Lợi ích sức khỏe của dầu ô liu nguyên chất: Chống ung thư, chống viêm và bảo vệ bộ não
Theo nhiều nghiên cứu, dầu ô liu có những lợi ích sức khỏe đáng chú ý như chống ung thư, bảo vệ bộ não, giảm viêm và giảm đau, giảm lipid máu và giảm lượng đường trong máu, đồng thời tăng cường sức khỏe hệ vi sinh vật đường ruột.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những cách để tối đa hóa lợi ích của dầu ô liu.
Một loại thực phẩm thiêng liêng
Dầu ô liu được chiết xuất từ trái của cây ô liu và là loại dầu thực vật chính được sử dụng trong ẩm thực Địa Trung Hải. Lịch sử của loài cây bắt nguồn từ thời Hy Lạp và La Mã cổ xưa, và được coi là một sản phẩm thực phẩm và mỹ phẩm thiêng liêng. Tôi có hai người bạn đặc biệt thích dầu ô liu.
Một là nhà thiết kế thời trang nổi tiếng New York Norma Kamali. Dù đã 78 tuổi nhưng làn da, vóc dáng và tinh thần của bà đều rất trẻ trung. Bà có thể thực hiện được những bài tập thể dục mà nhiều bạn trẻ không thể làm được. Bà đã sử dụng dầu ô liu hơn 30 năm, không chỉ để nấu ăn mà còn để chăm sóc da, bà thêm vào nhiều loại mỹ phẩm khác nhau. Thậm chí còn đi khắp thế giới để tìm loại dầu ô liu nguyên chất nhất và có thương hiệu dầu ô liu của riêng mình.
Người bạn còn lại là Tiến sĩ Daniel Monti, giám đốc Khoa Y học Tích hợp tại Thomas Jefferson University. Ông là người cố vấn của tôi trong thời gian tôi học nội trú y khoa tại Hoa Kỳ. Tiến sĩ Monti dùng dầu ô liu mỗi ngày; nếu không có dầu ô liu trên bàn, ông sẽ đặc biệt yêu cầu người phục vụ thêm vào món ăn của mình. Dù đã lớn tuổi nhưng trông ông vẫn trẻ trung và rất năng động.
Vậy dầu ô liu đã tác động đến sức khỏe của họ như thế nào? Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn.
Dầu ô liu giảm lipid máu và bảo vệ tim
Thành phần chính của dầu ô liu là acid béo không bão hòa đơn, trong đó acid oleic có nhiều nhất. Acid béo này có thể làm giảm cholesterol “xấu” (lipoprotein mật độ thấp) và tăng cholesterol “tốt” (lipoprotein mật độ cao), do đó làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và bệnh tim mạch. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng cách ăn Địa Trung Hải, với lượng lớn dầu ô liu nguyên chất, có thể làm giảm đáng kể tỷ lệ bị bệnh tim mạch.
Một trong những bệnh nhân của tôi bị tăng cholesterol máu có tính chất gia đình nhưng không muốn dùng thuốc hạ lipid máu. Thay vào đó ông ấy đã chọn dùng dầu ô liu nguyên chất hàng ngày. Sau hai năm, lượng lipid của ông ấy đã trở lại bình thường, đây là một ý tưởng đáng chú ý.
Dầu ô liu Extra-virgin loại dầu ô liu nguyên chất và tự nhiên nhất được ép trực tiếp từ trái ô liu mà không qua bất kỳ quá trình chế biến hay tinh chế nào. Loại dầu ô liu này giữ lại nhiều chất dinh dưỡng nhất và không chứa bất kỳ hóa chất hoặc chất phụ gia nào.
Dầu ô liu giảm nguy cơ tử vong do chứng mất trí nhớ
Dầu ô liu không chỉ bảo vệ tim mà còn bảo vệ bộ não.
Vào tháng 07/2023, một nhóm nghiên cứu từ Harvard University đã trình bày một nghiên cứu tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ. Bằng cách phân tích bảng câu hỏi về cách ăn uống và hồ sơ tử vong của hơn 90,000 người Mỹ trong 30 năm qua, họ phát hiện ra rằng so với những người hiếm khi hoặc không bao giờ dùng dầu ô liu, thì những người dùng hơn nửa muỗng canh dầu ô liu nguyên chất mỗi ngày có nguy cơ có nguy cơ tử vong vì chứng mất trí nhớ thấp hơn 28%.
Những người dùng một muỗng cà phê dầu ô liu hàng ngày thay vì một lượng bơ thực vật hoặc sốt mayonnaise tương đương có nguy cơ tử vong vì chứng mất trí nhớ thấp hơn từ 8% đến 14%. Kết quả này khá bất ngờ.
Bà Anne-Julie Tessier, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết, “Một số hợp chất chống oxy hóa trong dầu ô liu có thể vượt qua hàng rào máu não, có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến não.”
Bà cũng đề cập rằng việc cải thiện sức khỏe tim mạch nhờ tiêu thụ dầu ô liu có thể ảnh hưởng gián tiếp đến sức khỏe não bộ.
