3 bí quyết chống viêm và trợ giúp cho hệ miễn dịch đang lão hóa
Khi chúng ta già đi, chức năng miễn dịch dần suy giảm, và tình trạng viêm mạn tính âm thầm ảnh hưởng đến tất cả các chức năng của cơ thể, làm giảm sức khỏe và rút ngắn tuổi thọ. Vậy làm thế nào để làm chậm quá trình lão hóa của hệ thống miễn dịch và chống lại chứng viêm mạn tính?
Dưới đây là một số bí quyết chống lão hóa và chống viêm qua cách ăn uống, giảm lượng calorie tiêu thụ và bổ sung chất dinh dưỡng.
Chứng viêm mạn tính là gì?
Khi đối mặt với tổn thương mô hoặc nhiễm trùng, cơ thể khởi động một cơ chế sửa chữa được gọi là phản ứng viêm. Nhưng nếu phản ứng này tiếp tục vô thời hạn, phản ứng viêm sẽ kích hoạt một hiện tượng khác được gọi là chứng viêm mạn tính. Viêm mạn tính làm suy kiệt hệ miễn dịch và các bộ phận khác của cơ thể, dẫn đến các bệnh mạn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư và thoái hóa não.
Viêm mạn tính xảy ra ở nhiều vị trí trên cơ thể, như đường hô hấp, tiêu hóa, đường tiểu và khoang miệng cũng như da. Phấn hoa trong không khí, phụ gia thực phẩm, chất tạo màu, gluten, ký sinh trùng, vi khuẩn, virus, v.v… có thể là nguyên nhân gây viêm.
Viêm mạn tính giống như nước ấm nấu ếch. Cơ thể không nhận thức được viêm mạn tính cho đến khi tình trạng này gây ra tổn thương lâu dài.
Chúng tôi giới thiệu cách phương cách giúp giảm viêm mạn tính như sau.
1. Lựa chọn cách ăn uống chống viêm
Ở khu vực Địa Trung Hải, người dân sống lâu hơn và ít bị bệnh tim mạch hơn. Những kết quả này có liên quan chặt chẽ đến cách ăn Địa Trung Hải. Thực đơn Địa Trung Hải là một cách ăn uống chống viêm điển hình.
Đặc trưng của cách ăn uống chống viêm là việc tiêu thụ nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên cám, đậu và dầu ô liu, chứa tương đối ít protein động vật, đặc biệt là các sản phẩm thịt chế biến như thịt đỏ và thịt xông khói.
Các nghiên cứu cho thấy thực đơn Địa Trung Hải giảm phản ứng viêm và căng thẳng oxy hóa, duy trì cân bằng của hệ vi sinh vật ruột và cải thiện chức năng miễn dịch.
Một số thực phẩm chống viêm mạnh nhất gồm:
- Quả mọng
- Bơ
- Cà chua
- Quả anh đào
- Nghệ
- Nấm
- Đậu lăng
- Cải xoăn
- Bông cải xanh
- Nho
- Ớt
- Hạt chia
- Cá hồi và cá béo biển sâu
- Chocolate đen
2. Giảm lượng calorie nạp vào, kích hoạt cách cơ chế chống lão hóa và chống viêm
Ăn ít hơn hoặc thậm chí khiến bản thân luôn trong trạng thái đói giúp giảm lượng calorie tiêu thụ. Ăn ít hơn kích hoạt các phản ứng hóa học chống lão hóa và chống viêm của cơ thể, như giảm biểu hiện gene interleukin-6, interleukin-1 beta, yếu tố hoại tử khối u và các gene viêm khác. Nhịn ăn gián đoạn kích thích lưu thông các tế bào gốc tạo máu của cơ thể – vốn có chức năng biệt hóa thành các tế bào miễn dịch khác nhau cần thiết cho cơ thể.
Nhịn ăn thúc đẩy khả năng chống oxy hóa và chống viêm
Nhiều nền văn hóa trên toàn thế giới thực hành nhịn ăn, mặc dù cách tiếp cận khác nhau. Người Trung Hoa gọi đó là “Tịch cốc” và người phương Tây gọi là nhịn ăn. Nhịn ăn chống lại sự lão hóa hệ miễn dịch và giảm viêm. Nhịn ăn giảm lượng năng lượng tiêu thụ cần thiết cho quá trình trao đổi chất và chất thải sản sinh ra từ quá trình, trợ giúp khả năng của cơ thể loại bỏ các tế bào hỏng và tạo ra tế bào mới. Nhịn ăn thúc đẩy khả năng chống lại oxy hóa và viêm của cơ thể.
Trung y quy định rằng bạn chỉ nên ăn cho đến khi cảm thấy no 70% mỗi bữa ăn và thực hành Tịch cốc (nhịn ăn) gián đoạn để duy trì sức khỏe.
Dùng thuốc kích thích con đường hóa học chống lão hóa
Một số người không muốn nhịn ăn hoặc cảm thấy hiệu quả của việc nhịn ăn không rõ ràng, vì vậy họ chuyển sang dùng thuốc. Các nghiên cứu trên động vật đã cho thấy rằng Metformin, một loại thuốc tiểu đường, giảm lượng năng lượng tiêu thụ của cơ thể, từ đó kích thích loạt phản ứng hóa học chống lão hóa (protein kinase được kích hoạt bởi 5′-AMP, AMPK). Metformin giảm phản ứng viêm của viêm khớp. Tất nhiên, loại thuốc này phải được kê đơn và sử dụng theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
Tuy nhiên, tốt nhất không nên sử dụng phương pháp này. Người trung niên và cao niên dễ bị suy dinh dưỡng do giảm chức năng đường tiêu hóa, chuyển hóa cơ thể chậm lại, đôi khi giảm số lượng răng và suy giảm khứu giác. Tất cả có thể cản trở chức năng miễn dịch và thúc đẩy quá trình lão hóa. Do đó, nhóm người này phải bổ sung thêm chất dinh dưỡng và không nên dựa vào thuốc để giải quyết vấn đề.
3. Chất bổ sung
Các chất dinh dưỡng giúp cho quá trình suy giảm hệ miễn dịch chậm lại và làm dịu chứng viêm lão hóa bao gồm:
- Vitamin B9 (folate)
- Vitamin B12
- Vitamin C
- Vitamin D
- Vitamin E
- Acid béo Omega-3
- Các nguyên tố vi lượng, bao gồm kẽm, đồng và sắt
- Men vi sinh đường ruột
Trong số đó, kẽm là hợp chất coenzyme của hơn 300 loại enzymes, tham gia vào hầu hết mọi phản ứng hóa học trong cơ thể và bảo đảm sức khỏe của các tế bào nội mô đường tiêu hóa. Kẽm ảnh hưởng đến tín hiệu hệ thống miễn dịch, sự tăng sinh, biệt hóa và quá trình tự hủy của các tế bào miễn dịch.
Thiếu hụt kẽm nhẹ cũng gây hậu quả nghiêm trọng. Ví dụ, tuyến ức là cơ quan quan trọng của hệ miễn dịch. Các tế bào nội mô tuyến ức sản xuất thymosin, [một protein] kích hoạt sản xuất các tế bào T và tăng cường chức năng miễn dịch trung gian của tế bào nội mô tuyến ức. Kẽm cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tế bào lympho phân hóa sớm hay muộn. Tuy nhiên, bổ sung đủ kẽm đặc biệt quan trọng cho chức năng miễn dịch vì thymosin phụ thuộc vào kẽm để hoạt động.
Cũng có kết quả từ các nghiên cứu ngẫu nhiên, double-blind (nghiên cứu về thuật thanh lọc những thí nghiệm sai lầm) chứng minh vai trò quan trọng của kẽm trong chức năng miễn dịch.
Trong một nghiên cứu, được công bố trong Tập san The American Journal of Clinical Nutrition (Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ) năm 2007, hai nhóm tình nguyện viên từ 55 đến 87 tuổi tiêu thụ 45mg gluconate kẽm hoặc giả dược mỗi ngày trong một năm. Người tham gia được bổ sung gluconate kẽm có mức kẽm plasma tăng đáng kể, giảm đáng kể khả năng nhiễm trùng và giảm đáng kể yếu tố hoại tử khối u alpha (TNF-alpha) và các dấu hiệu căng thẳng oxy hóa.
Trong một nghiên cứu khác năm 2008, 36 người lớn bị bệnh hồng cầu hình liềm được chia ngẫu nhiên để uống 25mg acetate kẽm hoặc giả dược ba lần mỗi ngày trong ba tháng. Người tham gia được bổ sung acetate kẽm có mức kẽm plasma tăng đáng kể, giảm nhiễm trùng và tăng cường khả năng chống oxy hóa.
Thiên Vân biên dịch
Quý vị tham khảo chi tiết tại The Epoch Times