Chuyên gia: Trung Quốc và Hoa Kỳ tiến vào cuộc cạnh tranh hải quân ‘trường kỳ’

ANDREW THORNEBROOKE VÀ TIFFANY MEIER

Theo một chuyên gia, Hoa Kỳ và Trung Quốc đang bước vào một thời kỳ cạnh tranh hải quân kéo dài và có thể xảy ra xung đột.

Ông Bruce Jones, một thành viên cao cấp tại Viện Brookings, nói rằng giới lãnh đạo Hoa Kỳ và Trung Quốc đã học được từ lịch sử rằng các cường quốc lớn nhất thế giới cần có lực lượng hải quân hùng hậu, và cả hai đang cạnh tranh để giành quyền thống trị hàng hải.

“Thật là ấn tượng khi quý vị nhìn lại lịch sử của các đế chế trong thời kỳ hiện đại,” ông Jones nói chuyện trong một cuộc phỏng vấn với NTD, hãng truyền thông cùng hệ thống với The Epoch Times, sẽ phát sóng vào ngày 10/09.

“Những gì quý vị nhìn thấy là, trong hầu hết vài trăm năm qua, nhà nước hoặc đế chế hoặc quốc gia có thể thống trị các vấn đề thế giới thành công nhất đều là nhà nước hoặc quốc gia hoặc đế chế có lực lượng hải quân lớn nhất và hiệu quả nhất trên thế giới.”

Ông Jones cho biết, một lý do chính cho điều này là các cường quốc đòi hỏi nguồn lực lớn, và phần lớn các nguồn lực, vốn đem lại sức mạnh cho nền kinh tế của Trung Quốc và Hoa Kỳ, đều phụ thuộc vào biển.

Ông Jones cho hay, “93% tất cả dữ liệu trên thế giới đều được truyền qua đường cáp dưới biển”. “Khoảng 85% thương mại thế giới được vận chuyển bằng tàu container và tàu chở hàng trên đại dương.”

“Nếu quý vị có thể thống trị các đại dương trên thế giới, thì điều đó sẽ thực sự đem lại cho quý vị một tầm ảnh hưởng phi thường đối với các vấn đề toàn cầu.”

Ông Jones cho rằng thương mại toàn cầu hiện đang liên đới với nhau chặt chẽ đến mức khi một cường quốc phát triển kinh tế thì cường quốc khác cũng vậy. Do đó, khi Hoa Kỳ thịnh vượng thì Trung Quốc cũng vậy, và ngược lại.

Mặc dù mang lại lợi ích chung trong các mối liên hệ thân thiện, nhưng một hệ thống như vậy đặt ra những thách thức thực sự trong những thời điểm có sự gia tăng thù địch và cạnh tranh.

“Chúng ta đang hiến dâng một lượng lớn nguồn lực của mình cho việc bảo vệ dòng chảy thương mại ở Tây Thái Bình Dương, mà người hưởng lợi chính là Trung Quốc, hiện là đối thủ lớn nhất của chúng ta,” ông Jones nói. “Và vì vậy, có một loại logic… mâu thuẫn rất kỳ lạ giữa cơ chế thương mại toàn cầu mà tất cả chúng ta đang dấn thân vào cũng như sự căng thẳng địa chính trị và căng thẳng hải quân đang gia tăng vốn đều là thực tế của thời đại chúng ta.”

“Những thực tế đó không thay đổi chính vì chúng ta hiện đang có những căng thẳng địa chính trị này. Và tôi lo lắng rằng chúng ta đang đánh giá thấp mâu thuẫn đó… và không chuẩn bị đầy đủ cho những mức giá và hậu quả của thứ mà tôi nghĩ rằng có thể là sự cạnh tranh ngày càng được quân sự hóa cũng như những cuộc đụng độ tiềm tàng giữa chính chúng ta và người Trung Quốc.”

Bất chấp sự phụ thuộc kinh tế lẫn nhau này, ông Jones nói rằng Trung Cộng, vốn cai trị Trung Quốc như một quốc gia độc đảng, có thể tiếp tục theo đuổi các hành động và chính sách có nguy cơ gây xung đột giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Ông cho biết, vì Trung Cộng đang tập trung vào việc củng cố quyền lực của mình, nên ban lãnh đạo của họ có thể không quan tâm đến cuộc xung đột có khả năng gây thảm họa nhiều như Hoa Kỳ.

“Nếu quý vị là một cường quốc đang nổi lên và quý vị đang củng cố nền tảng quyền lực của mình, thì quý vị có thể không quan tâm lắm đến việc kiềm chế cuộc khủng hoảng,” ông Jones nói. “Quý vị có thể sẽ khá thích thú với việc vượt ra khỏi giới hạn thông thường.”

“Nếu Trung Quốc muốn kích động chiến tranh, thì tất cả các biện pháp ngoại giao trên thế giới sẽ không thể ngăn họ làm điều đó. Điều tôi quan tâm lúc này là những thứ có thể giúp chúng ta tránh mọi chuyện leo thang ngoài tầm kiểm soát khi không ai có ý định để điều đó xảy ra”

Với suy nghĩ đó, ông Jones cho rằng Trung Cộng sẽ tiếp tục xây dựng hải quân với hy vọng một ngày nào đó có thể giành quyền kiểm soát các vùng biển và, cùng với đó là [giành lấy] thương mại toàn cầu từ Hoa Kỳ. Do vậy, ông đã dự đoán sẽ có một cuộc cạnh tranh kéo dài và căng thẳng để giành quyền kiểm soát các vùng biển trong những năm tới.

“Trung Quốc nhận ra rõ ràng nếu họ có thể sử dụng loại ảnh hưởng và loại sức mạnh mà họ muốn thấy, thì họ sẽ phải có một lực lượng hải quân trên biển toàn cầu có thể… đánh bại lực lượng của chúng ta,” ông Jones nói.

“Tôi thấy, trong một thời gian dài, sự cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực hải quân giữa các cường quốc hải quân hàng đầu, trong đó bản thân chúng ta và Trung Quốc rõ ràng là hai nước đứng đầu trong lĩnh vực này.”