Dầu ô liu ngăn ngừa ung thư và giảm lượng đường trong máu
Một lợi ích đáng kể khác của dầu ô liu là đặc tính chống ung thư. Một phân tích gộp 45 nghiên cứu cho thấy những người dùng dầu ô liu hàng ngày có nguy cơ mắc bất kỳ bệnh ung thư nào thấp hơn 31% so với những người dùng dầu ô liu ít thường xuyên hơn.
Dầu ô liu có thể làm giảm lượng đường trong máu và cải thiện tình trạng kháng insulin. Một nghiên cứu tổng quan được công bố trên Tập san Clinical Nutrition (Dinh dưỡng Lâm sàng) vào năm 2022, bao gồm 36 nghiên cứu và hơn 3.5 triệu người tham gia, cho thấy rằng tiêu thụ thêm 0.88 ounce (hoặc khoảng 1.83 muỗng canh) dầu ô liu mỗi ngày giúp giảm 22% nguy cơ bị bệnh tiểu đường loại 2 và 16% nguy cơ bệnh tim mạch.
Dầu ô liu giúp giảm viêm và đau
Dầu ô liu chứa polyphenol có tác dụng kháng viêm. Những người dùng dầu ô liu thường xuyên sẽ giảm tình trạng viêm mạn tính và đau khớp, dẫn đến giảm sự phụ thuộc vào thuốc kháng viêm.
Trong những năm gần đây, các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng polyphenol trong dầu ô liu có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ. Polyphenol có thể vô hiệu hóa các gốc tự do, giảm tổn thương oxy hóa tế bào và cũng thể hiện các hoạt động chống viêm, kháng virus và điều hòa miễn dịch.
Các lợi ích sức khỏe khác của dầu ô liu
Ngoài những chất được đề cập ở trên, dầu ô liu còn có tác dụng như sau:
- Cải thiện sức khỏe đường ruột: Tình trạng của đường ruột có liên quan chặt chẽ đến sức khỏe tổng thể. Dầu ô liu có thể làm giảm viêm ruột, cải thiện môi trường hệ vi sinh vật đường ruột và mang lại lợi ích điều trị các bệnh về đường ruột, như nhiều nghiên cứu đã xác nhận.
- Bảo vệ và làm đẹp da: Dầu ô liu có thể được sử dụng bên trong và bên ngoài. Nhiều người nổi tiếng và nhân vật của công chúng, trong đó có cô Kamali, sử dụng dầu ô liu như một sản phẩm chăm sóc da tự nhiên và đã được chứng minh là rất hiệu quả.
Bốn nhóm người cần chú ý an toàn khi dùng dầu ô liu
Mặc dù dầu ô liu mang lại những lợi ích sức khỏe vượt trội nhưng cũng có thể có một số tác dụng phụ. Bốn nhóm người sau đây cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng dầu ô liu:
- Người dị ứng hoặc không dung nạp dầu ô liu: Nếu bạn gặp các triệu chứng như phát ban, ngứa, đỏ da, đau hoặc ngứa họng, hen suyễn hoặc khó chịu về tiêu hóa như đau bụng, buồn nôn, nôn hoặc đầy hơi sau khi sử dụng dầu ô liu, điều đó có thể cho thấy dị ứng hoặc không dung nạp. Trong một số trường hợp, phản ứng có thể không phải là trực tiếp với chính dầu ô liu mà là với các thành phần cụ thể bên trong sản phẩm.
- Những người có vấn đề về túi mật: Những bệnh nhân có vấn đề về túi mật như viêm túi mật mạn tính và sỏi mật hoặc những người đã phẫu thuật cắt túi mật nên tránh sử dụng dầu ô liu. Điều này là do dầu ô liu, là một chất béo, đòi hỏi túi mật tiết ra mật để trợ giúp cho quá trình hấp thụ và trao đổi chất. Những người có vấn đề về túi mật có thể gặp nhiều khó chịu khác nhau sau khi tiêu thụ dầu ô liu, bao gồm đau, khó tiêu và đầy hơi.
- Những người có chức năng tuyến tụy kém: Viêm tụy mạn tính, u nang tuyến tụy và xơ nang tuyến tụy có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể tiêu hóa chất béo. Vì vậy, những bệnh nhân bị các bệnh này nên tránh sử dụng dầu ô liu.
- Người vừa trải qua phẫu thuật đường tiêu hóa: Những người vừa trải qua phẫu thuật đường tiêu hóa có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa chất béo; những người này cũng nên tránh sử dụng dầu ô liu.
Cách chọn và bảo quản dầu ô liu
Chất lượng là yếu tố then chốt khi lựa chọn dầu ô liu, trong đó dầu ô liu nguyên chất (extra-virgin) là lựa chọn ưu tiên. Loại này được ép trực tiếp từ trái ô liu tươi, không qua chế biến thêm như đun nóng hay tinh chế và không chứa chất phụ gia nên giữ được hàm lượng dinh dưỡng cao nhất.
Còn dầu ô liu đã qua chế biến, chẳng hạn như dầu ô liu tinh chế hoặc hỗn hợp với các loại dầu khác thì ít có lợi ích sức khỏe hơn.
Thu Anh biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times