Pho tượng Phật 1000 năm tuổi bị đánh cắp từ Trung Quốc
SHAWN LIN
Bức tượng một ngàn năm tuổi có chứa nhục thân của một hòa thượng ở đông nam Trung Quốc, vốn bị đánh cắp vào năm 1995, đã được tìm thấy ở Hà Lan 20 năm sau đó. Quá trình trao trả văn vật này cho Trung Quốc đã bị kéo dài ngay cả khi có sự tham gia của quốc tế.
Theo trang web chính thức của chính quyền huyện Đại Điền, thành phố Tam Minh, tỉnh Phúc Kiến, hôm 22/06, cục du lịch địa phương cho biết họ sẽ đưa bức tượng này về lại Trung Quốc bằng mọi giá. Bức tượng hiện đang thuộc sở hữu của một nhà sưu tập phương Tây.
Bức tượng vô giá này có chứa nhục thể của một nhà sư tên là Chương Công (Zhang Gong), nguyên danh là Chương Thất Tam, hiệu là Lục Toàn, và pháp danh là Phổ Chiếu. Ông sinh vào thời Bắc Tống (960–1279) cách đây hơn 1,000 năm. Ông là một thầy thuốc và nổi tiếng nhờ tấm lòng vị tha.
Sau khi Chương Công quy y cửa Phật, ông tu luyện tinh tấn, và trở thành một vị hòa thượng. Người ta ước tính rằng ông đã viên tịch trong khoảng thời gian từ năm 1022 đến 1155, ở tuổi 37.
Hình ảnh chụp CT cho thấy nhục thân của hòa thượng Chương Công không còn lục phủ ngũ tạng, ngồi bên trong một bức tượng sơn mài được thếp vàng.
Người dân địa phương đã để nhục thể của ông trong bức tượng được và thờ phượng với tư cách là Tổ sư Chương Công tại Phổ Chiếu Đường ở làng Dương Xuân, tỉnh Phúc Kiến.
Nhưng kể từ khi Trung Cộng lên nắm quyền, nhiều báu vật Phật giáo như vậy đã gần như bị phá hủy, hoặc bị đánh cắp và vận chuyển ra ngoại quốc.
Nạn trộm cướp trong Cách mạng Văn hóa
Ông Lâm Minh Chiếu (Lin Mingzhao), sống ở làng Dương Xuân, nói với hãng thông tấn Trung Quốc The Paper vào ngày 13/12/2018, rằng làng này đã thờ phượng và canh giữ bức tượng Phật có nhục thể [bất hoại] của nhà sư Chương Công trong hơn 1,000 năm.
Ông Lâm nói: “Mỗi thế hệ dân làng Dương Xuân đều đã lớn lên với câu chuyện về Chương Công Tổ sư.”
Từ xa xưa, dân làng Dương Xuân đã theo đạo Phật.
Tuy nhiên, trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa (1966–1976), Mao Trạch Đông đã khởi xướng phong trào chính trị để củng cố quyền cai trị của mình – tư tưởng, văn hóa, phong tục, và tập quán của Trung Quốc được định nghĩa là “Tứ Cựu” và phải bị diệt trừ hoàn toàn.
Các ngôi chùa, kinh sách, và báu vật của Phật giáo cũng không ngoại lệ trong chiến dịch hủy hoại văn hóa này.
Một số người dân địa phương bảo vệ báu vật Phật giáo khỏi bị phá hủy, vậy nên bức tượng của Tổ sư Chương Công cũng được đem đi cất giấu.
Vào một ngày mùa đông năm 1966, nhóm “Phá trừ Tứ Cựu” đã đóng quân tại làng Dương Xuân và yêu cầu dân làng giao nộp bức tượng của Tổ sư Chương Công.
Để giấu tượng, dân làng đã di chuyển bức tượng này trong đêm, và cất giấu hiện vật cao 1.2 mét (3.9 feet) và nặng 50 kg (110 pound) này vào trong núi sâu.
Tuy nhiên, nhóm phá trừ này đã tra tấn dân làng bằng cách bắt họ quỳ trên những mảnh sành, để buộc người dân phải tiết lộ nơi cất giữ tượng.
Trong lúc tuyệt vọng, một số dân làng đã nghĩ ra một biện pháp: Thay thế bằng bức tượng khác. Có một bức tượng của một vị hòa thượng khác, Tổ sư Trần Công, bên trong không có nhục thể, nhưng có một báu vật Phật giáo khác là xá lợi tử (sarira), một loại vật chất sáng lấp lánh được tìm thấy trong tro cốt sau khi hỏa táng di hài của các bậc cao tăng.
Theo lời kể của một người dân địa phương, vào một đêm nọ, một người dân làng đã dẫn tổ công tác đi tìm tượng của Tổ sư Chương Công, nhưng thực tế “đã phát hiện” ra tượng của Tổ sư Trần Công. Để ngăn không cho nhóm này nhận ra danh tính của pho tượng, người dân này đã dùng một con dao để phá hủy khuôn mặt của tượng. Sau đó, người dân làng này đã cạy mở phần đáy của tượng, lấy xá lợi tử ra, và ném vào bụi cỏ nhân lúc không ai để ý.
