Shen Yun đương đầu với chiến dịch can thiệp của Trung Cộng để khôi phục văn hóa truyền thống Trung Hoa

Frank Fang và Jan Jekielek

Trong hơn một thập niên, Trung Cộng đã vẫn luôn cố gắng ngăn khán giả đến xem các buổi biểu diễn vũ đạo và âm nhạc của một công ty nghệ thuật biểu diễn có trụ sở tại New York.

Bất chấp những thách thức do chế độ cộng sản Trung Quốc gây ra, Nghệ thuật Biểu diễn Shen Yun đã phát triển từ một công ty lên tám công ty có quy mô tương đương. Tháng 12/2023, công ty này đã khởi động chuyến lưu diễn toàn cầu năm 2024 tại hơn 200 thành phố ở hơn 20 quốc gia, đánh dấu chuyến lưu diễn lớn nhất của công ty từ khi được thành lập hồi năm 2006.

Trong lần xuất hiện gần đây trên chương trình “Các Nhà Lãnh Đạo Tư Tưởng Hoa Kỳ” (American Thought Leaders) của EpochTV, ông Jared Madsen, một trong những người dẫn chương trình của Shen Yun, và bà Trần Anh (Chen Ying), nhạc trưởng một dàn nhạc giao hưởng của Shen Yun, đã giải thích cách các quan chức ngoại giao của nhà cầm quyền cộng sản này luôn dẫn đầu trong chiến dịch ngăn chặn Shen Yun tiếp cận khán giả.

“Hầu như mọi rạp hát khắp thế giới mà chúng tôi đến kể từ khi Shen Yun thành lập đều nhận được một cú điện thoại hoặc một bức thư từ đại sứ quán hoặc lãnh sự quán Trung Quốc để gây áp lực buộc họ không cho chúng tôi biểu diễn, đôi khi còn đặt ra trước mắt họ một số lợi ích kinh tế,” ông Madsen nói.

Theo trang web của Shen Yun, Trung Cộng bắt đầu chỉ thị các đại sứ quán và lãnh sự quán của họ trên khắp thế giới gây áp lực lên các nhà hát kể từ chuyến lưu diễn vòng quanh thế giới lần thứ ba của công ty hồi năm 2008.

Trên trang web của mình, Shen Yun ghi lại việc Đại sứ quán Trung Quốc tại Nam Hàn đã đe dọa rằng đài truyền hình quốc gia của nước này sẽ mất khả năng tiếp cận thị trường ở Trung Quốc như thế nào để buộc một nhà hát phải hủy chương trình biểu diễn của Shen Yun.

Chuyến lưu diễn năm 2024 của Shen Yun bao gồm các điểm dừng chân ở Úc, New Zealand, Nhật Bản, và Đài Loan, nhưng nước láng giềng Nam Hàn vắng bóng một cách đáng chú ý trong danh mục này. Trong những tháng gần đây, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và nhiều nhà lập pháp đã bày tỏ lo ngại về việc Nam Hàn nhượng bộ chính quyền Trung Quốc.

Về động cơ đằng sau chiến dịch can thiệp của Bắc Kinh, ông Madsen cho biết lý do là Trung Cộng cảm thấy bị đe dọa.

“Tôi nghĩ họ cảm thấy bị đe dọa bởi toàn bộ chương trình của chúng tôi. Chúng tôi đang trình diễn 5000 năm văn hóa truyền thống của Trung Hoa, và quý vị nhìn thấy các vị thần trên sân khấu. Chúng tôi có phông nền kỹ thuật số mà trong đó các vị thần có vẻ như bay từ trên trời xuống rồi sau đó trở thành người thật trên sân khấu. Điều đó hoàn toàn trái ngược với các triết lý cộng sản và những tư tưởng vô thần của họ. Đó là điều khiến họ cảm thấy bị đe dọa nhiều nhất,” ông Madsen giải thích.

Do vậy, Shen Yun không thể biểu diễn ở Trung Quốc cộng sản.

Văn hóa truyền thống Trung Quốc

Bà Trần – người cho biết cha mình là vị nhạc trưởng đầu tiên của dàn nhạc giao hưởng Shen Yun – nói rằng đất nước cộng sản Trung Quốc như mọi người biết đến ngày nay là rất khác so với Trung Quốc thời cổ đại.

