Dùng cà phê vào buổi sáng có thể chống lại béo phì và bệnh khớp?

George Citroner

Cà phê, ngoài tác dụng khiến bạn tỉnh táo vào buổi sáng và tập trung cho đến trưa, có thể còn mang lại nhiều lợi ích hơn thế.

Nghiên cứu mới cho thấy chất caffeine trong cà phê thực sự có thể giúp duy trì vóc dáng thon gọn và tránh các vấn đề về khớp sau này trong cuộc sống.

Nghiên cứu xem xét mối tương quan di truyền của caffeine với cân nặng và tình trạng khớp

Trong một nghiên cứu gần đây được công bố trên BMC Medicine vào tháng Hai, các tác giả đã tiến hành một nghiên cứu tương quan toàn bộ kiểu hình (phenome-wide association) – phương pháp được dùng để xác định các dấu hiệu di truyền liên quan đến các đặc điểm quan sát được của một cá nhân (kiểu hình) hoặc nguy cơ mắc bệnh.

Họ đã khảo sát các biến thể di truyền có tương quan với tiến trình chuyển hóa caffeine và điều này có ảnh hưởng như thế nào đến nồng độ caffeine lưu thông trong máu (caffeine huyết tương).

Các tác giả đã lấy dữ liệu di truyền về caffeine huyết tương từ các nghiên cứu tương quan toàn hệ gen (genome-wide) trước đây với sự tham gia của 9,876 người từ 47 đến 71 tuổi, đa số là người gốc Âu.

Thông tin di truyền về bệnh viêm xương khớp và thoái hóa khớp – cũng như dữ liệu về chỉ số khối cơ thể (BMI) – được rút ra từ một phân tích gộp gồm hơn 177,000 ca bệnh và hơn 649,000 ca đối chứng.

Các phát hiện cho thấy sự gia tăng lâu dài lượng caffeine trong máu có thể làm giảm trọng lượng cơ thể và nguy cơ bị bệnh thoái hóa khớp và viêm xương khớp. Theo các tác giả, những kết quả này cũng xác nhận bằng chứng di truyền trước đây về tác dụng bảo vệ của caffeine huyết tương đối với nguy cơ thừa cân và béo phì.

Giới hạn của nghiên cứu

Tuy nhiên, các nhà khoa học không thể xác định một số yếu tố liên quan đến việc uống caffeine. Tiến sĩ Dipender Gill – tác giả chính của nghiên cứu và là nhà khoa học lâm sàng tại Imperial College London – nói với The Epoch Times rằng nghiên cứu này sử dụng dữ liệu liên quan đến di truyền, do đó không thể suy ra tác động trực tiếp của việc uống caffeine lên cách ăn uống của họ.

Ông bổ sung, “Hơn nữa, không thể phân biệt được liệu những tác động tiềm ẩn quan sát được là đặc trưng của caffeine hay hóa chất khác có trong thực phẩm và thức uống chứa caffeine.”

Tiến sĩ Gill lưu ý rằng những phát hiện trên sẽ cung cấp thông tin cho nghiên cứu sâu hơn về tác động sức khỏe của caffeine và có khả năng được phát triển để khai thác trong điều trị.

Dữ liệu không như nhất về khả năng giảm cân của caffeine 

Tiến sĩ Sriram Machineni – người đứng đầu chương trình kiểm soát cân nặng tại Montefiore Einstein ở New York – nói với The Epoch Times rằng, về mặt sinh học, caffeine có hiệu quả tốt trong việc kiểm soát cân nặng do làm tăng tiến trình chuyển hóa và đốt cháy chất béo ở động vật và tế bào. Tuy nhiên, nghiên cứu đôi khi còn mâu thuẫn.

Ông cho biết: “Đã có những nghiên cứu tương quan không như nhất trong việc chỉ ra mối liên quan giữa tiêu thụ caffeine và béo phì. Ví dụ, nồng độ caffeine trong máu cao hơn ở trẻ em đồng nghĩa với việc béo phì nhiều hơn,” ông bổ sung, lưu ý rằng điều này có thể là do việc tiêu thụ soda tạo nên lượng caffeine ở nhóm tuổi này.

Tiến sĩ Machineni cho biết mối liên quan giữa béo phì và caffeine ở người trưởng thành chưa được nghiên cứu kỹ.

Ông nói, “Trước đây, các thực phẩm chức năng chứa caffeine, ma hoàng (ephedra), và aspirin được sử dụng rộng rãi để giảm cân; sau đó loại thuốc chứa ma hoàng đã phải rút khỏi thị trường do gây rối loạn nhịp tim.”

Một câu hỏi quan trọng khác là liệu những phát hiện trên có cho thấy rằng nên tăng tiêu thụ lượng caffeine để giảm cân hay không. “Không phải lúc này,” Tiến sĩ Machineni nói. Ông cho rằng cần có những nghiên cứu được kiểm soát tốt hơn trước khi đưa ra khuyến nghị như vậy. Ông nói thêm, “Dữ liệu không đủ mạnh để đưa ra khuyến nghị tích cực hay tiêu cực. Sự tương quan là không như nhất.”

Tiến sĩ Machineni cho biết, những người dùng cà phê nên thưởng thức với số lượng “không ảnh hưởng đến giấc ngủ hoặc khiến cơ thể hồi hộp.” Ông nói thêm,“Nếu bạn hiện không dùng cà phê hoặc dùng loại không chứa caffeine, thì không cần phải thay đổi điều đó dựa trên những gì chúng tôi biết.”

Những lợi ích sức khỏe có thể có của cà phê

Một bài lược khảo năm 2021 gồm các nghiên cứu quan sát của các tác giả Đan Mạch đã liên kết việc tiêu thụ nhiều cà phê với khả năng giảm nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân – bao gồm giảm tỷ lệ bị bệnh tim mạch chuyển hóa, một số bệnh ung thư và sỏi mật.

Một bài nghiên cứu từ năm 2018 – được đăng tải trên PNAS – đã xác định một dẫn xuất acid  béo của serotonin tên EHT (eicosanoyl-5-hydroxytryptamide) có tương tác với caffeine để giúp bảo vệ não chuột chống lại sự tích tụ protein bất thường liên quan đến bệnh Parkinson và chứng sa sút trí tuệ thể Lewy. Cả caffeine và EHT đều không có tác dụng bảo vệ khi dùng riêng, nhưng khi kết hợp lại, chúng làm tăng chất xúc tác ngăn ngừa sự tích tụ protein có hại trong não.

Cũng có bằng chứng cho thấy uống cà phê mang lại lợi ích đáng kể cho sức khỏe của gan, giúp giảm nguy cơ ung thư gan, bệnh gan mạn tính do rượu, viêm gan siêu vi, và gan nhiễm mỡ.

George Citroner là ký giả chuyên mục sức khỏe của The Epoch Times. Ông George Citroner đưa tin về sức khỏe và y học, bao gồm các chủ đề ung thư, bệnh truyền nhiễm và tình trạng thoái hóa thần kinh. Ông đã được trao giải thưởng Báo cáo xuất sắc về chỉnh hình truyền thông (MORE) vào năm 2020 cho câu chuyện về nguy cơ loãng xương ở nam giới.