Hoa Kỳ lên tiếng ủng hộ Đài Loan sau khi Bắc Kinh đe dọa gây chiến

Hôm 28/01 Trung Quốc đã leo thang hành vi gây hấn với Đài Loan, cảnh báo hòn đảo tự trị này rằng “độc lập có nghĩa là chiến tranh”.

Lời đe dọa được đưa ra trong cuộc họp giao ban hàng tháng bởi ông Ngô Khiêm, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc. Ông đưa ra những lời nhận xét trên khi trả lời câu hỏi về các hoạt động gần đây của không quân Trung Quốc gần khu vực Đài Loan.

Khoảng giữa tuần trước (23–24/01), Trung Quốc đã tiến hành một cuộc xâm nhập quân sự quy mô lớn nhất vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan – 13 phi cơ quân sự đã bay qua vùng biển phía tây nam của Đài Loan hôm 23/01 và 15 phi cơ quân sự khác cũng thực hiện một cuộc xâm nhập tương tự vào ngày hôm sau.

Theo Bộ Quốc phòng Đài Loan, những cuộc xâm nhập như vậy được nhìn thấy mỗi ngày, nhất là gần đây khi 6 phi cơ phản lực quân sự của Trung Quốc tiến vào vùng ADIZ của hòn đảo này hôm 28/01.

ADIZ là khu vực khai báo công khai bên cạnh không phận quốc gia của một quốc gia, trong đó các phi cơ nước ngoài tiếp cận phải gửi mã nhận dạng và vị trí. Khu vực này giúp một quốc gia có thời gian đánh giá tính chất của phi cơ đang bay tới và thực hiện các biện pháp phòng thủ nếu cần.

Ông Ngô nói rằng các hoạt động quân sự của Trung Quốc cạnh Đài Loan là để ứng phó với “can thiệp từ bên ngoài và sự khiêu khích của các lực lượng độc lập của Đài Loan.”

Trung Cộng tuyên bố rằng Đài Loan là một phần lãnh thổ của họ và chưa từng từ bỏ việc sử dụng vũ lực quân sự để đưa hòn đảo này về dưới sự kiểm soát của họ. Ngoài ra, Trung Cộng coi đảng cầm quyền tại Đài Loan, Đảng Dân Tiến (DPP), như một “lực lượng độc lập”.

Đảng Dân Tiến có chủ trương truyền thống là để quốc đảo này chính thức tuyên bố độc lập khỏi đại lục, trái ngược với đảng đối lập là Quốc Dân Đảng (KMT), lại nghiêng về phía thân Bắc Kinh.

Mặc dù Đài Loan chưa bao giờ chính thức tuyên bố độc lập, nhưng trên thực tế hòn đảo này đã là một quốc gia độc lập, với quân đội, hiến pháp và chính phủ được bầu cử một cách dân chủ.

Trong một cuộc họp ngắn hôm 28/01, khi được hỏi về nhận xét của ông Ngô, phát ngôn viên Ngũ Giác Đài John Kirby đã tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ đối với Đài Loan theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan và Ba Thông cáo chung.

“Chúng tôi có nghĩa vụ giúp Đài Loan tự vệ, và tôi nghĩ rằng quý vị sẽ thấy điều đó tiếp diễn,” ông Kirby nói.

Hoa Thịnh Đốn đã chấm dứt mối bang giao với Đài Bắc để ủng hộ Bắc Kinh vào năm 1979 nhưng vẫn duy trì mối liên hệ bền chặt với hòn đảo này dựa trên Đạo luật Quan hệ Đài Loan (TRA), được cựu TT Jimmy Carter ký thành luật vào tháng 04/1979. Đạo luật TRA cho phép Hoa Kỳ cung cấp cho hòn đảo này các thiết bị quân sự để tự vệ.

Dân biểu Michael McCaul (Cộng Hòa–Texas) đã lên tiếng ủng hộ Đài Loan qua Twitter sau khi biết về nhận định của ông Ngô.

“Trung Cộng luôn đe dọa bạo lực để đàn áp nền dân chủ của Đài Loan, và tuyên bố hôm nay là một lời cảnh báo rõ ràng về sự tàn bạo và hiếu chiến ngày càng gia tăng của họ. Hoa Kỳ sẽ sát cánh cùng đối tác dân chủ Đài Loan để chống lại các hành động khiêu khích của Trung Cộng,” nhà lập pháp viết.

Trong một cuộc họp giao ban hôm 28/01, ông Khâu Thùy Chính – phát ngôn viên Ủy ban Các vấn đề Đại lục của Đài Loan, một cơ quan giải quyết các vấn đề về Trung Quốc – cho biết rằng Bắc Kinh nên “suy nghĩ cẩn thận và không đánh giá thấp quyết tâm của Đài Loan trong việc bảo vệ chủ quyền và duy trì dân chủ và tự do.”

Cùng ngày, Ủy viên Hội đồng thành phố Đài Bắc Vương Thế Kiên đã giải thích trên trang Facebook của mình rằng mối đe dọa quân sự liên tục từ Trung Quốc với Đài Loan là nhằm đem lại nguồn tư liệu tuyên truyền cho Trung Cộng.

Nói cách khác, ông Vương nói rằng Trung Cộng đang “hợp pháp hóa” sự cai trị thông qua tuyên truyền, nói với người dân của họ rằng “Trung Quốc đã trở thành một quốc gia hùng mạnh về quân sự như thế nào” dưới sự cai trị của Trung Cộng.

Trung Quốc đã tham gia vào các cuộc xâm nhập tương tự trong suốt năm 2020. Theo các quan chức quân sự của Đài Loan, Bắc Kinh đã xâm nhập vào vùng ADIZ của Đài Loan khoảng 380 lần trong năm ngoái. Hôm 18/09/2020, 18 phi cơ quân sự của Trung Quốc – gồm 2 oanh tạc cơ và 16 chiến đấu cơ – đã tiến vào vùng ADIZ của hòn đảo này.

Hôm 26/01, Phó Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức đã lên Twitter để nói rằng hành động của phi cơ phản lực quân sự Trung Quốc là đáng hổ thẹn giữa bối cảnh đại dịch hiện nay.

Ông Lại viết: “Thật đáng hổ thẹn khi Trung Quốc lợi dụng khoảng thời gian này để gây hấn quân sự đối với nhân dân Đài Loan.”