Hãng thông tấn Tân Hoa Xã của Trung Cộng khai báo là phái bộ ngoại quốc tại Hoa Kỳ

Hãng thông tấn Tân Hoa Xã do Trung Cộng điều hành đã khai báo là một đại diện ngoại quốc theo luật pháp của Hoa Kỳ, hơn 2 năm sau khi Bộ Tư pháp (DOJ) ra lệnh phải làm như vậy.

Theo cơ sở dữ liệu trực tuyến FARA của DOJ, bộ phận tại Hoa Kỳ của Tân Hoa Xã đã khai báo theo Đạo luật Đăng ký Đại diện Nước ngoài (FARA) hôm 05/05. Điều này khiến Tân Hoa Xã trở thành tổ chức truyền thông quốc doanh thứ ba của Trung Quốc là đại diện ở hải ngoại, sau CGTN, chi nhánh quốc tế của Đài truyền hình quốc doanh Trung Quốc và China Daily, một tờ báo Anh ngữ do cơ quan tuyên truyền của Trung Cộng điều hành.

Tháng 9/2018, tờ The Wall Street Journal đã đưa tin cho hay DOJ yêu cầu Tân Hoa Xã và CGTN tuân thủ theo FARA. CTGN đã làm theo vào tháng 02/2019.

FARA được thông qua vào năm 1938 để chống lại các nỗ lực tuyên truyền của Đức Quốc xã và các chiến dịch gây ảnh hưởng tại Hoa Kỳ. Đạo luật này yêu cầu các chính phủ ngoại quốc, đảng phái chính trị, và nhà vận động hành lang mà họ thuê ở Hoa Kỳ phải kê khai với Bộ Tư pháp. Mặc dù việc này không ảnh hưởng đến nội dung biên tập của một hãng thông tấn, nhưng luật yêu cầu tổ chức đó phải cung cấp thông tin ngân sách và chi tiêu hàng năm của họ.

Hồ sơ FARA cho thấy trụ sở Tân Hoa Xã ở Bắc Kinh đã trả cho văn phòng tại Bắc Mỹ hơn 8.6 triệu USD chi phí hoạt động từ tháng 03/2020 đến tháng 04/2021. Văn phòng tại Bắc Mỹ của Tân Hoa Xã có 8 địa điểm ở New York, Hoa Thịnh Đốn, Chicago, Los Angeles, Houston, và San Francisco.

Tân Hoa Xã đã thuê một màn hình quảng cáo khổng lồ ở Times Square từ năm 2011, được gọi là “màn hình Trung Quốc”. Hồi tháng 02/2021, bảng quảng cáo điện tử này đã phát quảng cáo kêu gọi đoàn kết trong cuộc chiến chống lại đại dịch, đồng thời tuyên truyền các nỗ lực của Bắc Kinh trong việc chống lại virus Trung Cộng trên toàn thế giới. Đây cũng là khoảng thời gian nhà cầm quyền này bị chỉ trích về sự thiếu minh bạch khi các nhà điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tìm hiểu nguồn gốc của virus.

Các chi phí liên quan đến việc thuê bảng quảng cáo không bao gồm trong hồ sơ FARA. Tuy nhiên, các tài liệu này lại cho thấy Tân Hoa Xã đã chi trả hơn 130,000 USD cho “phí truyền thông” không xác định trong khoảng thời gian từ tháng 03/2020 đến tháng 05/2021. Tài liệu không đề cập phí đã được trả cho ai.

Hồ sơ của Tân Hoa Xã được đưa ra sau khi một số nhà lập pháp yêu cầu DOJ điều tra vấn đề khai báo của Tân Hoa Xã với FARA trong những năm gần đây. Trong một bức thư hồi tháng 01/2020 gửi Tổng Chưởng lý lúc đó William Barr, dân biểu Jim Banks (Cộng Hòa–Indiana) nói rằng thật “đáng lo ngại” khi văn phòng này vẫn chưa khai báo, còn thêm rằng “Tân Hoa Xã và Trung Cộng có mối liên hệ bền chặt và lâu dài.”

Năm 2020, Tân Hoa Xã nằm trong số 15 phương tiện truyền thông do nhà cầm quyền Trung Cộng kiểm soát bị chính phủ cựu TT Trump định danh là phái bộ ngoại quốc. Động thái này, nhằm hạn chế hoạt động của họ ở Hoa Kỳ mà không ảnh hưởng đến việc xuất bản, được thực hiện vì nhận thấy vai trò của họ giống như các cơ quan tuyên truyền của Trung Cộng.

Một báo cáo của ủy ban quốc hội Hoa Kỳ năm 2017 đã cảnh báo rằng Tân Hoa Xã không chỉ tham gia vào công việc tuyên truyền.

Báo cáo của Ủy ban Đánh giá An ninh và Kinh tế Trung Quốc của Hoa Kỳ nêu rõ: “Tân Hoa Xã thực hiện một số chức năng của cơ quan tình báo bằng cách thu thập thông tin và đưa ra các báo cáo mật cho lãnh đạo Trung Quốc về các sự kiện trong nước và quốc tế.”

Cựu ký giả Tân Hoa Xã người Canada, ông Mark Bourrie, cho biết ông đã bị hãng thông tấn này sử dụng để thu thập thông tin tình báo về những người chỉ trích Trung Cộng ở hải ngoại khi làm ký giả từ năm 2010 đến 2012. Có một lần, ông được yêu cầu chuẩn bị bản ghi chép chi tiết cuộc họp báo của Đức Đạt Lai Lạt Ma với các ký giả ở Ottawa, và tìm hiểu những gì nhà lãnh đạo tinh thần này đã thảo luận trong cuộc gặp riêng với thủ tướng Canada lúc bấy giờ là ông Stephen Harper. Khi ông Bourrie hỏi trưởng văn phòng của mình rằng tài liệu có được sử dụng cho một câu chuyện thời sự hay không, vị trưởng văn phòng trả lời là không.

Ông Bourrie nói với The Epoch Times vào thời điểm đó rằng, “Việc họ tham dự kiểu như một cuộc hội thảo hai ngày về Tây Tạng, quay phim và ghi chép lại mọi thứ, không phải dành cho một ấn phẩm đặc biệt – mà là để phục vụ tình báo Trung Quốc.”

Tân Hoa Xã Bắc Mỹ không phúc đáp ngay câu hỏi từ The Epoch Times, đồng thời DOJ cũng đã từ chối bình luận.