100 ngày đầu tiên của ông Biden: Hoa Kỳ chuyển hóa theo hướng cấp tiến
Tổng thống Donald Trump cùng các chuyên gia phái truyền thống đã cảnh báo nhiều tháng liền trong suốt chiến dịch [bầu cử] năm 2020, rằng đằng sau vẻ ngoài ôn hòa, mang tính lưỡng đảng của ứng cử viên đương thời Joe Biden lại trải sẵn một nghị trình tự do cấp tiến nhằm chuyển hóa Hoa Kỳ. Chỉ trong vòng chưa đầy 100 ngày, ông Biden đã chứng minh rằng những nhận định này là đúng, khi nhận được sự tán dương từ các quan sát viên thiên tả–những người đang đưa ra những so sánh mang tính lịch sử với nhiệm kỳ của Tổng thống Franklin D. Roosevelt.
Dự luật cứu trợ đại dịch trị giá 1.9 nghìn tỷ USD được soạn thảo theo đề cương đề xướng của ông Biden, khiến lu mờ cả kế hoạch Thỏa thuận Mới của cựu Tổng thống Frankin D. Roosevelt khi xét về tổng chi phí mà người nộp thuế Hoa Kỳ phải trả. Đảng Dân Chủ đã buộc Quốc hội thông qua dự luật này mà không có bất kỳ sự ủng hộ nào từ phía Đảng Cộng Hòa, chứng tỏ rằng ông Biden là người [ủng hộ] đảng phái đúng như các nhà phê bình đã từng cảnh báo.
Các kế hoạch cơ sở hạ tầng được đề xướng của vị tổng thống thuộc Đảng Dân Chủ này—Kế hoạch Việc làm Hoa Kỳ và Kế hoạch Gia đình Hoa Kỳ—sẽ nâng tổng chi phí ước tính lên đến 5.4 nghìn tỷ USD, đồng thời mở ra một làn sóng các chương trình phúc lợi chưa từng có kể từ thời điểm chương trình chăm sóc sức khỏe Medicare và chương trình trợ cấp lương thực Food Stamps (tem phiếu thực phẩm) được ban hành. Tổng chi phí này chia ra lên đến hơn 43,000 USD cho mỗi hộ gia đình và nhiều hơn tài sản của tất cả các tỷ phú tại Hoa Kỳ cộng lại. Đảng Dân Chủ đã có thể ban hành cả hai kế hoạch này mà không cần bất kỳ sự ủng hộ nào từ Đảng Cộng Hòa, bằng cách sử dụng quy trình đối soát hơn một lần trong một năm tài chính, điều mà trước giờ chưa từng có tiền lệ.
Quy mô tài chính và bản chất cấp tiến của nghị trình này, cùng với vị thế đa số sít sao tại Hạ viện và Thượng viện mà Đảng Dân Chủ đang vận dụng đến để thực hiện nó, đang gây áp lực lên hệ thống quản trị của Hoa Kỳ vốn trong lịch sử từng đòi hỏi một biện pháp lưỡng đảng để ban hành thay đổi mang tính chuyển đổi.
“Một Thượng viện được phân chia đồng đều ở cả hai đảng và phe đa số sít sao tại Hạ viện của Đảng Dân Chủ khó có được quyền ‘tự làm một mình,’” Thượng nghị sĩ Mitt Romney (Cộng Hòa-Utah)-một người chỉ trích ông Trump và là một trong số ít đảng viên Cộng Hòa đang tìm kiếm một giải pháp lưỡng đảng về cơ sở hạ tầng-đã viết trên Twitter như vậy.
Đảng Dân Chủ cho rằng việc thúc đẩy gói kích thích kinh tế trong đại dịch mà không có sự ủng hộ của Đảng Cộng Hòa là cần thiết để giúp cho người dân Hoa Kỳ đang phải vật lộn với các tác động kinh tế của đại dịch. Họ nói rằng một số điều khoản trong dự luật này, bao gồm cả việc mở rộng Chương trình bảo hiểm sức khỏe Obamacare, đã để quá hạn từ lâu. Đảng Dân Chủ dự đoán rằng tín thuế trẻ em, tức là khoản thanh toán bằng tiền mặt hàng tháng cho hầu hết các gia đình bắt đầu từ tháng Bảy, có thể làm giảm tỷ lệ trẻ em nghèo xuống một nửa.
“Câu chuyện 100 ngày đầu tiên là về những mũi chích ngừa vào tay, những tấm séc vào túi, và nhìn thấy hy vọng ở phía chân trời,” Lãnh đạo phe Đa số Thượng viện Chuck Schumer viết trên Twitter hôm 27/04.
Trong khi thử sức chịu đựng của hệ thống chính phủ, ông Biden đã xếp tầm quan trọng của nhiệm vụ tổng thống của mình sau nỗ lực chuyển hoá chính hệ thống này sang hướng cấp tiến. Ông ủng hộ nỗ lực dài hơi để chuyển đổi DC thành một tiểu bang, điều này sẽ mang lại cho Đảng Dân Chủ hai ghế tại Thượng viện trong tương lai gần. Ông cũng bày tỏ sự ủng hộ việc làm suy yếu hoặc hủy bỏ cơ chế chặn các biện pháp lập pháp, đặt ra một ủy ban nghiên cứu về các cải cách đối với Tối cao Pháp viện khi các đồng sự Đảng Dân Chủ giới thiệu luật hòng mở rộng Tối cao Pháp viện và nói rằng ông sẽ ký ban hành dự luật H.R.1, một dự luật cải cách bầu cử rộng lớn, cùng các điều khoản khác, khiến việc bầu cử qua thư trở nên phổ biến vĩnh viễn.
“Ông Biden biết rằng nghị trình của mình quá cấp tiến, cực đoan, đến mức ông ấy không thể hy vọng sẽ thông qua mà vẫn giữ nó được nguyên vẹn nếu không thay đổi các quy luật của trò chơi chính trị này,” Jenny Beth Martin, nhà đồng sáng lập và là điều phối viên quốc gia của Những người yêu nước thuộc Đảng Trà, đã viết trong một bài bình luận gần đây. “Do vậy, ông ta đang tiến hành trên tất cả các mặt trận để thực hiện điều đó.”
Đối với Đảng Dân Chủ, làn sóng thay đổi này chính xác là phương thuốc hữu hiệu. Cựu Tổng thống Bill Clinton gọi hành động của ông Biden cho đến nay là “gần như hoàn hảo” trong cả lời nói lẫn hành động.
Ông Clinton nói với trang tin Deadline rằng: “Nếu chúng ta có thể tạo ra kết quả tích cực để vượt qua những chia rẽ đó bằng cách nâng mọi người lên, trao cho mọi người cơ hội, thì chúng ta sẽ có cơ hội thay đổi về mặt tâm lý.”
‘Tôi muốn thay đổi mô thức’
Trong khi mở ra một làn sóng thay đổi xã hội thông qua luật pháp, ông Biden đã khuấy động một loạt các lệnh hành pháp và hành động để chuyển đổi mô thức về các vấn đề khác nhau, từ việc đào tạo thuyết phê phán chủng tộc cho nhân viên liên bang đến tái gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới.
Một số chủ đề nổi cộm trong số năm chục hành động điều hành trong 100 ngày đầu tiên tại vị của tổng thống này là việc đảo ngược và thu hồi các sắc lệnh thời ông Trump, và việc đưa tư tưởng “công bằng” gần như theo chủ nghĩa Marx vào hầu hết mọi khía cạnh trong các hoạt động của chính phủ. “Thúc đẩy Bình đẳng Chủng tộc và Hỗ trợ cho các Cộng đồng Chưa được Quan tâm Thông qua Chính phủ Liên bang” là tiêu đề cho sắc lệnh đầu tiên của ông Biden, đã thiết lập nền móng cho nhiều thứ theo sau đó.
