4 dấu hiệu thoái hóa khớp và 6 bài tập phục hồi
Khi lên xuống cầu thang, nếu bạn thường xuyên cảm thấy chân tê cứng, đầu gối đau âm ỉ thì bạn nên chú ý đến bệnh thoái hóa khớp. Bệnh lý này có thể xảy ra ngay cả trên những người 20 tuổi.
Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với Tiến sĩ Quách Đại Duy, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Vân Lâm thuộc hệ thống Bệnh viện Trung y Phù Nguyên tại Đài Loan. Ông đã giải thích bốn dấu hiệu chính cần chú ý, ai là người dễ bị thoái hóa khớp nhất và bốn giai đoạn là gì.
4 dấu hiệu của bệnh thoái hóa khớp
Ngày nay, nhiều người dành nhiều thời gian cho các “hoạt động ngồi”, chẳng hạn như ngồi trên ghế cả ngày để xem TV. Những hoạt động này không gây nhiều áp lực lên khớp gối, khi đó khớp gối sẽ trở nên dễ gãy. Tuy nhiên, vào cuối tuần, họ đến phòng tập thể dục để thực hiện các bài tập vận động. Những bài tập tạo ra áp lực lên đầu gối và gây ra các vấn đề về khớp. Vì vậy, những dấu hiệu của bệnh viêm khớp thoái hóa là gì?
- Khớp gối kêu răng rắc khi cử động;
- Đau, sưng và yếu các khớp;
- Cứng khớp, khó cử động và không thể đứng dậy sau khi ngồi xổm;
- Đau khớp gối khi lên xuống cầu thang.
Nhiều người trẻ ít vận động trong thời gian dài, tuần hoàn kém ở chi dưới khiến khớp gối trở nên rất dễ gãy do thường xuyên bị căng thẳng, điều này đã khiến cho độ tuổi khởi phát của bệnh thoái hóa khớp gối giảm dần. Bệnh xương khớp vốn không còn dành riêng cho người cao tuổi. Vì vậy, dù ở lứa tuổi nào, nếu xuất hiện những dấu hiệu trên thì bạn cũng nên cảnh giác.
Nguyên nhân phụ nữ thì bị bệnh này nhiều hơn nam giới từ 3-4 lần
Tỷ lệ mắc bệnh viêm khớp thoái hóa ở phụ nữ cao hơn nam giới, trung bình cứ 4 phụ nữ trên 60 tuổi thì có một người bị viêm khớp.
Sinh lý: Xương chậu của phụ nữ trở nên rộng hơn sau khi sinh con, gây áp lực nhiều hơn vào bên trong đầu gối và làm cho các khớp dễ bị mòn và rách.
Thói quen tập thể dục: Nhiều phụ nữ không tập thể dục thường xuyên nên dây chằng quanh đầu gối không đủ khỏe để bảo vệ khớp, có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng thoái hóa sớm của khớp.
Ảnh hưởng của nội tiết tố: Nội tiết tố cũng có thể ảnh hưởng đến cơ hội phát triển bệnh viêm khớp thoái hóa của phụ nữ. Sau khi mãn kinh, do không được bảo vệ bởi các nội tiết tố nữ, phụ nữ trên 65 tuổi có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp thoái hóa cao gấp 3-4 lần so với nam giới cùng tuổi. tuổi tác.
Ảnh hưởng của chu kỳ kinh nguyệt: Các dây chằng khớp của phụ nữ mỏng manh nhất trong nửa đầu của chu kỳ kinh nguyệt, khiến đầu gối dễ bị tổn thương khi thực hiện các bài tập trong kỳ kinh nguyệt.
4 giai đoạn thoái hóa khớp
Viêm khớp gối không diễn ra âm thầm nên chúng ta cần chú ý đến các tín hiệu của cơ thể và không bỏ qua bất kỳ cơn đau nào. Thoái hóa khớp gối cũng liên quan đến tuổi tác, trong số những người già trên 80 tuổi, hơn 50% mắc bệnh các triệu chứng của bệnh thoái hóa khớp gối.
Có bốn giai đoạn trong quá trình tiến triển của bệnh viêm khớp thoái hóa. Dưới đây là các triệu chứng tương ứng của chúng.
