Ngưu bàng: Không chỉ chống ung thư và giảm viêm
Từ nhiều thế kỷ qua, củ ngưu bàng đã được dùng trong y học, làm thực phẩm và là một vị thuốc chữa lành về nhiều mặt.
Ngoài việc cung cấp nhiều dưỡng chất, cây ngưu bàng còn là một dược liệu đa năng. Loại thảo mộc này chứa các hoạt chất chống ung thư, giảm viêm, giảm đau, cũng như cải thiện nhiều vấn đề sức khỏe như táo bón, béo phì và các bệnh về da.
Tất cả các bộ phận của cây ngưu bàng đều hữu ích. Theo Trung y, các hoạt chất trong củ ngưu bàng có thể ‘thải độc máu’ và “kích thích tuần hoàn máu trên bề mặt da,” cải thiện tình trạng da và điều trị các bệnh như chàm. Ngoài ra, củ ngưu bàng cũng có các hợp chất chống oxy hóa và chống tiểu đường.
Hạt ngưu bàng chứa các hoạt chất chống viêm, giúp ức chế mạnh mẽ sự phát triển của khối u như ung thư tuyến tụy. Các hoạt chất được phân lập từ chiết xuất lá cây ngưu bàng có thể ức chế sự phát triển của vi sinh vật trong khoang miệng.
Cây ngưu bàng và các hoạt chất sinh học được chứng minh là có nhiều tác dụng dược lý, “bao gồm kháng khuẩn, chống béo phì, chống oxy hóa, chống ung thư, chống viêm, chống tiểu đường, chống dị ứng, kháng virus …,” cũng như bảo vệ dạ dày, gan và hệ thần kinh.
Một số y văn cổ của Trung Hoa ghi chép lại rằng việc dùng cây ngưu bàng thường xuyên sẽ giúp giảm cân, chống lão hóa nhờ khả năng làm sạch ruột, giảm táo bón và giảm mỡ bụng.
Ngoài ra, cây ngưu bàng có nhiều chất xơ không hòa tan nên cần phải nhai kỹ. Điều này giúp ăn chậm lại một cách tự nhiên và tăng cảm giác no.
2 món ăn bổ dưỡng với ngưu bàng
Salad củ ngưu bàng
Thành phần:
- 1 củ ngưu bàng
- 30 gr hạt mè
- 20 gr giấm trắng
- 5 gr muối
- 10 gr đường
- 10 gr dầu mè
Cách làm:
- Rửa sạch, gọt vỏ và thái củ ngưu bàng thành từng sợi mỏng.
- Luộc chín ngưu bàng trong nước sôi. Vớt ra, rửa sạch bằng nước lạnh rồi để ráo.
- Thêm hạt mè, gia vị, trộn đều và thưởng thức.
Canh rau ngũ hành
Hơn 20 năm trước, một người quen của tôi bị ung thư và đau đớn vô cùng. Khi tôi đến thăm ông, ông nói đau đớn đến mức cảm thấy như sắp chết. Lúc đó, tôi khuyên ông thử món canh rau ngũ hành. Sau khi ăn xong, ông đã bớt đau và cảm thấy rất vui vẻ.
Món canh này bao gồm 5 loại rau: củ cải trắng, lá củ cải, cà rốt, nấm hương và ngưu bàng. Những loại rau này tương ứng với năm màu trắng, xanh lá cây, đỏ, đen và vàng. Theo thuyết ngũ hành của Trung y, 5 màu tương ứng với 5 cơ quan nội tạng: phổi, gan, tim, thận và lá lách. Dùng thường xuyên món canh này có tác dụng giảm đau, nhuận tràng, chống lão hóa và tăng sức đề kháng.
Thành phần:
- 450 gr củ cải trắng
- 350 gr lá củ cải
- 300 gr cà rốt
- 3-5 cây nấm hương tươi
- 230 gr ngưu bàng
Cách làm:
- Rửa và cắt các nguyên liệu trên thành từng miếng nhỏ.
- Thêm 14 chén nước vào trong nồi.
- Cho rau cắt nhỏ vào nồi.
- Đun sôi nước và rau ở nhiệt độ cao.
- Sau đó đun nhỏ lửa trong 2 giờ.
- Gạn lấy nước canh và thưởng thức.
Vậy bảo quản ngưu bàng như thế nào?
Không nên mua quá nhiều một lúc để tránh việc ngưu bàng bị khô héo. Nếu không thể dùng hết ngay, có thể bọc ngưu bàng trong giấy báo hoặc màng bọc thực phẩm và bảo quản ở nơi thoáng mát. Ngoài ra, cũng có thể bọc ngưu bàng trong giấy báo ẩm và bảo quản trong tủ lạnh.
Thận trọng khi ăn ngưu bàng
Những người tiêu hóa kém hoặc bị viêm đường tiêu hóa không nên ăn quá nhiều ngưu bàng để tránh đầy hơi hoặc tiêu chảy. Ngoài ra, người già răng kém và trẻ nhỏ chưa mọc răng cũng không nên ăn ngưu bàng.
Các liệu pháp điều trị tự nhiên với cây ngưu bàng
1. Nước ép ngưu bàng chữa viêm họng
Đối với những trẻ thường xuyên bị viêm họng, có thể giã [nhỏ] hoặc ép thành nước cho trẻ uống từ từ giúp giảm viêm họng.
2. Cháo ngưu bàng trị mụn trứng cá
Viêm da tiết bã thường liên quan đến thói quen sinh hoạt hàng ngày thất thường và căng thẳng cao độ. Triệu chứng thường xuất hiện ở vùng chữ T trên mặt (hai bên cánh mũi và trán). Da có thể đỏ ửng, ngứa và thậm chí là bong tróc, ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài.
Cuốn cổ y văn Trung Hoa nổi tiếng, “Bản Thảo Cương Mục”, đưa ra một biện pháp đơn giản là cháo ngưu bàng. Bạn có thể luộc củ ngưu bàng cho đến khi chín mềm, ép lấy nước, sau đó dùng nước ép này nấu với gạo thành cháo có thể cải thiện tình trạng mụn trứng cá và viêm da tiết bã.
Khánh Nam biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times