“Tôi muốn thay đổi mô thức hiện có. Chúng tôi bắt đầu thưởng cho công việc, không chỉ là sự giàu có. Tôi muốn thay đổi mô thức,” ông Biden cho biết trong cuộc họp báo đầu tiên của mình.
Những gì tổng thống nói đôi khi cũng mang tính hệ quả như những gì tổng thống làm. Trong 100 ngày mang tính biểu tượng của ông Biden, điều này đã được minh chứng thông qua bình luận của ông ấy về phiên tòa xét xử Derek Chauvin, cựu sĩ quan cảnh sát bị kết tội giết chết George Floyd tại Minneapolis. Ông Biden đã thể hiện sự ủng hộ việc kết tội Chauvin trước khi bồi thẩm đoàn đưa ra phán quyết cuối cùng và-sau khi quyết định của bồi thẩm đoàn được công bố-đã kết tội chính đất nước Hoa Kỳ về tội “phân biệt chủng tộc có hệ thống.”
Cao và thấp
Mặc dù nội các của ông ấy không thừa nhận, nhưng ông Biden đã kế thừa một chương trình phát triển và phân phối vaccine thành công từ chính phủ Trump. Điều này có nghĩa là lời hứa trong chiến dịch của ông Biden về việc chích ngừa vaccine cho 100 triệu người dân Hoa Kỳ để ngăn ngừa virus viêm phổi Vũ Hán trong 100 ngày đầu tiên của ông ấy, đã được thực hiện ngay cả trước khi ông ta nhậm chức vào ngày 20/01. Sau khi lảng tránh các câu hỏi về việc nâng mục tiêu ban đầu lên một con số tham vọng hơn, ông Biden đã tăng gấp đôi mục tiêu lên 200 triệu người. Chính phủ của ông hiện đang tăng tốc để tăng gấp ba lần mục tiêu ban đầu vào ngày 29/04, ngày thứ 100 mà ông ấy tại vị.
Điểm nhấn nổi bật [về vaccine] đó lại bị bù lại bởi cuộc khủng hoảng tại biên giới phía nam, mà một số chuyên gia cho rằng được khuyến khích bởi việc ông Biden thu hồi các chính sách nhập cư dưới thời ông Trump. Những người nhập cư bất hợp pháp đang vượt biên giới với số lượng chưa từng có trong nhiều thập kỷ, khiến các cơ quan quản lý nhập cư phải nhồi nhét quá tải nơi cư trú cho những trẻ vị thành niên bị giam giữ. Sau nhiều tuần né tránh, cuối cùng hồi đầu tháng (04/2021) ông Biden đã gọi tình huống này là một cuộc khủng hoảng.
Tòa Bạch Ốc đã phát đi tín hiệu rằng họ có dự định giải quyết cuộc khủng hoảng này bằng cách đầu tư vào các quốc gia mà những người nhập cư bất hợp pháp đang chạy trốn khỏi đó. Trong hai thập kỷ qua, Hoa Kỳ đã chi hàng tỷ USD viện trợ nước ngoài cho các quốc gia được đề cập đến này.
Theo Rasmussen, nhà thăm dò ý kiến duy nhất thực hiện các cuộc khảo sát thường nhật về sự chấp thuận dành cho tổng thống, đã xếp hạng tỉ lệ chấp thuận dành cho ông Biden dao động trong khoảng từ 40 đến giữa 50 trong ba tháng đầu tiên ông tại vị. Các hãng thông tấn có thể đã góp phần vào kết quả này. Một nghiên cứu gần đây của Trung tâm Nghiên cứu Truyền thông cho thấy; mức độ phủ sóng các tin bài tích cực về ông Biden trong bản tin tối là 59% trong ba tháng đầu tiên ông tại vị, so với nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump thì tỉ lệ này trung bình chỉ là 11%.
Do Ivan Pentchoukov thực hiện
Doanh Doanh biên dịch
Xem thêm: