Oxy: Không chỉ là hít thở
Hít thở là một chức năng của hệ thần kinh tự chủ, giúp cung cấp oxy – dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể. Nhưng liệu chúng ta đã nạp đủ oxy chưa?
Đây là phần 5 trong loạt bài “Sức mạnh của hơi thở”
Trong loạt bài này, chúng ta sẽ khám phá việc hít thở ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe thể chất và tinh thần như thế nào, cũng như cách mà một chút điều chỉnh nhỏ trong hơi thở có thể cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
Con người có thể sống sót trong ba tuần không ăn và nhiều ngày không uống, nhưng việc thiếu oxy sẽ khiến thời gian sống chỉ còn tính bằng phút. Oxy không chỉ giúp duy trì sự sống mà còn giúp trí óc minh mẫn và tăng sức đề kháng, đóng vai trò then chốt trong việc chống lại bệnh tật.
Qua việc hít thở, oxy từ không khí vào phổi. Quá trình hít thở giúp đưa oxy vào máu, từ đó oxy được vận chuyển đến từng tế bào trong cơ thể, cung cấp năng lượng cho hoạt động của cơ bắp, trí óc và thậm chí là nhịp tim.
Nhận thức được tầm quan trọng của oxy, các chuyên gia y tế ngày càng ủng hộ việc sử dụng oxy như một liệu pháp điều trị chính. Các liệu pháp tiên tiến như liệu pháp ozone và oxy cao áp, vốn từng được xem là “không chính thống,” thì nay được ca ngợi vì đã góp phần cải tiến lĩnh vực chăm sóc sức khỏe qua việc cung cấp đầy đủ oxy cho các tế bào.
Oxy là một dưỡng chất thiết yếu
Mặc dù oxy vô hình và không có vị nhưng lại cần thiết cho sự sống. Oxy cung cấp năng lượng cho các tế bào, là nguồn năng lượng cho sự sống. Tuy nhiên, khi nói về những yếu tố cần thiết cho sức khỏe, thì oxy thường bị “lu mờ” bởi các loại vitamin, khoáng chất và dưỡng chất khác.
Ông Paul Trayhurn, giáo sư danh dự về sinh học dinh dưỡng tại Đại học Liverpool, cho biết trong một email gửi The Epoch Times, “Oxy là một dưỡng chất thiết yếu – cũng quan trọng như các yếu tố mà chúng ta thường gọi là chất dinh dưỡng – thiếu oxy sẽ khiến cho các tế bào và mô ngừng hoạt động chỉ sau một vài phút. Chỉ vì oxy được hấp thụ qua phổi thay vì đường tiêu hóa mà chúng ta không nhận ra oxy là một dưỡng chất.”
Giống như nước, protein hoặc bất kỳ loại vitamin nào, oxy cũng rất quan trọng đối với sức khỏe. Oxy trợ giúp từng tế bào trong cơ thể chuyển đổi thức ăn thành năng lượng. Nếu thiếu oxy, các tế bào không thể hấp thụ các dưỡng chất cần thiết khác.
Bệnh viện Cleveland cảnh báo rằng việc thiếu oxy có thể dẫn đến nhiều vấn đề, từ mệt mỏi, chóng mặt đến đau đầu và đầu óc kém minh mẫn.
Hít thở là hoạt động diễn ra liên tục, nhưng chúng ta hiếm khi chú ý đến. Tuy nhiên, lối sống của nhiều người thời nay – ngồi quá nhiều và căng thẳng – làm giảm chất lượng của việc hít thở, giảm lượng oxy hấp thụ và ảnh hưởng đến sức khỏe.
“Học cách hít thở hiệu quả không chỉ để thư giãn. Hít thở còn bảo đảm các tế bào được cung cấp năng lượng và cơ thể hoạt động ở trạng thái tốt nhất,” Ông Stuart Sandeman, chuyên gia về kỹ thuật hít thở được công nhận trên toàn cầu và người sáng lập Breathpod, nói với The Epoch Times.
Nghiên cứu về cách hít thở đã có những bước tiến vượt bậc, cho chúng ta biết làm thế nào để đưa nhiều oxy hơn vào cơ thể. Các kỹ thuật như hít thở bằng cơ hoành có thể giúp phổi hoạt động tốt hơn, từ đó giúp chúng ta hấp thụ nhiều oxy hơn và vận chuyển đến các tế bào hiệu quả hơn.