Nhóm công tác này sau đó đã thiêu hủy tượng Trần Công và phá hủy Phổ Chiếu Đường.
Sau đó, người dân này đã lặng lẽ quay lại và nhặt viên xá lợi tử vừa bị ném đi.
Như vậy, tượng nhà sư Chương Công đã sống sót sau một thảm họa.
Biến mất bí ẩn
Năm 1993, người dân địa phương đã xây dựng lại Phổ Chiếu Đường và thỉnh hồi bức tượng vàng của Tổ sư Chương Công.
Nhưng sau Cách mạng Văn hóa, ngày càng có nhiều người cầu tiền tài, muốn kiếm được nhiều tiền và không quan tâm nhiều đến văn hóa truyền thống.
Vào ngày 15/12/1995, dân làng vô cùng ngạc nhiên khi thấy tượng của Tổ sư Chương Công đã biến mất, chỉ còn lại chiếc áo choàng và chiếc mũ mà Tổ sư Chương Công đã mặc. Những tên trộm đã đột nhập Phổ Chiếu Đường bằng cách đào một cái lỗ xuyên qua bức tường bên.
Mặc dù dân làng đã báo công an và tìm kiếm khắp nơi nhưng vẫn chưa tìm thấy bức tượng.
Báu vật Phật giáo 1,000 năm tuổi này đã biến mất một cách bí ẩn mà không để lại dấu vết.
Trộm cắp văn vật là một hiện tượng phổ biến vào những năm 1990. Một bài báo năm 2013 trên Tạp chí Khảo cổ học của Mỹ ước tính rằng có khoảng 100,000 người ở Trung Quốc đang hành nghề hắc đạo này và những người đó đã trộm được ít nhất 400,000 ngôi mộ cổ trong 20 năm qua.
Hầu hết các văn vật bị đánh cắp đều được tẩu tán ra ngoại quốc với mục đích kiếm được những khoản tiền hậu hĩnh.
Dân làng nhận ra tượng Tổ sư Chương Công
Vào ngày 23/02/2015, Daily Mail đưa tin rằng một chuyên gia đã nghiên cứu một bức tượng, và sau khi chụp CT và nội soi bức tượng này, ông đã vô cùng kinh ngạc khi phát hiện ra bên trong bức tượng có hài cốt của một nhà sư, và có thể truy nguyên ra niên đại từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 12.
Bản tin kể trên nói rằng nhục thân này là của Đại sư Lục Toàn của Phật giáo, người tu theo Thiền Tông Trung Quốc. Lục Toàn là tên hiệu của nhà sư Chương Công.
Sau khi quét CT, pho tượng này được đưa đến Budapest, và được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Hungary cho đến tháng 05/2015.
Người phương Tây lầm tưởng nhục thân của Tổ sư Chương Công đã được ướp xác, nhưng trên thực tế, đây là hai điều khác nhau. Xác ướp là một xác chết được thực hiện theo cách đặc biệt, vì vậy nó khô ráo, bà Lôi Thư Hồng (Lei Shuhong) – Tiến sĩ Y khoa tại Đại học Tokyo – cho biết. Ngược lại, nhục thể bất hoại của Tổ sư Chương Công không cần thực hiện kỹ thuật đặc biệt và cơ thể của ông vẫn còn “độ đàn hồi” ngay cả trong một thời gian dài.
Tin tức về phần nhục thân bên trong bức tượng đã được lan truyền rộng rãi và cũng thu hút sự chú ý ở Trung Quốc.
Một người dân ở tỉnh Phúc Kiến đã nhìn vào bức ảnh và nói: “Đây chẳng phải là Chương Công sao?” Cục Di sản Văn hóa tỉnh Phúc Kiến đã xác nhận rằng bức tượng ngồi được trưng bày ở Hungary là Tổ sư Chương Công.
Ngay sau đó, các hãng thông tấn chính thức của Trung Quốc cho rằng bức tượng của vị thiền sư này đã bị “đánh cắp từ Trung Quốc” và yêu cầu nhà sưu tập trả lại bức tượng cho Trung Quốc.
Ông Oscar van Overeem, một kiến trúc sư người Hà Lan, đã thừa nhận là chủ nhân của bức tượng vàng Chương Công và cho biết ông đã mua bức tượng này ở Hồng Kông vào năm 1996 từ một nhà sưu tập đồ cổ khác. Nhà sưu tập trước ông được cho là đã mua lại nó từ một người bạn nghệ sĩ ở Trung Quốc, Dutch News đưa tin hôm 17/07/2017.
Về việc làm thế nào mà bức tượng ngồi này lại đến được Hồng Kông từ vùng quê Phúc Kiến, thì không ai biết.
