Ivermectin và COVID-19: Những điều cần biết
Liệu rằng một liệu pháp điều trị đầy hứa hẹn có trở thành nạn nhân của chính trị và thông tin sai lệch không?
Cô Judith Smentkiewicz ở Cheektowaga, New York, có 20% cơ hội sống khi bị COVID-19 và đang thở máy tại Bệnh viện Millard Fillmore Suburban. Con trai và con gái của cô đã yêu cầu các bác sĩ cho kê toa cho cô Ivermectin.
Khi các bác sĩ từ chối, gia đình cô đã thuê hai luật sư là Ralph C. Lorigo và Jon F. Minear khởi kiện bệnh viện. Một thẩm phán của Tòa án tối cao tiểu bang đã ra phán quyết có lợi cho họ và ra lệnh cho bệnh viện cung cấp Ivermectin cho cô Smentkiewicz.
Theo một bài báo trên tờ Buffalo News, trong vòng chưa đầy 48 giờ, cô Smentkiewicz đã rút được máy thở, không cần chăm sóc đặc biệt và có thể tự ngồi dậy. Gia đình và luật sư của cô chắc chắn rằng Ivermectin đã cứu sống cô.
Trong khoảng thời gian đó, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) không khuyến nghị ivermectin. FDA đã không phê duyệt hoặc cho phép sử dụng ivermectin để phòng ngừa hoặc điều trị COVID-19 ở người hoặc động vật.
Trang web của FDA viết: “Dữ liệu hiện có không cho thấy ivermectin có hiệu quả chống lại COVID-19. Các thử nghiệm lâm sàng đánh giá viên nén ivermectin trong việc phòng ngừa hoặc điều trị COVID-19 ở người đang được tiến hành.”
Ivermectin đã được sử dụng trong hàng thập kỷ
Tuy nhiên, ivermectin đã được sử dụng trong nhiều thập kỷ kể từ khi được phát hiện vào cuối những năm 1970, ban đầu như một loại thuốc thú y để tiêu diệt ký sinh trùng ở vật nuôi thương mại. Sau đó, ivermectin được phát hiện là một chất chống ký sinh trùng hiệu quả đối với con người, đáng chú ý nhất là để điều trị bệnh phù chân voi ở châu Phi và Đông Nam Á, cũng như bệnh mù sông do nhiễm giun chỉ (onchocerciasis) cũng lưu hành ở châu Phi, một số quốc gia ở Latinh và Nam Châu Mỹ.
Loại thuốc này đã giúp hàng trăm triệu người và hàng tỷ vật nuôi trong trang trại chống lại ký sinh trùng. Trên thực tế, ivermectin rất hữu ích trong cuộc chiến chống lại các bệnh nhiễm trùng do ký sinh trùng giun đũa gây ra, đến nỗi hai nhà khoa học William C. Campbell và Satoshi Omura đã được trao giải Nobel Sinh lý học hoặc Y học vào năm 2015 cho những khám phá của họ về loại thuốc này, theo Ủy ban Giải thưởng Nobel.
Ivermectin cũng có đặc tính kháng sinh và chống ung thư, cũng như các đặc tính kháng virus đã được ghi nhận. Thật vậy, ivermectin đã được chứng minh là một chất chống virus mạnh có khả năng chống lại một số virus gây bệnh truyền nhiễm, bao gồm bệnh sốt Tây sông Nile, sốt xuất huyết, sốt vàng da và cúm A.
Nhưng loại thuốc này vẫn còn gây tranh cãi trong việc điều trị COVID-19. Những người ủng hộ nhấn mạnh rằng ivermectin là một phương pháp điều trị rẻ, phổ biến rộng rãi và hữu ích cho SARS-CoV-2. Các nhà phê bình nói rằng nó không chỉ không phải là một phương pháp chữa bệnh thần kỳ, mà còn mang lại cho bệnh nhân “hy vọng hão huyền” bằng cách hứa hẹn rằng ivermectin có thể giúp họ “gây ra những hậu quả chết người”.
Cơ chế tác dụng của Ivermectin
Cơ chế mà Ivermectin chống lại virus đã được hiểu rõ. Virus không thể sinh sản giống như tế bào sống: Virus phải xâm nhập vào một tế bào khác và chiếm đoạt DNA trong nhân của tế bào chủ để sao chép. Ivermectin làm cho virus khó xâm nhập vào tế bào của vật chủ hơn, ức chế virus xâm nhập vào nhân tế bào (nơi chứa DNA mà virus cần để tái tạo) và can thiệp vào khả năng sao chép của virus.
Ivermectin dường như cũng có một lợi ích phụ trong việc điều trị COVID-19: Nó dường như làm giảm phản ứng cytokine của cơ thể, làm giảm cơn bão cytokine đáng sợ đã được phát hiện là một trong những mối nguy hiểm lớn nhất trong nhiễm trùng COVID-19 cấp tính.