Vai trò quan trọng của oxy trong việc chống lại bệnh mạn tính
Khi nói về việc giữ gìn sức khỏe, chúng ta thường tập trung vào việc ăn uống lành mạnh, tích cực vận động và duy trì tinh thần thoải mái. Tuy nhiên, một yếu tố quan trọng thường bị bỏ qua – cách oxy được vận chuyển đến các tế bào.
“Quý vị có thể ăn uống kiêng cử, thói quen tập thể dục nghiêm ngặt và thực hành thiền định đều đặn, nhưng nếu oxy không thể được vận chuyển đến các tế bào một cách hiệu quả, những thói quen này sẽ không hoàn toàn khởi tác dụng,” Tiến sĩ Michael Bauerschmidt, bác sĩ và là giám đốc của Deeper Healing Medical Wellness Center (Trung tâm Thực Hành Chữa lành sâu), nói với The Epoch Times.
Y học chức năng xem xét cơ thể một cách tổng thể chứ không phải là một tập hợp các bộ phận. Cách tiếp cận này cho chúng ta thấy oxy không chỉ giúp duy trì sự sống mà còn là chìa khóa để ngăn ngừa và kiểm soát các bệnh mạn tính. Ông Gary Brecka, nhà sinh học con người và đồng sáng lập 10X Health System (Hệ thống Sức khỏe 10X), nói một cách đơn giản rằng, “Sự hiện diện của oxy là sự vắng bóng của bệnh tật.” Nghiên cứu của ông trong hơn 22 năm qua đã liên tục cho thấy rằng bệnh tật bắt nguồn từ tình trạng thiếu oxy, còn gọi là hạ oxy máu.
Oxy rất quan trọng đối với năng lượng tế bào và quá trình thải độc – nhưng hiệu quả của việc sử dụng oxy mới là điều quan trọng – việc thiếu hụt oxy sẽ dẫn đến mệt mỏi, giảm sức đề kháng và chậm lành vết thương. Tuy nhiên, vai trò của oxy lại phức tạp vì sự hiện diện của dưỡng chất này góp phần gây ra căng thẳng oxy hóa.
Căng thẳng oxy hóa phát sinh từ sự mất cân bằng giữa các gốc tự do có hại và các chất chống oxy hóa, dẫn đến tổn thương tế bào. Khi cơ thể sử dụng oxy để sản sinh năng lượng, sẽ vô tình tạo ra các gốc tự do. Những phân tử không ổn định này có thể làm tổn hại tế bào nếu không được trung hòa đầy đủ bởi các chất chống oxy hóa. Nếu tế bào không đủ khả năng phòng vệ, căng thẳng oxy hóa có thể dẫn đến viêm mạn tính và các bệnh như bệnh tim, tiểu đường và ung thư.
Tiến sĩ Bauerschmidt nói, “Quá trình oxy hóa về cơ bản giống như quá trình rỉ sét. Mặc dù chúng ta không thể ngăn chặn hoàn toàn tình trạng rỉ sét nhưng có thể kiểm soát tốc độ rỉ sét trong cơ thể.”
Y học chức năng tập trung vào việc cải thiện khả năng cung cấp oxy đến các tế bào để kiểm soát các bệnh mạn tính. Cách tiếp cận này bao gồm các bài tập để tăng dung tích phổi, các phương pháp cải thiện lưu thông máu và giảm viêm để bảo đảm oxy đến được các tế bào một cách hiệu quả nhất.
Tiến sĩ Bauerschmidt cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của [chất lượng] không khí mà chúng ta hít vào.
Ông nói, “Những gì quý vị hít vào cũng quan trọng như việc quý vị hít thở nhiều hay ít.”
Ông trích các nghiên cứu trong đó cho thấy những người bị bệnh phổi phải chịu đựng nhiều hơn ở những khu vực bị ô nhiễm. Ông đề nghị mọi người chú ý đến chất lượng không khí trong nhà, vốn thường xấu hơn không khí ngoài trời.
Tiến sĩ Bauerschmidt cho biết, để kiểm soát các bệnh mạn tính thì việc tối ưu hóa lượng oxy hấp thụ cũng quan trọng như thực đơn ăn uống và lối sống. Việc bảo đảm các tế bào nhận và sử dụng oxy hiệu quả có thể đẩy nhanh quá trình chữa lành của cơ thể.
