Tâm trạng có thể tăng cường hoặc làm suy yếu hệ miễn dịch
Những suy nghĩ và cảm xúc có thể làm tăng cường hoặc làm suy yếu sức khỏe của con người
Ngày nay chúng ta thường nghĩ đến y học một cách thụ động. Bạn được điều trị bằng các phương pháp như uống thuốc, chích thuốc, làm thủ thuật – và được chữa khỏi. Bạn không cần bỏ công sức vào việc chăm sóc bản thân. Chăm sóc sức khỏe cũng tương tự như việc rửa xe, hơi, bạn chỉ cần đến tiệm, chạy xe lên băng chuyền, sau đó xuất hiện với bề mặt sáng bóng và sạch sẽ.
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy rằng tâm trí có ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe nhưng thường bị bỏ qua. Những suy nghĩ và cảm xúc có thể tăng cường sức khỏe hoặc làm suy giảm sức khỏe ngay cả khi dùng những phương pháp điều trị tốt nhất mà y học hiện đại cung cấp.
Một thái độ tích cực thậm chí đôi khi cũng giúp nâng cao khả năng miễn dịch
Ngoài các phương pháp điều trị y tế, còn có nhiều yếu tố góp phần tạo nên khả năng miễn dịch, bao gồm tuổi tác, di truyền, giấc ngủ, cách ăn uống, tập thể dục, giao tiếp xã hội và tâm trạng. Yếu tố cuối cùng này bị đánh giá thấp khi chúng ta hối hả trải qua những ngày đầu tắt mặt tối.
Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy rằng động tác cau mày cản trở hệ miễn dịch trong khi những nụ cười mang lại sự tăng cường – điều này ảnh hưởng đến cả khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể cũng như hiệu quả của mũi chích ngừa cúm. Động lực từ cơ thể-tâm trí này đặc biệt cấp bách trong bối cảnh tỷ lệ trầm cảm đang gia tăng ở Hoa Kỳ.
Theo Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ, tâm trạng tích cực mang lại rất nhiều lợi ích sức khỏe là rất nhiều.
Nghiên cứu cho thấy những người cảm thấy hạnh phúc hơn có xu hướng được hưởng những lợi ích sau:
- Phản ứng miễn dịch mạnh hơn
- Ít bệnh tật
- Giảm đau
- Chẩn đoán bệnh tốt hơn
- Tỷ lệ tử vong thấp hơn
Bây giờ, bạn có thể đang nghĩ, “Nhưng gần đây tôi cảm thấy không mấy tích cực.” Tin tốt là không bao giờ là quá muộn để thay đổi quan điểm của bạn và từ đó thay đổi cả triển vọng sức khỏe của bạn.
Ngay cả những cảm giác hạnh phúc ngắn ngủi, chẳng hạn như xem một bộ phim hài, viết nhật ký tích cực hoặc tập yoga – vẫn góp phần thúc đẩy các dấu hiệu khỏe mạnh. Đó là hoạt động phó giao cảm của hệ thần kinh trung ương tốt hơn (“nghỉ ngơi và tiêu hóa” thay vì “chiến đấu hay bỏ chạy”), mức cortisol (“hormone căng thẳng”) thấp hơn, số lượng tế bào tiêu diệt tự nhiên (tế bào miễn dịch) lớn hơn, giảm viêm và ít chất nhầy hơn.
Tâm trạng vui vẻ ngăn chặn các mối đe dọa đối với miễn dịch như thế nào
Theo một nhóm nghiên cứu, tâm trạng ảnh hưởng đến phản ứng miễn dịch ở bề mặt — qua thói quen sinh hoạt — nhưng cũng bằng cách “bật” hoặc “tắt” một số phản ứng sinh hóa quan trọng.
Mỗi khi bạn cười, bộ não của bạn sẽ hoạt động, không chỉ để thể hiện niềm hạnh phúc mà còn giúp bạn cảm thấy hạnh phúc. Nó kích hoạt cái được gọi là hệ thống opioid nội sinh – cơ chế nội tại của cơ thể chúng ta để tạo ra và điều chỉnh cảm giác vui thích và giảm đau. Không giống như opioid tổng hợp, vốn có thể gây nghiện và nguy hiểm, những hợp chất tự nhiên này giúp tăng cường sức khỏe.
Nuôi dưỡng tâm trạng tích cực giúp đưa cơ thể về trạng thái tái tạo nhằm chống lại các phản ứng căng thẳng ăn mòn. Các chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác dễ chịu như dopamine và serotonin tạo ra sự thư thái bằng cách tác động vào dây thần kinh phế vị, một phần của hệ thần kinh phó giao cảm. Sự thư thái cho phép cơ thể tự phục hồi trong khi sự kích thích “chiến đấu hay bỏ chạy” mạn tính gây ra những hao mòn. Điều quan trọng là thư thái cũng có lợi cho sức khỏe tim mạch, vốn là tác nhân gây ra hầu hết các bệnh.
Kẻ thù của kẻ thù (căng thẳng) cũng là bạn của bạn. Cảm xúc tốt sẽ hạn chế các hormone liên quan đến căng thẳng như cortisol và catecholamine. Ở mức tải cao, các hợp chất này vừa làm tăng tình trạng viêm vừa làm giảm khả năng sản xuất tế bào miễn dịch và kháng thể.
5 cách dùng thái độ tích cực để tăng cường khả năng miễn dịch
Mặc dù bạn có thể dùng một gói thuốc để chống nhiễm trùng, nhưng tâm trạng tích cực có thể là khởi đầu tự nhiên nhất với ít tác dụng phụ!