“Trong hàng ngàn năm, văn hóa Trung Quốc đã luôn mang tính tâm linh rất cao và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của Phật Giáo, Đạo Giáo, và Nho Giáo. Tuy nhiên, khi Đảng Cộng sản lên nắm quyền từ năm 1949, họ bắt đầu xóa bỏ tất cả các hệ thống tín ngưỡng này để có thể gieo chủ nghĩa Marx vào tâm trí người dân. Việc này thực sự liên quan đến kiểm soát tâm trí,” bà Trần nói.

“Trong 70 năm qua, họ đã thay đổi sách giáo khoa. Về cơ bản, họ cố gắng tẩy não tất cả mọi người và cải tạo thế hệ mới của chúng tôi để không có những niềm tin truyền thống này.”

Từ năm 1966 đến 1976, cựu lãnh đạo Trung Cộng Mao Trạch Đông đã tiến hành Cách mạng Văn hóa, một trong những chiến dịch rốt ráo nhất nhằm xóa bỏ đời sống tín ngưỡng và văn hóa truyền thống của Trung Quốc. Shen Yun gọi khoảng thời gian kéo dài một thập niên này là “kiếp nạn đối với văn hóa truyền thống Trung Hoa” – khi các văn vật cổ đại, thư pháp và tranh vẽ cùng các kinh điển bị đốt, đền chùa và các bức tượng tượng bị đập nát thành từng mảnh, và hàng triệu người thiệt mạng.

Ông Madsen cho biết, giờ đây, nhiều nghệ sĩ ở Trung Quốc đã trở thành “công cụ tuyên truyền” mà Trung Cộng sử dụng, trong khi Shen Yun có trụ sở tại New York lại không “bị chính quyền Trung Quốc chi phối.” Kết quả là, Shen Yun đã trở thành miền đất hứa mới cho các nghệ sĩ Trung Quốc, ông cho biết thêm.

Ông Madsen cho biết hồi xưa ông từng theo học trung học ở Iowa. Vì quan tâm đến văn hóa truyền thống Trung Hoa, nên ông đã ghi danh tham gia chương trình du học của trường và đến Trung Quốc khi còn là học sinh trung học.

Ông kể lại, hồi năm 1996, ba năm trước khi học xong đại học ở Trung Quốc, ông đã biết đến một môn tu luyện tinh thần tên là Pháp Luân Công. Người dẫn chương trình này nhớ lại, vào thời điểm đó ông từng được xem nhiều bản tin ca ngợi môn tu luyện này và những lợi ích sức khỏe của môn tập đó trên truyền hình. Ông trở về Hoa Kỳ trước khi Trung Cộng tiến hành chiến dịch bức hại có hệ thống đối với các học viên Pháp Luân Công vào tháng 07/1999.

Ông Madsen nói, “Khi biết đến Pháp Luân Công, tôi có cảm giác như đó là tinh hoa của văn hóa truyền thống Trung Quốc. Pháp Luân Công đã bao trọn 5000 năm trong một môn thực hành.”

“Khi Shen Yun được các học viên Pháp Luân Công thành lập, điều đó là hoàn toàn hợp lý vì đây là một môn tu luyện đang cố gắng khôi phục lại văn hóa truyền thống.”

Pháp Luân Công, hay còn gọi là Pháp Luân Đại Pháp, là một môn tu luyện tâm linh Trung Hoa cổ xưa gồm các bài tập có động tác khoan thai, chậm rãi, và các bài giảng dựa trên các nguyên lý chân, thiện, và nhẫn.

Theo Trung tâm Thông tin Pháp Luân Đại Pháp, trong 24 năm qua, hàng triệu người đã bị giam giữ trong các nhà tù, trại lao động, và các cơ sở khác, với hàng trăm ngàn người bị tra tấn trong khi bị giam giữ và một số lượng không tính đếm được những người bị bức hại đến thiệt mạng.

Ông Madsen cho biết việc được trở thành người dẫn chương trình của Shen Yun vào năm 2007 như là một giấc mơ trở thành hiện thực đối với ông.