Khám phá các liệu pháp oxy tiên tiến để nâng cao sức khỏe
Hít thở chỉ là bước đầu tiên để đưa oxy vào cơ thể. Thời nay, khoa học y tế đã phát triển các liệu pháp như liệu pháp oxy cao áp (HBOT) và liệu pháp ozone, nhằm cung cấp những phương thức mới giúp tăng mức oxy trong cơ thể và cải thiện sức khỏe tổng thể.
1. Liệu pháp oxy cao áp
Về bản chất, liệu pháp oxy cao áp dựa trên nguyên tắc rất đơn giản – gia tăng áp suất không khí xung quanh giúp làm tăng đáng kể lượng oxy hấp thụ vào máu.
Những người trải qua liệu pháp oxy cao áp (HBOT) được điều trị trong buồng có áp suất cao, nơi họ hít thở oxy tinh khiết. Điều này cho phép nồng độ oxy trong huyết tương tăng lên. Lượng oxy dồi dào này có thể giúp phục hồi các vùng bị viêm hoặc chấn thương, đẩy nhanh quá trình lành bệnh.
Nghiên cứu cho thấy liệu pháp oxy cao áp có thể đẩy nhanh quá trình lành vết thương, chống nhiễm trùng và giảm nhẹ các triệu chứng liên quan đến các tình trạng như đột quỵ và hội chứng mệt mỏi mạn tính bằng cách cung cấp lượng oxy dồi dào đến các mô. Một nghiên cứu năm 2023 cho thấy liệu pháp oxy cao áp hiệu quả hơn một số loại thuốc, giúp giảm đau cơ xơ hóa.
Bệnh viện Johns Hopkins nhấn mạnh rằng liệu pháp này phá vỡ chu trình có hại gồm: sưng tấy, thiếu oxy và tổn thương mô, đồng thời lưu ý rằng liệu pháp này “có thể vô hiệu hóa độc tố của một số vi khuẩn,” do đó giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.
Tuy nhiên, liệu pháp cao áp không phù hợp với tất cả mọi người và không được khuyến cáo cho những người mới phẫu thuật tai, bị cảm lạnh, sốt hoặc các vấn đề về phổi vì liệu pháp này có nguy cơ tiềm ẩn, bao gồm chấn thương tai giữa và trong trường hợp nghiêm trọng là ngộ độc oxy có thể dẫn đến co giật hoặc suy hô hấp. Bệnh viện Johns Hopkins khuyên bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để cân nhắc kỹ lưỡng giữa các rủi ro và lợi ích của liệu pháp này.
2. Liệu pháp Ozone
Liệu pháp ozone làm tăng thêm sức mạnh của oxy bằng cách kết hợp oxy với ozone (O3), tạo ra một phân tử mạnh mẽ hơn. Hỗn hợp oxy-ozone thường được đưa vào cơ thể qua đường tĩnh mạch, để tấn công nhiều loại mầm bệnh khác nhau. Nguyên tử oxy bổ sung trong ozone mang lại đặc tính chữa bệnh độc đáo, như tăng khả năng hấp thụ oxy của tế bào.
Cơ chế hoạt động của liệu pháp ozone dựa vào khả năng kích hoạt phản ứng chống oxy hóa và đẩy mạnh sử dụng oxy trong tế bào. Ozone chống lại vi khuẩn, virus, nấm và các vi sinh vật có hại khác một cách hiệu quả bằng cách phá vỡ hàng rào bảo vệ và vô hiệu hóa chúng.
Liệu pháp ozone được sử dụng cho cả bệnh truyền nhiễm và bệnh mạn tính – từ hội chứng mệt mỏi mạn tính và viêm khớp cho đến Alzheimer và bệnh tim – liệu pháp ozone giúp phục hồi tế bào và đẩy mạnh oxy hóa máu. Quá trình này giúp hồi sinh tế bào, nâng cao cơ chế sản xuất năng lượng và phòng vệ của tế bào.
Liệu pháp ozone còn giúp tăng sức đề kháng, nâng cao khả năng chống lại bệnh tật. Quá trình này có thể kích thích sản sinh các tế bào miễn dịch quan trọng và các phân tử truyền tín hiệu, tạo ra lá chắn vững chắc bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.
Một bài viết trên Journal of Natural Science, Biology, and Medicine (Tập san Khoa học Tự nhiên, Sinh học và Y học) tuyên bố, “Liệu pháp ozone đã được sử dụng và nghiên cứu sâu rộng trong hơn một thế kỷ. Hiệu quả của liệu pháp này đã được chứng minh, ổn định, an toàn, ít tác dụng phụ và có thể phòng ngừa được.”