Dưới đây là một số cách để tăng cường hệ thống miễn dịch bằng tâm trạng vui vẻ:
1. Dành thời gian xem hài kịch
Như câu thành ngữ đã nói, “Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ.” Thời gian dành riêng cho hài kịch và hài hước có thể khiến bạn ngạc nhiên khi đảo ngược một ngày khó khăn đồng thời củng cố khả năng miễn dịch.
Khi bạn cảm thấy chán nản, bạn có thể khó thoát ra khỏi cảm giác đó vì cảm thấy không thích hợp. Những chương trình độc thoại đặc biệt, những bộ phim hài hước hoặc học một số câu chuyện cười mang đến niềm vui. Hãy tìm kiếm khía cạnh hài hước của mọi việc (ngay cả những tình huống khó chịu nhất cũng có thể trở nên hài hước khi nhìn từ góc độ phù hợp).
2. Tạm dừng để tận hưởng niềm vui
Dành thời gian để biết ơn những khoảnh khắc tích cực có lợi cho việc nâng cao giá trị của những khoảnh khắc đó. Bằng cách tận hưởng những trải nghiệm này, con người có thể gia tăng những cảm xúc tích cực và kéo dài những lợi ích về mặt cảm xúc có được từ những trải nghiệm tích cực.
Từ việc thưởng thức hương vị của một bữa ăn yêu thích đến thưởng thức cảnh hoàng hôn tuyệt đẹp, thưởng thức là một công cụ đơn giản nhưng mạnh mẽ giúp nuôi dưỡng cách suy nghĩ tích cực và kiên cường hơn.
3. Thực hành chánh niệm
Thực hành chánh niệm bổ sung cho việc thưởng thức, rèn luyện sự chú ý mà không phán xét vào thời điểm hiện tại thay vì bận tâm vào những hối tiếc, lo lắng hoặc những dòng suy nghĩ tiêu cực khác.
Thức hành chánh niệm khuyến khích thái độ không phản ứng và chấp nhận đối với những suy nghĩ và cảm xúc, nuôi dưỡng một viễn cảnh cân bằng hơn. Tham gia vào các phương pháp thực hành chánh niệm, chẳng hạn như thiền và yoga, có liên quan đến việc giảm các triệu chứng lo âu và trầm cảm, tăng cảm giác bình tĩnh, sáng suốt và hài lòng cũng như tăng cường khả năng miễn dịch.
4. Hãy thử viết nhật ký
Ý thức về sự chính trực là điều quan trọng. Viết nhật ký là cách biểu đạt rõ ràng những suy nghĩ về hai giá trị này lên những trang giấy.
Viết nhật ký về lòng biết ơn không chỉ là một cách tuyệt vời để nâng cao nhận thức về những điều tích cực mà còn có thể giúp chúng ta tập trung vào những gì mình đang làm tốt trong cuộc sống.
Qua việc suy ngẫm về cách chúng ta sống theo các giá trị bản thân, chúng ta có thể nâng cao quyết tâm làm nhiều hơn nữa. Cảm giác về sự phù hợp mà chúng ta có được từ việc viết nhật ký được cho là rất tốt cho sức khỏe. Sự liên kết giữa hành vi với mục tiêu cá nhân có ý nghĩa sinh lý quan trọng, đặc biệt đối với chức năng miễn dịch.
5. Hãy trân trọng sự tận tâm
Nhiều thập niên nghiên cứu đã cho thấy rằng việc giảm bớt tâm trạng tiêu cực quá mức có hiệu quả nhất khi kết hợp với việc nuôi dưỡng sự tận tâm – khuynh hướng chuyên cần, có tổ chức và định hướng chi tiết. Trên thực tế, nhiều người trong chúng ta có thể nhầm lẫn những phản ứng tiêu cực khi căng thẳng là “đang xem xét mọi việc một cách nghiêm túc,” trong khi thực tế, tốt hơn hết là chúng ta chỉ nên tập trung hoàn thành công việc.
Một số công cụ có thể giúp khuyến khích lối sống tận tâm. Đầu tiên, việc dành thời gian lên kế hoạch cho các hoạt động của mình và suy ngẫm xem chúng ta đã đạt được mục tiêu của mình tốt như thế nào. Các công cụ trợ giúp như danh sách kiểm tra, ghi chú dán và ứng dụng theo dõi thời gian có thể giúp chúng ta ngăn nắp hơn. Lập kế hoạch trước bằng kỹ thuật chặn thời gian (time-blocking), sử dụng một ứng dụng như Lịch Google hoặc công cụ lập kế hoạch để vạch ra cách mà bạn sẽ sử dụng thời gian sắp tới, cũng là tạo điều kiện nhận thức thời gian tốt hơn. Bạn còn có thể sắp xếp thời gian mỗi tuần để suy ngẫm và lập lịch trình tiếp theo của mình!
Đôi khi cuộc sống trở nên lộn xộn. Những lúc đó, bạn có thể sử dụng cái mà tâm lý học lâm sàng gọi là “thẻ đối phó,” bao gồm các câu lệnh nếu-thì (“Nếu X xảy ra, thì tôi sẽ làm Y”). Bằng cách này, chúng ta lên kế hoạch trước rằng sẽ xử lý thử thách tốt nhất ra sao ngay cả khi không khéo xử lý vào lúc đó.
Minh Thư biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
