấp tòa án địa hạt.

Quyết định của Tối cao Pháp viện sẽ được đưa ra vào tháng Sáu.

Vân Sa biên dịch

Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times

Form Newsletter Subscription
Form Newsletter Subscription