Giai đoạn một
Giai đoạn đầu của bệnh thoái hóa khớp diễn ra chủ yếu ở độ tuổi từ 20 đến 40. Thường có biểu hiện là đau khớp gối tái phát hoặc dai dẳng, khi chụp X-quang ở giai đoạn này sẽ thấy khớp gối bình thường, nhưng sẽ có một số chất màu trắng tại bề mặt khớp gối, mặt khớp sẽ hơi gồ ghề, độ đàn hồi thấp, đây là những biểu hiện của tình trạng viêm nhẹ sụn khớp ở giai đoạn đầu của bệnh thoái hóa khớp.
Giai đoạn hai
Giai đoạn này chủ yếu xuất hiện ở độ tuổi từ 40 đến 50. Đau khớp gối nếu không được điều trị kịp thời, lâu dần người ta sẽ thay đổi dáng đi để tránh bị đau, có thể dẫn đến hình thành “chân chữ O”. Khớp gối biến dạng nhẹ. Nếu khớp gối sưng to nghĩa là xương bánh chè đã bị viêm nhiều lần, các mô xung quanh xương bánh chè có thể đã bị viêm và vôi hóa, gây khó khăn cho việc ngồi xổm hoặc đứng.
X-quang ở giai đoạn này sẽ thấy bề mặt khớp gối trở nên không bằng phẳng, các chỗ bị viêm phồng lên và khe khớp bắt đầu hẹp lại.
Bệnh nhân ở giai đoạn hai của viêm khớp thoái hóa cần được điều trị tích cực bằng liệu pháp phục hồi chức năng của Tây y, châm cứu Đông y hoặc chườm nóng tại nhà.
Trong giai đoạn đầu và giai đoạn hai, tình trạng thoái hóa rất khó nhìn thấy trên phim chụp X-quang và chỉ có thể nhìn thấy rõ hơn khi nội soi khớp.
Giai đoạn ba
Giai đoạn thứ ba chủ yếu xảy ra ở độ tuổi từ 50 đến 60. Theo y học cổ truyền Trung Quốc, can gân thận cốt nghĩa là “gan chi phối gân, thận chi phối xương”. Vào độ tuổi này, người ta đã đến giai đoạn thoái triển, thận khí bị thiếu hụt, gân và xương không còn đủ chắc khỏe. Nếu không được giữ gìn đúng cách, đầu gối sẽ bắt đầu thoái hóa và biến dạng từ mức độ nhẹ đến trung bình. Trên phim chụp X-quang, các phần phồng lên của sụn khớp đã bị vỡ và trở thành các mô giống như sợi tóc, và một số gai xương mọc trên xương.
Giai đoạn bốn
Giai đoạn này chủ yếu xảy ra ở độ tuổi trên 60. Nếu thoái hóa khớp không được điều trị ở giai đoạn đầu, sụn sẽ dần bị nứt và vỡ ra, làm lộ xương, khe khớp biến mất, khớp bị biến dạng nghiêm trọng. Lúc này, việc thay khớp nhân tạo là cần thiết, đây chỉ là bước khởi đầu của quá trình phục hồi chức năng, nhiều bệnh nhân không chú ý đến việc phục hồi chức năng sau khi thay khớp, thậm chí họ sẽ phải thay lần thứ hai hoặc thứ ba.
Sức khỏe của khớp gối có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của một người. Bác sĩ Quách đã kể cho chúng tôi nghe về một quý ông 70 tuổi yêu công việc đồng áng, tràn đầy năng lượng và là chủ một đại gia đình. Tuy nhiên, một ngày nọ, con gái của người đàn ông nhận thấy cha cô đã không còn đi ra ngoài, tâm trạng u uất chán nản và thậm chí còn từ chối đi du lịch cùng gia đình.
Ông đã bị thoái hóa khớp nên cả hai đầu gối đều bị đau và sưng khiến ông không thể đi lại được.
Sau khi được chẩn đoán, ông được châm cứu hai lần mỗi tuần trong ba tháng và dùng thuốc thảo dược truyền thống của Trung Quốc, nhưng lời khuyên chính của bác sĩ Quách cho người đàn ông này là “đi ra ngoài trước, điều trị thứ hai,” và nhắc nhở người đàn ông rằng mục đích điều trị là cho phép ông tiếp tục tham gia vào lối sống năng động của mình. Đi ra ngoài trời, đi du lịch cùng gia đình và làm nông như ông đã từng làm sẽ có công dụng cải thiện tâm trạng và có lợi cho quá trình hồi phục của ông.
