Vui chơi giúp việc học của trẻ em ít sa sút trong thời kỳ COVID

Những mất mát tiềm ẩn trong học tập có thể khiến một số trẻ phải học lại một năm. Tuy nhiên, vui chơi cùng với các thành viên gia đình, cũng như sự trợ giúp của chính phủ với những kết nối từ máy tính, có thể giúp giảm thiểu những tổn thất này.

Chúng ta nên quan tâm nhiều hơn đến việc giáo dục tại nhà và chăm sóc cho những em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc khủng hoảng COVID-19. Những em học sinh này đang có nguy cơ “sa sút trong học tập thời COVID-19” rất lớn nếu so sánh với các bạn cùng lứa tuổi trong gia đình trung lưu. Để giải quyết khó khăn này, chính phủ cần hành động để cải thiện khả năng truy cập vào máy tính xách tay và internet. 

Các bậc cha mẹ và các thành viên trong đại gia đình cũng có thể giúp đỡ các em bằng cách chơi đùa và khuyến khích con trẻ (những việc mà trước đây các bậc cha mẹ chưa từng làm), ngay cả khi chúng chỉ có thể ở trong nhà, không đi thăm bảo tàng, không ra công viên, và ít có không gian vui chơi bên ngoài.

Chúng ta nên quan tâm nhiều hơn đến việc giáo dục tại nhà và chăm sóc cho những trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc khủng hoảng COVID-19. 

Ông bà có thể chơi cùng các cháu qua mạng xã hội

Ông bà có thể giúp cha mẹ có thời gian nghỉ ngơi bằng cách trò chuyện qua video cùng với những đứa trẻ để kể chuyện cho chúng nghe. Nghiên cứu cho thấy việc này có hiệu quả hầu như tương tự với đọc truyện trực tiếp. Ông bà cũng có thể cùng chơi lắp ráp mô hình với trẻ qua màn hình video; điều đó rất tốt cho kỹ năng STEM 

(các môn học về khoa học, công nghệ, kỹ thuật, và toán học) của trẻ. Tuy ở cách xa nhau, họ vẫn có thể chơi xếp hình, giải câu đố, chơi game, hoặc thậm chí đi thăm bảo tàng trên mạng, và cố gắng tìm những vật trưng bày, giống như trong phim “National Treasure” (Kho báu quốc gia).

Ở nhà, cha mẹ cũng có rất nhiều lựa chọn để chơi đùa cùng con trẻ ngay trong không gian chật hẹp. Ví dụ như: xây dựng pháo đài trong phòng khách, chơi trốn tìm và tổ chức trò săn tìm kho báu. Một xô nước xà phòng, một miếng bọt biển, và một số vật dụng lau chùi có thể giúp trẻ ba tuổi vui chơi thỏa thích. Ngay cả một không gian nhỏ bên ngoài cũng có thể tận dụng để cùng trẻ chơi trò tìm kiếm năm cây gậy, hoặc những chiếc lá khác nhau còn sót lại vào mùa thu, hay khám phá những gì ẩn sau ngọn cỏ.

Hãy thử nấu ăn cùng con bạn giống như đang làm những thí nghiệm hóa học, hoặc trồng cây và học hỏi về thiên nhiên, hay cùng con học một từ mới mỗi tuần. Bạn cũng có thể chơi trò chơi trên bàn cờ với nhiều kiến thức; việc này sẽ giúp mọi người lần lượt có cơ hội nói về những kỹ năng mềm trong xã hội. Các lựa chọn khác là học toán bằng cách đếm những hình vuông hay giải thích những quy tắc và chuyển động để cơ hội rèn luyện ngôn ngữ

Bạn có thể cùng bọn trẻ đi bộ hàng ngày để khuyến khích chúng vận động nhiều hơn. Ở nhiều khu vực lân cận, các ngôi nhà thường treo gấu bông trước cửa sổ để những đứa trẻ có thể chơi trò đuổi bắt gấu. Bạn có thể dùng phấn vẽ những ô lò cò trên vỉa hè cho những đứa trẻ đi qua đường cũng như để lại lời nhắn yêu cầu trẻ tìm ra thứ gì đó được giấu bên ngoài nhà của bạn.

