Dù teo nhỏ nhưng không vô dụng: Tuyến ức vẫn cần thiết cho sức khỏe lâu dài
Hệ miễn dịch kỳ diệu (Phần 8)
Trong loạt bài “Hệ miễn dịch kỳ diệu” này, chúng ta sẽ khám phá sức mạnh thực sự của khả năng miễn dịch, vốn là những cơ quan hoạt động không mệt mỏi để bảo vệ cơ thể. Chúng tôi cũng sẽ cung cấp những cách thiết thực để bảo vệ những món quà quan trọng mà Thần đã ban cho chúng ta.
Tuyến ức là cơ quan khiến các khoa học gia và học giả bối rối trong nhiều thế kỷ. Đó là một cơ quan bạch huyết thiết yếu và một tuyến nội tiết đóng vai trò quan trọng. Rối loạn chức năng tuyến ức có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Đến tuổi trưởng thành, tuyến ức đã giảm kích thước đáng kể nên nhiều người cho rằng đây là cơ quan “teo nhỏ” và “vô dụng.” Tuy nhiên, điều này có thực sự đúng không?
Ngày càng có nhiều nghiên cứu phát hiện ra rằng tuyến ức vẫn tiếp tục thực hiện các chức năng thiết yếu trên nhiều hệ thống của cơ thể, ngay cả khi chúng ta đã trưởng thành.
Ban đầu liên kết với linh hồn
Nguồn gốc của tên tuyến ức (thymus) được bao phủ trong bí ẩn. Tên của tuyến ức có thể đến từ cây Thymus vulgaris, hay còn được gọi là cỏ Xạ hương, trong khi một số nghiên cứu cho rằng tên thymus có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp “thumos,” có thể có nghĩa là “linh hồn,” “lòng can đảm” hoặc “ý chí.”
Trên thực tế, người Hy Lạp cổ xưa tin rằng tuyến ức chứa linh hồn vì được nằm ở phần trên của lồng ngực, ngay sau xương ức và giữa hai lá phổi, tiếp giáp với tim.
Tuyến ức có màu xám hồng nổi tiếng với trách nhiệm chỉ huy sự phát triển của các tế bào T, tế bào này lấy tên từ tuyến ức (thymus), vì đó là nơi tế bào trưởng thành.
Tuyến ức rất cần thiết cho hệ miễn dịch, giúp giám sát và bảo vệ chống lại mầm bệnh, kháng nguyên và khối u.
Huấn luyện và phát triển tế bào T
Tế bào T là tế bào miễn dịch thích ứng mạnh mẽ nhất trong cơ thể người và rất cần thiết cho sự sống. Tiêu diệt tế bào T là tiêu diệt khả năng miễn dịch thích nghi, giống như virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV) thực hiện bằng cách chiếm quyền điều khiển một tập hợp con quan trọng của tế bào T.
Trước khi các tế bào T trưởng thành và trở thành những chuyên gia toàn diện có khả năng chiến đấu trong những trận chiến miễn dịch mệt mỏi nhất thì trước đó phải trải qua một thử thách sinh tử bởi tuyến ức.
Tuyến ức được thiết kế đặc biệt để huấn luyện các tế bào T trong các “khoang” khác nhau, nơi 98% tế bào T đang phát triển sẽ thất bại và bị loại bỏ. Tuy nhiên, tuyến ức vẫn sản xuất đủ tế bào T để bảo vệ chống lại mọi mầm bệnh mà con người biết đến.
2% tế bào T vượt qua chương trình huấn luyện tuyến ức thành công được huấn luyện chuyên sâu với các vai trò chuyên biệt liên quan đến các hạch bạch huyết ngoại vi hoặc các nhiệm vụ khác. Là những kẻ sát nhân cẩn trọng, tế bào T có khả năng phân biệt hiệu quả những kẻ xâm lược ngoại lai gây hại với các tế bào khỏe mạnh của con người.