Sau 90 ngày, đầu gối của ông đã cải thiện đáng kể, ông đã có thể lên xuống cầu thang một cách dễ dàng. Nụ cười của ông đã trở lại, và gia đình anh rất vui mừng.
Bác sĩ Quách cho biết, “Cứu được đầu gối của quý ông lớn tuổi này thực sự là cứu hạnh phúc của cả gia đình. Đôi khi người cao tuổi khó nói về bệnh tật của mình vì không muốn làm gánh nặng cho người nhà, vì vậy người nhà nên quan tâm nhiều hơn đến người cao tuổi, nếu một ngày nào đó họ tỏ ra ủ rũ, chán nản thì có thể sẽ có chuyện gì đó khiến cơ thể khó chịu và đau đớn..”
Những cử động gây ra gánh nặng cho đầu gối
Để chăm sóc đầu gối tốt hơn, chúng ta cần biết cử động nào tạo ra nhiều lực xung quanh đầu gối và chuyển động nào tác động lên đầu gối nhiều hơn những động tác khác.
- Khi đứng hoặc đi bộ, lực xung quanh đầu gối gấp 1 đến hai 2 trọng lượng cơ thể.
- Khi đi bộ lên và xuống cầu thang, lực nén của đầu gối gấp 3 đến 4 lần trọng lượng cơ thể.
- Khi chạy, lực nén của đầu gối gấp 4 lần trọng lượng cơ thể.
- Khi chơi bóng rổ, lực nén của đầu gối có thể gấp 6 lần trọng lượng cơ thể.
- Khi ngồi xổm hoặc quỳ gối, lực nén của đầu gối gấp 8 lần trọng lượng cơ thể.
Do đó, ngồi trên một chiếc ghế bình thường sẽ đặt ít lực lên đầu gối hơn so với việc ngồi trên một chiếc ghế đẩu thấp buộc bạn phải ngồi xổm. đầu gối. Tiến sĩ Quách cũng khuyên chúng ta không nên bắt chéo chân này qua chân kia khi ngồi vì động tác này làm tăng thêm áp lực cho đầu gối.
Nhiều người tập thể dục bằng cách leo lên và xuống cầu thang, chạy và chơi bóng rổ, ngồi xổm hoặc quỳ khi làm việc nhà như lau sàn. Tất cả những điều này đều ảnh hưởng đến sức khỏe đầu gối và cần được bù đắp theo những cách lành mạnh.
6 bài tập phục hồi đơn giản
Ngoài việc điều trị và thay đổi lối sống, chúng ta có 6 bài tập phục hồi chức năng đơn giản có thể giúp phục hồi sức khỏe cho khớp gối bằng cách thư giãn cơ đùi hoặc tăng lực cho cơ bắp chân.
Đôi khi ngồi xổm khó khăn không phải do vấn đề về đầu gối mà do cơ đùi quá căng, các bài tập kéo này giúp thư giãn cơ đùi.
Bài tập 1: Tập cơ đùi trước
Ở tư thế đứng, dùng một tay giữ vào thành ghế hoặc giường. Gập một đầu gối về phía sau và nâng cao bắp chân của chân đó lên. Dùng tay kia nắm lấy mắt cá chân và kéo đùi về phía trước, sao cho mặt trước của đùi có cảm giác căng cứng.
Giữ trong 10 đến 20 giây, thực hiện 10 đến 20 lần mỗi hiệp, ba hiệp mỗi ngày.
Bài tập 2: Tập cơ đùi sau tư thế nằm ngửa
Dùng hai tay ôm lấy một bên đùi khi nằm, sau đó gập đầu gối xuống để đùi sau có cảm giác căng.
Giữ trong 10 đến 20 giây, thực hiện 10 đến 20 lần mỗi hiệp, ba hiệp mỗi ngày.
Đối với những người ngồi làm việc nhiều giờ, các cơ ở mặt sau của đùi cũng có xu hướng bị căng, bài tập kéo này có thể giúp thư giãn các cơ này.
Cơ đùi khỏe có thể giúp giảm bớt gánh nặng cho đầu gối, và các động tác như ngồi xổm sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Bài tập 3: Tập cơ đùi sau tư thế nằm sấp
Nằm sấp, co một đầu gối và nâng cao khỏi giường, đồng thời nâng đùi lên trên, có thể đặt một chiếc khăn dưới xương bánh chè để giảm áp lực cho khớp.