Sa sút học tập do COVID-19 còn tồi tệ hơn cả sa sút học tập do nghỉ hè

Chúng ta đã biết về hiện tượng “sa sút do nghỉ hè”, đặc biệt ở các học sinh có hoàn cảnh khó khăn so với các bạn cùng tuổi trong gia đình giàu có. Điều này diễn ra chỉ trong một vài tháng nghỉ hè. Nhưng sa sút nghỉ hè chỉ là vấn đề nhỏ nếu so sánh với việc không có lớp học nào từ bây giờ cho tới ít nhất là tháng chín.

Trong suốt kỳ nghỉ hè ở Hoa Kỳ, từ lớp ba trở đi, trung bình học sinh giảm gần 20% kết quả học tập cả năm ở môn đọc và 27% kết quả học tập cả năm ở môn toán. Nghiên cứu cho thấy sự suy giảm kết quả này tăng lên theo độ tuổi: sau lớp bảy, học sinh mất trung bình 36% kết quả học tập cả năm trong môn đọc và 50% ở môn toán.

Tuy nhiên, những con số này ẩn giấu sự tác động không giống nhau của kỳ nghỉ hè: việc học tập của hầu hết các gia đình trung lưu không bị sa sút như vậy vì nhiều lý do. Thông thường, các gia đình khá giả sẽ dành thời gian và có thể cho trẻ đi những chuyến du lịch nghỉ hè thú vị. Con của họ được gửi đến các khu chơi bóng đá, diễn kịch, trại hè máy tính, và được tiếp tục đọc sách ở nhà. Người lớn thường xuyên ở nhà, trò chuyện, chơi đùa, và chia sẻ những hoạt động cùng trẻ. Không giống như các gia đình có cha mẹ phải làm từ hai đến ba công việc, và gia đình họ không có nhiều thời gian chăm sóc con cái, hoặc tiền cho những chuyến đi chơi và trại hè.

COVID-19 đang làm tăng gánh nặng cho những gia đình này, đem đến thêm sự bất an về công việc và nỗi lo lắng về tiền bạc khi ngôi nhà chật chội phải chia sẻ không gian cho trẻ làm bài tập – điều khiến các bậc cha mẹ có thể cảm thấy không đủ khả năng giúp đỡ. Và trong khi những gia đình thiếu kết nối mạng có thể đến quán cà phê để truy cập internet trước khi đại dịch xảy ra; còn hiện tại những nơi như vậy đang phải đóng cửa.

Chơi cùng trẻ em cũng giúp giảm căng thẳng ở người lớn 

Vui chơi không chỉ tốt cho trẻ em, mà còn có thể giúp các bậc cha mẹ giảm căng thẳng do gánh nặng thêm lên khiến họ phải xoay xở đến kiệt sức, cố gắng hoàn thành công việc tại nhà, trong khi còn phải nuôi dạy và cho trẻ ăn trong một không gian chật hẹp. Đọc một câu chuyện cũng giúp ích cho người lớn khi có thể ngủ thiếp đi trong lúc đọc sách cho trẻ. Đó là vì việc này khiến chúng ta cảm thấy thư giãn; chúng tôi đã xác nhận điều này qua các thử nghiệm kích thích da trong phòng thí nghiệm. Hiệp hội Khoa học Tâm lý Hoa Kỳ đang kêu gọi các bậc cha mẹ, trong đại dịch “hãy chăm sóc sức khỏe tâm lý cho chính mình, bởi vì tinh thần của bạn có thể ảnh hưởng đến con bạn.”

Nhiều khuyến nghị trong số này đòi hỏi một sự phối hợp để chấm dứt tình trạng thiếu các thiết bị kỹ thuật, và đảm bảo trẻ em có cơ hội học tập. Chúng ta có thể rút ra bài học từ Plan Ceibal (Kế hoạch Ceibal) rằng cần bảo đảm cho mỗi trẻ em trong chương trình giáo dục công lập có máy tính cá nhân có kết nối internet miễn phí và tài liệu học tập. Khi Covid-19 tấn công Uruguay, ngay cả các gia đình có thu nhập thấp cũng đã sẵn sàng với những gì họ cần để chuyển sang hình thức học tại nhà.

Bà Kathy Hirsh-Pasek và bà Roberta M. Golinkoff đã cùng làm việc với nhau nhiều năm để nghiên cứu cách trẻ em học ngôn ngữ, nghiên cứu cách vừa học vừa chơi, hoặc cách vui chơi hỗ trợ phát triển nhận thức, thể chất, cảm xúc xã hội.