Tuy nhiên, việc rối loạn chức năng tuyến ức sẽ làm cơ thể dễ bị nhiễm trùng. Các tế bào T được huấn luyện kém cũng làm tăng nguy cơ tự miễn, khi hệ miễn dịch tấn công cơ thể.
Chức năng suốt đời của tuyến ức
Khi mới sinh, tuyến ức hoạt động tích cực nhất, nhưng khối lượng công việc bắt đầu giảm ngay từ năm thứ hai của cuộc đời. Điều này là do mỗi khi cơ thể gặp mầm bệnh, tuyến ức sẽ huấn luyện các tế bào T để đối phó với mầm bệnh. Khi tế bào T đó đã trưởng thành thì sẽ không cần phải huấn luyện lại nữa; chỉ cần nhân bản chính nó.
Sau khi hoạt động theo cách qua tất cả các tác nhân gây bệnh, tuyến ức không còn nhiều việc phải làm. Sau tuổi dậy thì, tuyến ức dường như co lại, được mô tả là mô mỡ “vô dụng.”
Mặc dù bị teo lại nhưng tuyến ức không hề vô dụng và đóng vai trò quan trọng trong suốt tuổi trưởng thành.
Sản xuất các hormone quan trọng
Tuyến ức cũng là một tuyến nội tiết tạo ra các chất hoạt động “giống như sứ giả” được gọi là hormone, giúp điều chỉnh hệ miễn dịch và thực hiện các chức năng khác.
Những kích thích tố này bao gồm thymosin và thymulin, giúp tạo ra các loại tế bào T chuyên biệt; thymopoietin, thúc đẩy quá trình sản xuất tế bào T và hướng dẫn tuyến yên phóng thích hormone; và yếu tố thể dịch tuyến ức, giữ cho hệ thống miễn dịch hoạt động tốt. Các chức năng hệ thống này phản ánh vai trò đa dạng và quan trọng của tuyến ức.
Ngoài việc kích thích sản xuất tế bào T, các loại thymosin khác nhau còn có nhiều vai trò khác.
Cho đến nay, chỉ có hai dạng thymosin được tổng hợp: thymosin alpha-1 và thymosin beta-4.
- Thymosin Alpha-1: Ứng dụng lâm sàng cho sức khỏe miễn dịch
Thymosin alpha-1 hoạt động như một protein đa nhiệm và có thể khôi phục cân bằng nội môi của hệ miễn dịch theo cách phù hợp dựa trên các tình trạng sức khỏe khác nhau.
Cơ thể sản xuất alpha-1 một cách tự nhiên và phiên bản tổng hợp đã được sử dụng để điều chỉnh hệ miễn dịch và điều trị một số tình trạng cụ thể, bao gồm nhiễm virus cấp tính và mãn tính như viêm gan B, C và HIV.
Thymosin alpha-1 cũng được sử dụng để tăng cường chức năng miễn dịch và đã được thử nghiệm chống lại các bệnh làm suy yếu hoặc rối loạn hệ thống miễn dịch, như ung thư và các bệnh tự miễn dịch.
Đặc điểm khác biệt của điều trị bằng thymosin là có thể sửa chữa khả năng miễn dịch bị khiếm khuyết theo cách cân bằng mà không kích thích quá mức sản xuất cytokine, đưa đến ít tác dụng phụ hơn.
- Thymosin Beta-4: Từ chữa lành vết thương đến sửa chữa cơ bắp
Thymosin beta-4 là một peptide đáng kinh ngạc với khả năng phát triển các mạch máu mới và giúp sửa chữa và tái tạo mô.
Thymosin beta-4 cũng có đặc tính chống viêm, khiến peptide này trở thành một phương pháp điều trị lý tưởng cho các vết thương ngoài da như bỏng hoặc vết cắt.
Thymosin beta-4 cũng có thể kích thích sự di chuyển và biệt hóa của các tế bào liên quan đến sửa chữa mô và thậm chí đã được nghiên cứu về khả năng thúc đẩy tăng trưởng và sửa chữa cơ bắp, kể cả trong điều trị bệnh tim.
