Norovirus: Thủ phạm đằng sau sự bùng phát dịch trên tàu du lịch
Gần đây, báo chí đưa tin nhiều về dịch bệnh bùng phát trên một số tàu du lịch với hàng chục, thậm chí hàng trăm khách có triệu chứng về đường tiêu hóa, làm choáng ngợp nhân viên y tế trên tàu. Mặc dù những trường hợp này vẫn đang được điều tra, nhưng nhiều người tin rằng những đợt bùng phát này là do norovirus.
Norovirus 101
Norovirus là một loại virus lây truyền từ động vật sang người có khả năng bị đột biến để có thể lây lan sang người. Virus này chủ yếu lây truyền qua thực phẩm và nước uống nhưng cũng có thể qua tiếp xúc gần với người khác.
Các triệu chứng phổ biến nhất của nhiễm norovirus bao gồm nôn mửa, tiêu chảy, và co thắt dạ dày. Các triệu chứng cũng có thể bao gồm đau đầu, sốt, và ớn lạnh, thường xảy ra sau một hoặc hai ngày tiếp xúc. Các trường hợp trầm trọng có thể xảy ra nhưng rất hiếm, thường chỉ gặp ở những người có nhiều bệnh đi kèm.
Điều làm cho loại virus này trở nên độc đáo là thông tin di truyền của nó được đóng gói bên trong lớp vỏ capsid, lớp vỏ protein cứng rắn không có màng bọc. Cấu trúc này ngăn cản tác dụng của các chất khử trùng thông thường như cồn. Lớp vỏ như vậy cũng cho phép virus tồn tại lâu hơn trong môi trường. Đây là lý do vì sao norovirus có thể lây lan rất dễ dàng và cũng rất dễ lây nhiễm.
Norovirus phổ biến hơn người ta có thể nghĩ. Virus này liên quan chặt chẽ với các triệu chứng ngộ độc thực phẩm. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), norovirus là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh do thực phẩm. Đây là lý do tại sao phần lớn các giải pháp ngăn chặn norovirus xoay quanh việc rửa sạch sản phẩm, cũng như nấu kỹ động vật có vỏ trước khi tiêu thụ.
Thay vì cồn, mọi người nên dùng thuốc tẩy để khử trùng các bề mặt cứng sau khi sử dụng. Bleach không phải là chất khử trùng duy nhất chống lại norovirus nhưng sẽ luôn đem lại hiệu quả.
Đối với những người có các triệu chứng norovirus, hãy nhớ không nên tiếp xúc gần hoặc chuẩn bị thức ăn cho người khác, vì nguy cơ lây lan bệnh rất cao do lượng virus (tải lượng virus) được nhân lên ở những bệnh nhân bị nhiễm bệnh. Ngoài ra, đừng quên rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước vào những thời điểm thích hợp.
Điều quan trọng cần nhớ là phân và chất nôn thường có tải lượng virus cao nhất, vì vậy chúng ta cần tuân theo chặt chẽ việc rửa tay và khử trùng. Tuy nhiên, vẫn còn một số quan niệm sai lầm về loại virus này.
Norovirus không phải là virus tàu du lịch
Quay trở lại năm 2020, Diamond Princess, một du thuyền với gần 3,000 người trên tàu, đã bị giữ tại cảng ở Yokohama và không được phép cập cảng. Hành khách buộc phải cách ly trên tàu ít nhất 14 ngày. Con tàu du lịch này đã gây nhiều chú ý. Tất nhiên, đó là do COVID-19, không phải norovirus.
Tuy nhiên, điều này khiến mọi người sợ hãi với ấn tượng rằng một đợt bùng phát trên tàu du lịch báo trước một thảm họa. Các chuyến tàu du lịch đã mặc nhiên liên quan đến khả năng bùng phát dịch bệnh sau khi các phương tiện truyền thông đưa tin rầm rộ về hiện tượng đại dịch này. Những câu chuyện dần dần sôi sục cho đến gần đây, khi có những đợt bùng phát được báo cáo trên bốn tàu du lịch.
Những đợt bùng phát này được cho là do norovirus gây ra, nhưng chỉ có đợt bùng phát trên tàu du lịch Arcadia của P&O Cruises được xác nhận là do virus lây lan qua ô nhiễm thực phẩm. Nói cách khác, rất có thể đó là ngộ độc thực phẩm.
Mặc dù đôi khi mọi người gọi norovirus là “virus tàu du lịch”, nhưng khả năng nhiễm norovirus trên tàu du lịch thực sự thấp hơn nhiều so với các môi trường khác.
Ví dụ, có nhiều khả năng nhiễm norovirus trong cơ sở chăm sóc sức khỏe hoặc nhà hàng hơn so với trên tàu du lịch. Theo Cruising.org, khả năng nhiễm norovirus trên đất liền là khoảng 1/15. Trong khi đó, khả năng nhiễm norovirus trên tàu du lịch là khoảng 1/5,500.
