Với Bắc Kinh, Afghanistan do Taliban kiểm soát tạo ra nhiều vấn đề hơn là lợi ích

Mới đây các chuyên gia về Trung Quốc cảnh báo rằng Trung Cộng mất nhiều hơn được với một đất nước Afghanistan do Taliban kiểm soát, vì Bắc Kinh phải đối mặt với một nhiệm vụ khó khăn trước mắt để thắt chặt mối bang giao với nhóm khủng bố này.

“Tôi không chắc rằng Trung Cộng sẽ thực sự được lợi vì Bắc Kinh giờ phải làm một việc mà trước đây họ chưa từng làm; đó là kiểm soát một tình huống an ninh rất khó khăn bên ngoài biên giới của mình,” ông Gordon Chang, tác giả của cuốn “The Coming Collapse of China” (“Sự Sụp đổ Sắp Tới Của Trung Quốc”), đã nói trong một cuộc hội thảo trên web gần đây của Epoch TV. 

Sau khi Taliban nhanh chóng chiếm đóng thủ đô Kabul của Afghanistan, Trung Cộng đã ủng hộ nhóm này trong khi nhóm khủng bố này bày tỏ những hy vọng cho rằng Trung Cộng có thể giúp đỡ việc tái thiết quốc gia bị chiến tranh tàn phá này.

Đã có rất nhiều suy đoán cho rằng Trung Cộng muốn lấp đầy khoảng trống mà Hoa Kỳ để lại ở Afghanistan và mở rộng ảnh hưởng trong khu vực.

Ông Chang cho biết, “Trung Cộng nghĩ rằng họ có thể kiểm soát Taliban.” Tuy nhiên, ông nói thêm rằng nhà cầm quyền này hiện đang có một vấn đề tiềm ẩn lớn hơn trước mắt với nhóm khủng bố Pakistan Tehreek-e-Taliban, nhóm này “rất chống đối Trung Quốc.”

Hai vụ đánh bom tự sát gần đây nhắm vào các công nhân Trung Quốc ở Pakistan đã khiến ít nhất chín công dân Trung Quốc thiệt mạng. Vụ tấn công mới đây nhất, xảy ra vào ngày 20/08, tại Gwadar, một thị trấn cảng ở tỉnh hay chống đối Baluchistan của Pakistan, khi một kẻ đánh bom tự sát kích nổ chất nổ cạnh một chiếc xe ở gần Đường cao tốc Vịnh Đông.

Đường cao tốc Vịnh Đông của Gwadar là một dự án được phát triển trong khuôn khổ Hành lang Kinh tế Trung Quốc–Pakistan (CPEC), một dự án xây dựng lớn theo chính sách ngoại giao của Trung Quốc được gọi là “Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường” (BRI, còn được gọi là Một vành đai, Một con đường). Đường cao tốc đang được xây dựng này sẽ kết nối thành phố Kashgar của Tân Cương với các cảng biển của Pakistan.

Quân đội Giải phóng Baluch (BLA), một trong số vài nhóm chiến binh muốn thành lập quốc gia Baloch độc lập, đã lên tiếng nhận trách nhiệm về vụ đánh bom hồi tháng Tám. BLA coi các lợi ích của Trung Quốc và Pakistan là một mối đe dọa.

“Thế nên, Trung Cộng hiện đang ở trong một tình huống rất khó khăn. Đúng vậy, có những thứ mà họ có thể nhận được từ mối bang giao với Taliban. Nhưng cũng có rất nhiều thứ họ có thể mất là các khoản đầu tư mà họ đã đầu tư vào Pakistan,” ông Chang nói.

Ông cho biết thêm, “Chúng ta có thể thấy toàn bộ khu vực này chìm trong biển lửa, trong trường hợp đó, rất có thể Trung Quốc sẽ là một mục tiêu.”

Ông Gregory Copley, chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế của tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Hoa Thịnh Đốn, giải thích trong cuộc hội thảo trên web này rằng Bắc Kinh muốn nhập cảng dầu và khí đốt từ Iran qua Afghanistan, thay vì vận chuyển chúng qua Ấn Độ Dương và Biển Đông.

Tuy nhiên, ông Copley cho biết, trước khi Trung Cộng có thể hiện thực hóa mục tiêu nhận được một “nguồn cung cấp năng lượng bảo đảm” từ Iran của mình, thì Bắc Kinh phải nhận ra rằng có nhiều phe phái và nhóm sắc tộc khác nhau ở Afghanistan, chẳng hạn như các nhóm Liên minh phương Bắc của những người nói tiếng Tajik-Dari. Ngoài ra, chính phủ cũ của Afghanistan vẫn chưa rời đi, vì Phó Tổng thống Afghanistan Amrullah Saleh vẫn ở trong nước.

Tổng thống Afghanistan Asharaf Ghani đã đào thoát khỏi Afghanistan sau khi quân Taliban giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul.

Ông nói thêm rằng, “Điều mà Bắc Kinh mong muốn làm được là nói rằng, chà, Bắc Kinh sẽ định vị Taliban và người Pashtun, và bằng cách nào đó Iran sẽ định vị hoặc đối phó với các nhóm Shia nói tiếng Dari. Vì thế, giữa họ sẽ kết hợp với nhau đủ ổn định để có được một đường ống dẫn dầu trải dài khắp đất nước.”

Ông Frank Fang là một ký giả tại Đài Loan. Ông đưa tin về Trung Quốc và Đài Loan. Ông có bằng Thạc sĩ về khoa học vật liệu tại Đại học Thanh Hoa ở Đài Loan.