Nghiên cứu gần đây cho thấy rằng thymosin beta-4 làm cho một số tế bào tủy xương nhạy cảm hơn với hormone tăng trưởng, có lợi cho quá trình tăng trưởng và phát triển thành tế bào máu.
Chúng ta càng tìm hiểu nhiều về peptide có nguồn gốc từ tuyến ức tuyệt vời này và các hormone liên quan thì càng có nhiều lợi ích tiềm năng được khám phá. Khi tìm hiểu thêm về các tác động ngắn hạn và dài hạn của tuyến ức, chúng ta khám phá ra cơ thể con người có mối liên hệ sâu sắc như thế nào, gợi ý về sự tương tác phức tạp của các hormone, các xung thần kinh và sức khỏe miễn dịch.
Liên kết với hệ miễn dịch và hệ nội tiết
Nghiên cứu thú vị đã tiết lộ rằng tuyến ức sản xuất nhiều loại hormone ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, trao đổi chất và các chất hóa học trong não. Những hormone này bao gồm insulin, cortisol và melatonin.
Tuyến ức cũng có thể tiết ra các hormone như T3 dưới ảnh hưởng của các hormone kích thích tuyến giáp.
Điều thú vị là các nghiên cứu cho thấy các loại hormone khác nhau có thể điều chỉnh lẫn nhau trong hệ miễn dịch, tạo thành một mạng lưới hormone.
Một số hormone thậm chí còn có đặc tính chống viêm và có thể giúp bảo vệ chống lại một số bệnh ung thư.
Tuyến ức có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, nội tiết, thần kinh và tiêu hóa, cũng như kiểm soát cảm xúc.
Tuyến ức hoạt động như một trung tâm liên lạc quan trọng, kết nối hệ thống miễn dịch, hệ nội tiết và hệ thần kinh để điều chỉnh các chức năng của cơ thể.
Làm chậm quá trình lão hóa
Tuyến ức là một cơ quan đáng chú ý sản xuất các hormone có thể làm chậm quá trình lão hóa. Quá trình này bị ảnh hưởng bởi tuyến tùng, vốn là một tuyến nội tiết nhỏ trong não tiết ra melatonin để kiểm soát chu kỳ ngủ và thức, cùng nhiều việc khác.
Các nhà khoa học đã phát hiện ra mối liên hệ chặt chẽ giữa tuyến ức và tuyến tùng, với khả năng mở ra nhiều bí mật hơn.
Các hormone tuyến ức chống lão hóa và giúp duy trì khả năng học hỏi và ghi nhớ theo tuổi tác.
Bảo vệ trong bệnh tiểu đường và sảy thai
Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tập san Tự nhiên cho thấy ở chuột mang thai, tuyến ức tạo ra các tế bào miễn dịch cần thiết để ngăn ngừa bệnh tiểu đường thai kỳ và sảy thai.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các khiếm khuyết trong tuyến ức có thể dẫn đến bệnh tiểu đường loại 1 ở động vật mẫu.
Tuyến ức rất cần thiết cho tuổi trẻ và vẫn bảo vệ cơ thể khi già đi, ngay cả khi đang teo lại. Tuyến ức vẫn tạo ra các tế bào T quan trọng đối với sức khỏe và khả năng miễn dịch của thai kỳ, đồng thời tiết ra các hormone giúp điều chỉnh chức năng của toàn bộ cơ thể, bao gồm cả quá trình lão hóa và tăng trưởng. Nhiều trong số những vai trò khác này chỉ được hiểu một phần và chắc chắn có những chức năng khác mà khoa học thậm chí chưa bắt đầu làm sáng tỏ.
Bài tiếp theo: Bảo vệ tuyến ức: Cơ quan miễn dịch có thể tái tạo với những lợi ích đáng ngạc nhiên
Công Thành biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