Tuy nhiên, tiến sĩ Velio Bocci, người tiên phong trong lĩnh vực này cho biết, “Cũng như các phương pháp điều trị khác sử dụng thuốc mạnh, liệu pháp ozone có thể gây ra một số nguy cơ, vốn có thể tránh được nếu nhà trị liệu ozone được trang bị tốt cả về lý thuyết lẫn thực hành.”
Những người quan tâm đến liệu pháp ozone nên nhận thức được những nguy cơ tiềm ẩn, đặc biệt là những người bị thiếu hụt G6PD – một tình trạng ảnh hưởng đến hồng cầu – vì liệu pháp này có thể dẫn đến các tác dụng phụ. Những người bị các bệnh lý nhất định, như bệnh cường giáp và các vấn đề nghiêm trọng về tim mạch, cũng được khuyến cáo nên thận trọng. Ngoài ra, chưa có nghiên cứu nào chứng minh sự an toàn của liệu pháp ozone trong thai kỳ.
3. Bài tập với liệu pháp oxy
Bài tập với liệu pháp oxy (EWOT) là phương pháp kết hợp hoạt động thể chất với việc tăng lượng oxy nạp vào cơ thể để tăng khả năng vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Oxy thường được cung cấp khi chạy trên máy chạy bộ, xe đạp tập thể dục hoặc máy tập hình elip.
Về mặt lý thuyết, con người có thể cải thiện sức khỏe tế bào, giảm đau và bệnh tật, bằng cách tập thể dục trong khi hít thở với nồng độ oxy cao hơn. Với công nghệ EWOT phát triển vượt bậc, các hệ thống mới nhất mang lại hiệu quả chỉ sau 15 phút sử dụng nhờ hệ thống cung cấp oxy hiệu suất cao.
EWOT kích thích tăng nhịp tim và sản xuất carbon dioxide, giúp oxy đến được các mô cần oxy nhất. Mặc dù được ủng hộ rộng rãi nhưng bằng chứng về hiệu quả của liệu pháp này vẫn còn hạn chế. Một số nghiên cứu cho thấy EWOT có lợi cho người có bệnh phổi, như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Nói chung, EWOT được xem là phù hợp với nhiều đối tượng và được ưa chuộng do không có tác dụng phụ.
Các bài tập thở hay các liệu pháp oxy tiên tiến: Phương pháp nào dành cho bạn?
Khi tìm cách cải thiện mức oxy trong cơ thể, chúng ta phải đối mặt với sự lựa chọn – các bài tập thở truyền thống hoặc các liệu pháp oxy tiên tiến. Trong khi các liệu pháp oxy giúp tăng trực tiếp nồng độ oxy, thì các bài tập thở như hít thở bằng cơ hoành, thở mím môi và phương pháp Buteyko giúp nâng cao hiệu quả sử dụng oxy mà cơ thể chúng ta hít vào một cách tự nhiên. Các phương pháp hít thở hướng đến việc mở rộng dung tích phổi, làm chậm nhịp thở, đồng thời cải thiện quá trình trao đổi oxy và carbon dioxide, tối ưu hóa hệ hô hấp của cơ thể.
Việc lựa chọn phương pháp nào phụ thuộc phần lớn vào tình trạng sức khỏe và mục đích của từng người. Mặc dù, cải thiện cách hít thở mang lại lợi ích phòng ngừa bệnh tật cho tất cả mọi người, đối với người có vấn đề sức khỏe cụ thể hoặc đang hồi phục sau chấn thương thì các liệu pháp oxy có thể hữu ích hơn. Nhờ khả năng cung cấp oxy với nồng độ cao và tập trung hơn, các liệu pháp oxy đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy nhanh quá trình hồi phục và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Tiến sĩ Bauerschmidt nói, “Các bài tập thở rất tốt, nhưng một số người cần nhiều hơn thế.”
Thường xuyên thực hành các bài tập thở có thể nâng cao hiệu quả hô hấp và góp phần mang lại sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, đối với những người cần tăng lượng oxy ngay lập tức và đáng kể hơn – như những người bị một số bệnh lý nhất định – các liệu pháp gia tăng oxy có thể cung cấp oxy trực tiếp và mạnh mẽ hơn đến các tế bào.
Công Thành biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times