Vụ kiện quốc tế
Sau khi phía Trung Quốc liên lạc với ông van Overeem ở Hà Lan, ông đã đồng ý trả lại bức tượng này có điều kiện, nhưng hai bên đã không thành công trong việc đàm phán các điều khoản và điều kiện.
Cuối năm 2015, ủy ban nhân dân thôn Dương Xuân và ủy ban nhân dân thôn Đông Phố, tỉnh Phúc Kiến, đã đệ đơn kiện ở Amsterdam, Hà Lan, để yêu cầu các bên trả lại tượng Chương Công.
Vào ngày 12/12/2018, Tòa án Địa hạt Amsterdam đã ra phán quyết rằng các nhóm cộng đồng này không thể được xem là pháp nhân và do đó không đủ điều kiện để yêu cầu bồi thường.
Ủy ban nhân dân của hai làng nói trên cũng đã đệ trình một đơn kiện tương tự lên tòa án cấp huyện ở Phúc Kiến và thắng kiện. Nhưng không có thỏa thuận song phương nào giữa Hà Lan và Trung Quốc công nhận các phán quyết dân sự, vì vậy kết quả phán quyết của tòa án Trung Quốc là vô nghĩa ở Hà Lan.
Việc kiện tụng xuyên biên giới để khôi phục lại các di tích văn hóa là khá phức tạp, liên quan đến cả các vấn đề về quyền tài phán và luật hiện hành, và đôi khi là các tranh chấp mang tính lịch sử.
Tờ China News đưa tin hôm 29/01/2017 rằng, dữ liệu từ Hội Nghiên cứu Văn Vật Trung Quốc cho thấy hơn 10 triệu mẫu văn vật đã từ Trung Quốc tràn sang Âu Châu, Mỹ Châu, Nhật Bản, Đông Nam Á cũng như các quốc gia và khu vực khác kể từ sau Chiến tranh Nha phiến năm 1840.
Theo Bảo tàng Anh, nơi đây đã thu thập được khoảng 23,000 mẫu vật từ Trung Quốc.
Đã có một cuộc tranh cãi lâu dài về sự cần thiết phải thu hồi những hiện vật bị thất lạc này từ Trung Quốc. Một số người cho rằng Trung Quốc nên tìm cách lấy lại hiện vật văn hóa của mình; trong khi những người khác tin rằng nếu các hiện vật đó không được đưa ra khỏi Trung Quốc, thì chúng sẽ bị Trung Cộng phá hủy, và do đó tốt hơn là được bảo quản trong các bảo tàng ngoại quốc để quảng bá văn hóa Trung Quốc.
Hiện tượng nhục thân bất hoại của nhà sư sau khi viên tịch
Hiện tượng nhục thân của người tu Phật vẫn còn nguyên vẹn sau khi viên tịch là chuyện thường hay xuất hiện trong lịch sử Trung Quốc cổ đại.
Người nổi tiếng nhất là Lục tổ Huệ Năng của Thiền Tông, vốn có thân thể còn nguyên vẹn được lưu giữ ở chùa Nam Hoa, tỉnh Quảng Đông hơn 1300 năm.
Báu vật này đã bị phá hoại ba lần và gần như bị phá hủy trong thời Cách mạng Văn hóa.
Năm 1996, ông Lý Kim Tỏa (Li Jinsuo), một trưởng thôn của thị trấn Miên Sơn, tỉnh Sơn Tây, đang lau một bức tượng Phật tại chùa Chính Quả ở địa phương thì phát hiện thấy một lớp bùn lỏng ở trên đầu bức tượng. Dưới lớp bùn đó, ông nhìn thấy một hộp sọ trắng lộ ra ngoài. Ông Lý lập tức báo với cấp trên. Sau đó, họ xác nhận rằng có thi thể của một cao tăng bên trong. Và đây không phải là trường hợp duy nhất. Toàn bộ 15 bức tượng trong chùa đều được làm từ bùn, được đúc bên ngoài nhục thân của những vị hòa thượng đã tạ thế. Cho đến nay, đây có thể là quần thể tượng chứa nhục thân bất hoại lớn nhất từng được tìm thấy trên thế giới.
Trung Cộng, vốn chỉ công nhận thuyết vô thần, đã không nói một lời nào về tin tức quan trọng này, và mãi cho đến 20 năm sau, các hãng thông tấn mới lần lượt đưa tin về điều này.
Bà Lôi nói với The Epoch Times, nguyên do tại sao thân thể của một nhà sư không bị phân hủy sau khi viên tịch là không thể dùng khoa học hiện đại mà giải thích. Dựa trên việc tu luyện Pháp Luân Đại Pháp, một môn tu luyện tinh thần, bà biết rằng các nhà sư có thể đột phá thế giới vật chất hiện hữu này của chúng ta và đi vào một không gian khác, không chịu sự chế ước của thời gian và không gian của thế giới hiện hữu này; vì vậy nhục thân của họ sẽ không bị phân hủy sau khi qua đời sau hàng trăm, thậm chí hàng ngàn năm.