Nghiên cứu tiết lộ cách đơn giản giúp phòng ngừa viêm phổi bệnh viện

Theo nghiên cứu mới được công bố trên Journal of the American Medical Association Internal Medicine (Tập san Nội khoa của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ), việc đánh răng cho bệnh nhân có thể ngăn ngừa viêm phổi bệnh viện.

Một nhóm [nghiên cứu] do Tiến sĩ Selina Ehrenzeller và Tiến sĩ Michael Klompas, từ Trường Y Harvard và Bệnh viện Brigham and Women ở tiểu bang Massachusetts dẫn đầu, đã xem xét 15 thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên về phác đồ chăm sóc răng miệng trong thời gian nằm viện. Các thử nghiệm được thực hiện từ năm 2009 đến năm 2022 trên khắp thế giới với 2,786 bệnh nhân [tham gia thử nghiệm] đến từ nhiều quốc gia.

Trong hầu hết các nghiên cứu, bệnh nhân được đánh răng bằng [chất khử trùng] chlorhexidine gluconate (11 nghiên cứu) hoặc kem đánh răng loại bỏ mảng bám đơn giản 2 hoặc 3 lần/ngày, từ 4 đến 5 lần/tuần. Các chuyên gia nha khoa hoặc nhân viên điều dưỡng không chuyên ngành nha khoa đánh răng cho bệnh nhân.

Các nhà khoa học phát hiện thấy, tỷ lệ bị viêm phổi xảy ra tại bệnh viện thấp hơn ở những bệnh nhân được đánh răng hàng ngày, đặc biệt là ở những bệnh nhân đang thở máy xâm lấn. Ngoài ra, những bệnh nhân được đánh răng có thời gian thở máy ngắn hơn, thời gian nằm tại phòng chăm sóc tích cực (ICU) ngắn hơn và có tỷ lệ tử vong tại ICU thấp hơn.

Các nhà nghiên cứu viết, “Những phát hiện này cho thấy việc đánh răng hàng ngày có thể liên quan đến tỷ lệ viêm phổi và tử vong tại phòng ICU thấp hơn. Các chương trình và chính sách khuyến khích đánh răng hàng ngày đều được bảo đảm.”

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu nhận thấy việc đánh răng không làm giảm thời gian nằm viện nói chung.

Mối liên quan giữa viêm phổi và sức khỏe răng miệng

Theo các nhà nghiên cứu, viêm phổi bệnh viện là bệnh nhiễm trùng phổ biến nhất và nguy hiểm nhất liên quan đến việc nằm viện. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) ước tính, tình trạng viêm phổi xảy ra tại bệnh viện bao gồm hầu hết các trường hợp viêm phổi liên quan đến chăm sóc sức khỏe, với tỷ lệ tử vong dao động từ 15% đến 30%.

Viêm phổi bệnh viện là bệnh nhiễm trùng phổi kết hợp với các triệu chứng bao gồm: thay đổi về tinh thần hoặc lú lẫn, ho có đờm, sốt và ớn lạnh, khó chịu nói chung, chán ăn và đau ngực dữ dội. Bệnh được chẩn đoán khi các triệu chứng này xảy ra ít nhất 48 giờ sau khi nhập viện.

Bệnh có thể lây lan từ người thăm bệnh hoặc nhân viên y tế, những người truyền vi trùng từ tay hoặc quần áo của họ. Các nhà nghiên cứu cho biết, tình trạng này xảy ra thường xuyên hơn trong những người dùng máy thở.

Tiến sĩ Rupak Datta, người viết bình luận về nghiên cứu, cho biết nguyên nhân thường là do bệnh nhân thở máy hít phải một “hệ sinh thái rất đa dạng ước tính có khoảng 700 loài vi khuẩn, nấm, virus và động vật nguyên sinh. Dữ liệu lớn từ các nghiên cứu dịch tễ học, vi sinh và phân tử đã thiết lập mối liên quan giữa hệ vi sinh vật trong miệng, sức khỏe răng miệng, mảng bám răng, bệnh nha chu và phát triển bệnh viêm phổi.”

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, nếu không được loại bỏ bằng cách đánh răng, mảng bám răng hình thành trong vòng vài giờ sau khi đánh răng sẽ sinh sôi nảy nở. Mảng bám chứa vi khuẩn gây bệnh nếu không được loại bỏ, có thể dẫn đến viêm phổi do nằm viện.

Nghiên cứu lưu ý rằng đánh răng có thể hiệu quả hơn thuốc sát trùng trong việc giảm vi trùng liên quan đến bệnh viêm phổi do nằm viện. Kết quả này tương đương với kết quả dự án của U.S. Department of Veterans Affairs (Bộ Cựu chiến binh Hoa Kỳ) năm 2016, trong đó dịch vụ chăm sóc răng miệng tiêu chuẩn được cung cấp cho các cựu chiến binh đang nằm viện hoặc tại cơ sở chăm sóc dài hạn.

Dự án Phòng ngừa Viêm Phổi Bệnh Viện Do Các Y Tá Tham Gia (HAPPEN) cũng đã giảm tỷ lệ viêm phổi từ 40% đến 60% tại các bệnh viện và cơ sở chăm sóc dài hạn tham gia [dự án], đồng thời tiết kiệm được hơn 100,000 dollar Mỹ trong chi phí chăm sóc sức khỏe trực tiếp trong vòng một năm.

Đánh răng giúp cứu mạng và tiết kiệm chi phí.

Những kết quả nghiên cứu tương tự đã lặp lại trên khắp [Hoa kỳ].

Ví dụ: Trung tâm Y tế John ở thành phố Bixby, tiểu bang Oklahoma, đã tiết kiệm được 195,400 USD nhờ ngăn ngừa năm trường hợp viêm phổi trong năm đầu tiên triển khai quy trình chăm sóc sức khỏe răng miệng một cách bài bản.

Trong một trường hợp nghiên cứu khác, Trung tâm Y tế Bộ Cựu chiến binh ở thành phố Salem, tiểu bang Virginia, đã thí điểm một chương trình chăm sóc sức khỏe răng miệng vào năm 2016 và đã giảm 92% tỷ lệ viêm phổi do nằm viện, cứu sống 13 người và tiết kiệm được 2,84 triệu đô la trong vòng 19 tháng.

Tại Trung tâm Y tế Khu vực Orlando, bang Florida, từ năm 2018 đến năm 2019 sau khi trung tâm triển khai quy trình chăm sóc sức khỏe răng miệng, tỷ lệ viêm phổi do nằm viện đã giảm 85% ở đơn vị y tế và 56% ở đơn vị phẫu thuật.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ viết, “Chăm sóc răng miệng ở bệnh nhân nhập viện là một sáng kiến có rủi ro thấp, chi phí thấp, có khả năng làm giảm [viêm phổi do nằm viện] và đem lại thêm lợi ích cho việc cải thiện sức khỏe răng miệng.”