Tế bào Lympho T: Siêu anh hùng trong trận chiến với Omicron

Tế bào Lympho T được tạo ra sau chích ngừa có thể tiêu diệt biến chủng Omicron và là một trong những lý do khiến chúng ta lạc quan rằng đại dịch có thể sẽ sớm ở lại phía sau.

Omicron có thể sẽ ít nguy hiểm hơn Delta?

Omicron đang lây lan nhanh chóng trên toàn thế giới, các chuyên gia tin rằng 40% dân số toàn thế giới sẽ bị nhiễm bệnh trong vòng hai tháng tới. Nghe có vẻ đáng kinh ngạc, nhưng chúng ta vẫn chưa thực sự biết liệu omicron có gây ra bệnh nặng hơn các biến thể khác trước đó hay không. Mặc dù các dữ liệu thu được cho đến nay là khả quan.

Biến thể Delta phổ biến trước đây có một tỷ lệ nhập viện nhất định sau lây nhiễm. Thậm chí, một số bệnh nhân sau khi nhập viện phải điều trị ở ICU và cuối cùng tử vong. Nhưng điều này lại không rõ ràng với Omicron. 

Tuy nhiên, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới, Tedros Ghebreyesus đã nói vào ngày 06/01 rằng: “Mặc dù Omicron dường như ít nghiêm trọng hơn so với Delta, đặc biệt ở những người đã chích ngừa. Nhưng điều đó không có nghĩa là Omicron nên được phân loại bệnh nhẹ.”

Câu hỏi đặt ra là tại sao Omicron có thể sẽ ít gây nghiêm trọng hơn Delta? Có những thay đổi nào ở Omicron khiến biến thể này trở nên ít nguy hiểm? Có 2 lý do:

• Thứ nhất, Omicron dường như ít có khả năng xâm nhiễm vào các tế bào nhu mô phổi. Thay vào đó, Omicron hay trú ngụ ở đường hô hấp trên, giống như các coronavirus khác ở trong mũi và cổ họng, chẳng hạn như OC43, một trong những coronavirus gây ra cảm lạnh thông thường.

Điều này phù hợp với các triệu chứng nhẹ hơn mà Omicron gây ra, chủ yếu liên quan đến mũi – họng như sổ mũi và ho khan. Bởi vì chỉ khi virus SARS-CoV-2 xâm nhiễm vào nhu mô phổi mới có thể gây ra tình trạng bệnh nặng với các triệu chứng như khó thở. 

• Thứ hai, các tế bào Lympho T (tế bào đảm nhận chức năng miễn dịch rất quan trọng cho cơ thể) có khả năng kiểm soát Omicron rất tốt.

Miễn dịch bảo vệ của tế bào Lympho T giúp chống lại Omicron

Mối quan tâm lúc đầu là Omicron làm thế nào có thể né tránh hệ thống miễn dịch, hay nói chính xác là các kháng thể. Protein gai đột biến trên bề mặt của virus SARS-CoV-2 là mục tiêu chính của các kháng thể. Kháng thể bám vào và phá vỡ cấu trúc các protein gai một cách hiệu quả. Chính điều này đã ngăn virus tương tác và xâm nhiễm vào các tế bào, từ đó cung cấp khả năng bảo vệ cho cơ thể. Tuy nhiên, Omicron mang các protein gai đã đột biến, do đó kháng thể sẽ không phát hiện ra và ít có khả năng vô hiệu hóa virus hơn.

Tuy nhiên, số lượng kháng thể có thể quan trọng hơn chất lượng của kháng thể. Vì vậy, ngay cả khi các kháng thể không thể liên kết với Omicron một cách hiệu quả như với các biến thể trước đó, thì hệ miễn dịch, đặc biệt khi được bổ trợ cũng có thể tạo ra đủ lượng kháng thể để nhận ra các protein gai. Đó là lý do tại sao các mũi tiêm bổ sung lại rất quan trọng.

Tin tốt là không giống với kháng thể, các tế bào Lympho T vẫn có thể nhận ra và loại bỏ Omicron.

Chữ “T” trong tên gọi tế bào Lympho T là chỉ tuyến ức (thymus). Tuyến ức nằm trong lồng ngực và là nguồn gốc nơi trưởng thành của nhóm tế bào này. Tế bào T hoạt động theo một cơ chế khác với kháng thể. Khi một tế bào bị nhiễm virus, tế bào đó sẽ lấy một phần protein đột biến của virus và trình diện ra ngoài bề mặt. Điều này giống như tế bào bị nhiễm bệnh đang vẫy cờ đỏ để báo hiệu rằng nó đã bị nhiễm bệnh. Trên bề mặt của các tế bào Lympho T vừa hay có bộ phận nhận diện lá cờ đó. Vì vậy tế bào T sẽ đến bám vào và tiêu hủy tế bào bị bệnh.

Việc này nghe có vẻ kịch tính, nhưng rất hiệu quả. Giết tế bào nhiễm bệnh có nghĩa là virus cũng bị loại bỏ. Đây giống như một vụ nổ có kiểm soát, giúp khống chế virus và ngăn ngừa bệnh nặng.

Các kháng thể giống như kế hoạch A: ngăn không cho virus xâm nhập vào tế bào. Trong khi tế bào T là kế hoạch B: nếu virus lây nhiễm vào một tế bào, tế bào T sẽ đến và giết tế bào nhiễm bệnh, từ đó ngăn chặn virus phát triển lây lan. Các tế bào T [được tạo ra từ trước] vẫn có khả năng chống lại Omicron vì các phần của protein gai virus được đưa lên bề mặt của tế bào bị nhiễm – những lá cờ đỏ – không thay đổi nhiều ở chủng Omicron.

Các tế bào T đã được cơ thể tạo ra để nhận biết các protein gai (có trong vaccine) của các biến thể trước vẫn có thể thực hiện tốt công việc của mình. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng các tế bào T sinh ra sau chích ngừa đã tiêu diệt Omicron theo cách này.

Hệ miễn dịch của bạn đã trải qua hàng triệu năm tiến hóa với đủ loại phương cách phòng vệ. Và may mắn thay, cho đến nay, ít nhất miễn dịch bảo vệ của tế bào T đang giúp chống lại omicron. Và giống như các bộ phận khác của hệ miễn dịch, tế bào T có thể ghi nhớ cuộc chiến với virus và thậm chí còn hoạt động tốt hơn trong lần tiếp theo khi bạn bị nhiễm bệnh. Tế bào T cũng có thể giúp bạn chống lại các biến thể trong tương lai. 

Bài viết này được xuất bản lại từ The Conversation theo giấy phép Creative Commons.
Tú Liên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times

Xem thêm: