Sống trọn vẹn với hiện tại, tạo dựng tương lai hoàn mỹ
Rất nhiều những khoảnh khắc tạo nên cuộc sống của chúng ta lại bị trôi vụt qua mất trong một mớ bòng bong những suy nghĩ vẩn vơ.
Sống trọn vẹn từng khoảnh khắc hiện tại là trọng tâm của mọi giáo lý chánh niệm, là cốt lõi của hạnh phúc. Vậy thì thứ mà chúng ta gọi hiện tại là gì?
Không chắc rằng chúng ta sẽ có câu trả lời giống nhau, nếu điều đó thậm chí quan trọng với chúng ta. Điều quan trọng là chúng ta biết được việc sống với hiện tại sẽ có ý nghĩa thiết thực như thế nào đối với bản thân chúng ta. Và có lẽ cũng vì vậy, chúng ta sẽ ngộ ra được tại sao chúng ta sống ở hiện tại như một dự định cho cuộc đời mình.
Trong thâm tâm chúng ta luôn mong muốn được kết nối với tất cả chúng sinh và vạn vật. Thẳm sâu tận đáy lòng, chúng ta muốn chữa lành tận gốc sự đơn độc sâu xa của bản thân mình.
Khi thật sự tĩnh tâm, chúng ta cảm nhận được sự kết nối với cuộc sống và mọi thứ trong đó. Chúng ta là một phần của khoảnh khắc đó, hòa quyện vào giây phút đó. Cũng chính vì vậy, luôn có một động lực thôi thúc chúng ta trực tiếp trải nghiệm cuộc sống và hiểu những trải nghiệm này sâu sắc hơn những gì chúng ta có thể có được thông qua bất kỳ ý tưởng, khái niệm, ký ức hay tưởng tượng nào.
Chúng ta khao khát những luồng trải nghiệm, được hòa tan vào nó đến mức mà sự tách biệt giữa người làm và sự việc được làm đều biến mất và mọi khái niệm về thời gian đều tan biến. Cuối cùng, chúng ta muốn trở lại trạng thái duy nhất mà chúng ta dường như vẫn nhớ ở cấp độ ngoại cảm.
Từ góc nhìn thấp hơn, chúng ta muốn cháy hết mình với hiện tại là bởi vì những trải nghiệm phân tâm do không sống trọn vẹn ở hiện tại sẽ cảm thấy không thỏa mãn. Nó sẽ khiến chúng ta cảm thấy trống rỗng, không hài lòng và không thực – và rồi chúng ta giống như những bóng ma trong cuộc sống của chính mình, khi mà toàn bộ hành trình phiêu lưu đi lướt qua chúng ta.
Sự hối tiếc sâu sắc xảy ra với rất nhiều người khi họ nhận ra rằng họ đã bỏ lỡ mất cuộc sống của chính mình. Việc sống vật vờ, hờ hững như trên mây thật đáng tiếc, nó hệt như là bạn trúng được một tấm vé tham gia cuộc phiêu lưu kỳ thú nhất quả đất và bạn lại chọn không tham gia. Chúng ta muốn có mặt để được tham gia trò chơi khi cơ hội tuyệt vời này đang hiện hữu.
Việc sống hết mình với hiện tại bao gồm một số thực hành cơ bản.
Trên tất cả, nó liên quan đến việc cảm thụ những gì đang xảy theo các giác quan của chúng ta vào ngay lúc này. Đó là cảm giác mà cơ thể đang cảm thấy, từ trong ra ngoài; nhìn thấy những gì chúng ta đang thấy, ngửi được những gì chúng ta đang ngửi, nếm được những gì chúng ta đang nếm và nghe thấy những gì chúng ta đang nghe — như bản thân nó đang diễn ra. Nó có nghĩa là trải nghiệm cảm giác và cảm giác thông qua cơ thể của chúng ta chứ không phải sự giải thích của tâm trí về chúng.
Hiện tại có nghĩa là chúng ta không bị bận lòng về quá khứ, cũng như không kỳ vọng đến tương lai. Nghĩa là chúng ta chỉ chú ý đến khoảnh khắc hiện tại này vì nó đang xảy ra thông qua các giác quan của mình mà không kèm theo bất kỳ phán xét hay bình luận nào.
Mặc dù việc sống trong hiện tại có nghĩa là không sa đà vào suy nghĩ, nhưng điều cần phải nhấn mạnh là việc sống với hiện tại cũng không yêu cầu là phải không được nghĩ gì. Việc sống trọn vẹn khoảnh khắc hiện tại không có nghĩa là tâm trí bạn ngừng suy nghĩ, và những suy nghĩ về bản thân không phải là vấn đề đối với sự hiện diện.
Suy nghĩ cứ triền miên xuất hiện, chúng có thể nảy ra liên tục bất kể việc chúng ta đang hiện hữu như thế nào. Để sống trọn vẹn với những suy nghĩ thì cần phải nhận thức được thực tế là những suy nghĩ cứ nối nhau đến, nhưng (đây sẽ là một chữ nhưng thật lớn) mà những suy nghĩ không xác định. Nói cách khác, bạn cần nhận thức sự hiện diện của suy nghĩ này mà không tham gia vào câu chuyện của chúng hoặc bị lạc lối với những suy nghĩ miên man đang vẫy gọi.
Sống trọn vẹn với khoảnh khắc hiện tại có nghĩa là trực tiếp cảm nhận những gì đang phát sinh trong cơ thể, trong các giác quan, cũng đồng nghĩa với việc nếm trải tất cả những cung bậc cảm xúc đang diễn ra trong tâm trí.
Đồng thời sống trong thời điểm hiện tại bao gồm việc trải nghiệm bất cứ điều gì đang xảy ra ngay lúc này mà không cần phải có lịch trình cụ thể về nơi mà những điều này sẽ dẫn dắt chúng ta đến. Sống với hiện tại nghĩa là hướng sự chú ý của chúng ta vào thời điểm ngay bây giờ mà không cần phải cố gắng xây dựng khoảnh khắc này thành một kết quả mong đợi.
Nhiều người trong chúng ta, bao gồm cả bản thân tôi, phải vật lộn với khía cạnh tinh tế hơn của sự hiện diện này. Sâu thẳm trong chúng ta, tồn tại một động lực thôi thúc tạo ra một cái gì đó phù hợp với khoảnh khắc của chúng ta, hướng cuộc sống theo một hướng tích cực sẽ tạo ra những gì chúng ta mong muốn. Khi đang sống trong khoảnh khắc này, một phần trong chúng ta, đôi khi trong vô thức, coi hiện tại là bước đệm để tiếp bước lên đường đời thênh thang hơn của mình. Chúng ta đang sống trong một khung tuyến tính, với thời điểm hiện tại được liên kết mật thiết với một viễn cảnh tương lai.
Khung tuyến tính này phát ra một năng lượng tinh tế, đôi khi không thể nhận thấy, giữ chúng ta luôn ở trong một khoảng cách nhỏ với cuộc sống. Nó giúp chúng ta làm điều gì đó với cuộc đời, tạo ra điều gì đó từ nó sẽ mang lại lợi ích cho chúng ta. Với việc “hiện tại” của chúng ta luôn được liên kết với một tương lai, chúng ta không thể tin rằng sẽ an toàn nếu thực sự buông bỏ và đầu hàng hoàn toàn vào khoảnh khắc này, như là đích đến của chính nó.
Để sống hết mình với hiện tại là cứ sống mà không đòi hỏi hoặc mong đợi rằng điều đó dẫn đến bất cứ điều gì khác. Nghĩa là có mặt tại đây mà không sử dụng thời điểm này để quảng bá bất kỳ danh tính cụ thể nào hoặc chứng minh rằng chúng ta chính là thứ hoặc không phải là thứ mà chúng ta tưởng tượng.
Sống trọn từng khoảnh khắc hiện tại là liên hệ với mỗi thời khắc hiện tại như đỉnh cao vĩnh cửu, một khoảnh khắc hoàn chỉnh và trọn vẹn, một hình ảnh ba chiều của tất cả mọi thứ. Đó là giải phóng ý tưởng về hiện tại như một sự khởi đầu giữa quá khứ và tương lai.
Sống với sự hiện diện sâu sắc là tin tưởng rằng cuộc sống sẽ đầy đủ và thật sự trọn vẹn nếu chúng ta chỉ sống vì nó từng khoảnh khắc một. Có thể tin rằng, giống như một chuỗi ngọc trai, cuộc sống có thể tồn tại tốt đẹp như một chuỗi những khoảnh khắc hiện tại được kết nối với nhau. Sự chuyển đổi sang loại hình hiện diện này chính là việc loại bỏ ý tưởng rằng chúng ta là người làm chủ cuộc đời mình và chúng ta cần sử dụng cuộc sống này để đạt được một lịch trình cụ thể.
Khi chú ý đến các giác quan của mình mà không phán xét, diễn giải hay lập lịch trình và không tham gia vào suy nghĩ, chúng ta sẽ bắt đầu nếm trải — từ tấm lòng, đến con tim và lý trí — được việc đặt tâm vào hiện tại của chúng ta chính là một kỹ năng thượng thừa và thành quả là ươm mầm cho tương lai và kết thúc cuộc hành trình ở nơi mà chúng ta muốn. Điều đó dễ làm hơn nhiều so với những gì chúng ta đã nghĩ, đã tin tưởng.
Ngược lại với tất cả những gì chúng ta được dạy, cách tốt nhất để tạo ra một cuộc sống vui vẻ là chú ý đến chính khoảnh khắc này, rồi đến khoảnh khắc tiếp theo và các khoảnh khắc nối tiếp sau đó. Chúng ta chỉ có thể học được sự thật này bằng cách thực hành. Có mặt ở hiện tại chính là tất cả những gì chúng ta thực sự cần phải làm.
Thực hành sống trọn vẹn
Dành vài phút mỗi ngày để thả lỏng tâm trí và đặt tâm vào cơ thể. Cảm nhận những cảm giác đang có lúc này khi nó đang diễn ra trong các giác quan của bạn. Tập trung sự chú ý sâu vào cơ thể của bạn. Cảm thấy trọng lượng và sự chuyển động cũng như sự va chạm của cơ thể. Cảm nhận cảm giác nhẹ nhõm, tĩnh tại, vui vẻ hoặc bất cứ cảm giác gì phát sinh khi bạn dành toàn bộ sự tập trung vào cơ thể mình. Cảm nhận “Aaah, vâng, tôi ở đây với chính mình. Tôi đang ở nhà.”
Tâm Phương biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