Số ca nhiễm norovirus đang gia tăng
Số lượng các đợt bùng phát norovirus bị nghi ngờ hoặc đã được xác nhận trong mùa xuân 2022–23 cho đến nay đang gia tăng ở Hoa Kỳ và dự kiến sẽ cao hơn vào mùa xuân tới. Có một đợt bùng phát norovirus tăng đột biến vào mùa xuân năm 2021–22. Tại Vương quốc Anh, các ca nhiễm norovirus tăng đột biến sớm hơn so với các mùa trước và con số này vẫn đang tăng lên.
Norovirus có thể thoát khỏi sự bảo vệ của hệ miễn dịch thông qua các đột biến ở protein capsid VP1. Điều này làm cho các kháng thể của vật chủ không thể nhận ra virus một cách hiệu quả. Ngoài ra, virus có thể có các đột biến làm thay đổi cơ chế gắn kết của nó thông qua các kháng nguyên nhóm máu (HBGA).
Ngoài ra, nếu hai chủng virus lây nhiễm vào tế bào chủ cùng một lúc, thì có thể dẫn đến sự xuất hiện của một loại virus tái tổ hợp mới với các đặc điểm của cả hai chủng. Điều này làm cho virus khó dự đoán hơn nhiều, vì nó dễ bị đột biến hơn nhiều.
Người ta đang cố gắng để phát triển vaccine chống lại norovirus. Tuy nhiên, động lực thương mại để phát triển vaccine norovirus không mạnh do không thể đoán trước các đợt bùng phát cụm nhỏ, chưa kể đến khó khăn trong việc xác định nhân khẩu học mục tiêu.
Bên cạnh việc đẩy mạnh các giải pháp đối phó, mọi người cũng nên suy nghĩ về ý nghĩa của những đợt bùng phát lặp đi lặp lại và chưa từng có này. Chúng ta đã chứng kiến sự bùng phát của nhiều loại virus trong vài năm qua, chẳng hạn như cúm gia cầm, cúm lợn, thủy đậu, COVID, v.v.
Virus sống trong một không gian được tính bằng nanomet, nhỏ hơn rất nhiều so với chúng ta, nhưng chúng có những điều kiện riêng để sinh sôi và phát triển. Trong tự nhiên luôn có sự cân bằng sinh thái trong tự nhiên, và quy tắc này bằng cách nào đó cần phải áp dụng cho không gian của các vi sinh vật như vi khuẩn và virus.
Một loại virus xâm nhập vào người khác có thể được xem là thứ phá vỡ sự cân bằng sinh thái, một sinh vật bất hảo với ý định chiếm lãnh thổ có sẵn. Tuy nhiên, để những sinh vật này phát triển mạnh, chúng cần được tiếp cận với một môi trường thích hợp, mà ở con người, được hiểu là những người có sức khỏe thể chất hoặc tinh thần kém. Phật giáo nói về lượng nghiệp mà một người đã tích lũy, tạo thành một trường xung quanh cơ thể người. Sự tích lũy nghiệp xấu chuyển thành năng lượng đen, bệnh tật và sức khỏe kém, đó có thể là những gì đang diễn ra trong thế giới của chúng ta ngay bây giờ. Những kẻ xâm lược mầm bệnh có khả năng phát triển tốt hơn trong một thế giới bị suy yếu bởi sự tiêu cực.
Ví dụ, một nguồn nước bị ô nhiễm sẽ gây bệnh cho những người uống, trong khi một nguồn nước sạch đã được lọc qua các lớp đất sẽ làm dịu cơn khát và làm sinh động môi trường xung quanh. Ở cấp độ vi mô, điều gì đang cho phép những mầm bệnh này phát triển? Ở cấp độ con người, người ta tin rằng tâm trí và cơ thể được kết nối với nhau; chắc chắn cũng có một thứ gì đó bên ngoài thế giới vật chất đang tạo điều kiện cho những con virus này tấn công chúng ta hết đợt này đến đợt bùng phát khác.
Trong lịch sử, một trận dịch hay thậm chí một trận đại dịch là một dấu hiệu quan trọng để mọi người hướng nội và xem lại những thiếu sót hoặc sai lầm trong hành vi hoặc suy nghĩ. Tuy nhiên, con người thời nay bằng cách nào đó đã trở nên thờ ơ với các đợt bùng phát dịch bệnh, vì chúng được xem là không thể tránh khỏi và không bị ảnh hưởng bởi hành vi và suy nghĩ của con người. Điều này đặt ra câu hỏi: Nền văn minh đạo đức và tinh thần của chúng ta đang dẫn chúng ta đến đâu?
Tú Liên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times