Ông nói: “Tôi được lên sân khấu mỗi đêm để đứng trước hàng ngàn người và giúp thế giới hiểu rằng nền văn hóa tuyệt vời này đã có 5,000 năm lịch sử.”

“Có rất nhiều kiến thức và rất nhiều điều để học hỏi đến nỗi dù quý vị là ai, và đến từ nền văn hóa nào, thì quý vị cũng sẽ chắc chắn đắc được nhiều lợi ích từ chương trình biểu diễn này.”

Cuộc đàn áp

Theo trang web của công ty, Shen Yun trình diễn vũ đạo Trung Hoa cổ điển, các điệu múa dân tộc và dân gian, và các vở vũ kịch, với dàn nhạc đệm và các nghệ sĩ biểu diễn độc tấu. Trang web cho biết, các vở vũ kịch cũng khắc họa “những câu chuyện đương đại về hoàn cảnh khó khăn và lòng dũng cảm của các học viên Pháp Luân Đại Pháp ở Trung Quốc.”

“Chúng tôi phơi bày những tội ác về nhân quyền vẫn đang diễn ra ở Trung Quốc ngày nay, trong đó có thu hoạch nội tạng cưỡng bức, tức là lấy nội tạng từ người còn sống để thu lợi kinh tế từ việc đó,” bà Trần nói. “Đó là điều mà quý vị thậm chí không thể hình dung ra được, nhưng nó thực sự đang xảy ra ở Trung Quốc.”

Năm 2019, Tòa án Luận tội Trung Quốc (China Tribunal) có trụ sở tại London đã kết luận rằng việc thu hoạch nội tạng cưỡng bức đã diễn ra ở Trung Quốc trong nhiều năm “trên quy mô đáng kể,” với các học viên Pháp Luân Công là nguồn cung cấp nội tạng chính. Hai năm sau, hàng chục chuyên gia nhân quyền có liên kết với Liên Hiệp Quốc đã bày tỏ rằng họ “vô cùng chấn động trước các báo cáo về cáo buộc ‘thu hoạch nội tạng’ nhắm vào các nhóm người thiểu số, trong đó có các học viên Pháp Luân Công, người Duy Ngô Nhĩ, người Tây Tạng, người Hồi giáo, và các tín đồ Cơ Đốc bị giam giữ ở Trung Quốc.”

Bà Trần cho biết thêm, “Anh trai tôi từng bị giam 18 tháng trong một trại lao động ở Trung Quốc. Anh ấy đã phải chịu đựng sự tra tấn dã man ở đó, và ở thời điểm đó, chúng tôi nghĩ anh ấy sẽ không bao giờ có thể thoát ra được. May là anh ấy đã ra khỏi đó.”

Theo trang web của công ty, một số nghệ sĩ Shen Yun đã từng là nạn nhân của cuộc bức hại ở Trung Quốc hoặc có người thân trong gia đình đang là nạn nhân của cuộc bức hại này.

Năm 2023, anh Vương Toàn (Steven Wang), nghệ sĩ múa chính của Shen Yun, nói với The Epoch Times rằng mẹ anh, một học viên Pháp Luân Công, đã bị kết án bốn năm tù ở Trung Quốc vì đức tin của bà. Cha của anh Vương cũng là một học viên và đã qua đời vào năm 2009 sau khi sức khỏe của ông sa sút do bị cầm tù nhiều lần.

“Tôi có một mái ấm nhưng lại không thể trở về,” anh Vương nói, lưu ý rằng anh có nguy cơ cao bị giam giữ và bức hại nếu quay trở lại Trung Quốc. “Ngay cả lúc cha tôi nhắm mắt xuôi tay, tôi cũng không thể gặp mặt ông lần cuối.”

Ông Madsen bày tỏ sự lạc quan rằng Shen Yun sẽ tiếp tục phát triển về quy mô.

Ông Madsen nói: “Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu chúng tôi sớm vượt trên con số tám công ty vì đôi lúc chúng tôi thậm chí còn không thể đáp ứng kịp nhu cầu. Có một số nhà hát yêu cầu biểu diễn, và chúng tôi phải nói: ‘Xin lỗi, lịch trình của chúng tôi đã kín. Cả tám công ty đều đã được đặt kín lịch trình trong năm nay.”