Giữ trong 10 đến 20 giây, thực hiện 6 đến 20 lần mỗi hiệp, ba hiệp mỗi ngày.
Bài tập 4: Bài tập duỗi thẳng đầu gối tư thế nằm ngửa
Nằm ngửa. Đặt một cuộn khăn tắm dưới xương bánh chè. Hơi uốn cong đầu gối. Duỗi thẳng một trong các đầu gối, sao cho gót chân nâng lên khỏi giường. Giữ nguyên trong 5 đến 10 giây rồi thả lỏng Lặp lại vài lần rồi đổi chân.
Giữ trong 10 đến 20 giây, thực hiện 6 đến 20 lần mỗi hiệp, ba hiệp mỗi ngày.
Bài tập 5: Bài tập duỗi thẳng đầu gối tư thế ngồi
Ngồi thẳng lưng, hai tay thả lỏng bên hông, duỗi thẳng một chân, giữ từ 5 đến 10 giây rồi hạ xuống, không nín thở Lặp lại vài lần rồi đổi chân.
Giữ trong 10 đến 20 giây, thực hiện 6 đến 20 lần mỗi hiệp, ba hiệp mỗi ngày.
Bài tập cơ 6: Bài tập duỗi thẳng đầu gối tư thế nằm ngửa
Nằm ngửa, thẳng lưng và thả lỏng hai tay ở hai bên người, duỗi thẳng một chân, giữ từ 5 đến 10 giây rồi hạ xuống. Không nín thở. Lặp lại vài lần rồi đổi chân .
Giữ trong 10 đến 20 giây, thực hiện 6 đến 20 lần mỗi hiệp, ba hiệp mỗi ngày.
Bạn không cần chờ đến lúc dấu hiệu thoái hóa khớp mới thực hiện các bài tập này. Những người khỏe mạnh cũng có thể thực hiện các bài tập này để bảo vệ xương bánh chè, giảm đau ở khớp gối bị viêm và giảm gánh nặng cho xương bánh chè.
2 chất dinh dưỡng cho khớp gối khỏe hơn
Viêm khớp thoái hóa của một số người là do thiếu cơ. Vì vậy, chúng ta cần làm cho cơ và dây chằng xung quanh khớp gối khỏe để bảo vệ đầu gối tốt hơn. Ngoài các bài tập, chúng ta cũng có thể chú ý đến chế độ ăn uống của mình.
Chúng ta nên tiêu thụ thực phẩm giàu calcium, chẳng hạn như cá nhỏ phơi khô và sữa, thực phẩm có chứa collagen và chondroitin, chẳng hạn như giò heo, gân móng giò, chân gà, nấm đen và trắng, khoai mỡ.
Ngoài ra, cần phối hợp thực phẩm cung cấp protein động vật, protein thực vật và collagen.
Dù ở độ tuổi nào thì chúng ta cũng cần phải chăm sóc xương khớp thật tốt, tất cả những gì chúng ta cần làm là dành thêm một chút thời gian để thực hiện các bài tập thể dục và giữ một chế độ ăn uống điều độ.
Các bài báo của Epoch Health dành cho mục đích thông tin và không thay thế cho lời khuyên y tế cá nhân. Vui lòng tham khảo ý kiến chuyên gia đáng tin cậy để được tư vấn, chẩn đoán và điều trị y tế cá nhân.
Bác sĩ Quách Đại Duy (Guo Dawei) – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Vân Lâm thuộc hệ thống Bệnh viện Trung y Phù Nguyên tại Đài Loan.
Health 1+1 là nền tảng thông tin y tế và sức khỏe của Trung Quốc có uy tín nhất ở ngoại quốc. Thứ Ba đến thứ Bảy hàng tuần, từ 9 đến 10 giờ sáng theo giờ chuẩn miền Đông trên truyền hình và trực tuyến, chương trình gồm có những thông tin mới nhất về virus corona, phòng ngừa, điều trị, nghiên cứu khoa học và chính sách, cũng như bệnh ung thư, bệnh mãn tính, sức khỏe tình cảm và tinh thần, miễn dịch, bảo hiểm y tế, và các khía cạnh khác để cung cấp cho quý vị sự chăm sóc, trợ giúp đáng tin cậy và chu đáo.
Thu Anh biên dịchQuý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