Biết rằng Ivermectin là một thuốc kháng virus hiệu quả, Tiến sĩ Paul Marik – giáo sư y khoa, trưởng khoa phổi và chăm sóc đặc biệt tại Trường Y Eastern Virginia ở Norfolk, Virginia, tác giả của hơn 400 bài báo được bình duyệt, 50 chương sách và 4 cuốn sách chăm sóc đặc biệt; cùng với Tiến sĩ Pierre Kory, người đã dành hơn 5 năm làm trưởng khoa dịch vụ chăm sóc đặc biệt tại Bệnh viện và Phòng khám Đại học Wisconsin, và các bác sĩ khác (bao gồm cả bác sĩ tim mạch Peter McCullough), đã quyết định thử loại thuốc rẻ tiền và phổ biến rộng rãi này để điều trị bệnh nhân COVID-19 của họ.
Điều trị sớm với Ivermectin chứng minh hiệu quả
Một trong những lý do để thử ivermectin là khả năng tiếp cận dễ dàng của nó. Người dân ở nhiều khu vực nghèo – bao gồm Nam Mỹ, Ấn Độ và châu Phi cận Sahara – đã được sử dụng loại thuốc này để điều trị các bệnh do ký sinh trùng. Ở Pháp, ivermectin là loại thuốc không cần kê đơn để điều trị chấy. Năm 2012, trang Reuters News đưa tin về một nghiên cứu do nguồn quỹ ngành công nghiệp tài trợ phát hiện ra rằng việc thoa kem dưỡng tóc ivermectin có thể tiêu diệt chấy và trứng của chúng chỉ trong 10 phút.
Mặc dù ngay từ đầu chính phủ liên bang đã tập trung chú ý vào việc phát triển một loại vaccine để ngăn ngừa nhiễm trùng, nhưng nhiều bác sĩ tuyến đầu đã tìm kiếm những cách hiệu quả để điều trị cho những bệnh nhân sắp mắc COVID-19. Theo một bài báo rất chi tiết đăng trên tạp chí Mountain Home vào tháng 5, ngay từ khi bắt đầu đại dịch, tiến sĩ Marik và Kory đã ghi nhận những kết quả điều trị COVID-19 tốt nhờ kết hợp steroid và thuốc chống đông máu. Vào tháng 03/2020, họ đã chia sẻ quy trình lâm sàng thử nghiệm này (được gọi là MATH-plus) với các chuyên gia chăm sóc đặc biệt khác và công chúng.
Phần MATH của quy trình là viết tắt của Methylprednisolone (một loại steroid), Ascorbic Acid (vitamin C), Thiamine (vitamin B) và Heparin (chất chống đông máu). Phần bổ sung của quy trình bao gồm các phương pháp điều trị thứ hai và thứ ba dựa trên từng bệnh nhân có biểu hiện triệu chứng. Quy trình MATH-plus được dành cho bệnh nhân nhập viện.
Bảy tháng sau, vào tháng 10/2020, các bác sĩ tuyến đầu đã thêm ivermectin vào các khuyến nghị ban đầu của họ với tên gọi là “loại thuốc cốt lõi trong việc phòng ngừa và điều trị COVID-19” trên trang web covid10criticalcare.com.
Các bác sĩ tuyến đầu — những người đã thành lập một tổ chức phi lợi nhuận có tên là Front Line Covid-19 Critical Care Alliance — giải thích trên trang web của họ rằng: “Khám phá y tế của chúng tôi về cơ sở bằng chứng y tế được công bố đang phát triển nhanh chóng, chứng minh khả năng độc đáo và mạnh mẽ của ivermectin trong việc ức chế sự nhân lên của SARS-CoV-2 và ngăn chặn tình trạng viêm đã thúc đẩy nhóm chúng tôi sử dụng ivermectin để phòng ngừa và điều trị trong tất cả các giai đoạn của COVID-19.”
Quy trình I-MASK-plus tập trung vào ivermectin hiện đang được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị COVID-19 trước khi bệnh trở nên nghiêm trọng.
Tiến sĩ Kory viết trên Twitter vào ngày 07/10: “Có một thực tế thú vị rằng khoảng 100-200 thành viên Quốc hội Hoa Kỳ (cộng với nhiều nhân viên và thành viên gia đình của họ bị COVID) đã được một đồng nghiệp điều trị trong 15 tháng qua bằng ivermectin & I-MASK và hướng dẫn điều trị tại flccc.net. Không ai phải nhập viện hoặc trở nặng.”
Cuộc chiến trong giới khoa học
Vào năm 2020, một nhóm các nhà khoa học từ Úc đã quyết định xem liệu ivermectin có thể điều trị SARS hay không. Nghiên cứu của họ được công bố vào tháng 06/2020 trên tạp chí Antiviral Research cho thấy rằng ivermectin đã ngăn chặn hiệu quả SARS-CoV-2 nhân lên trong các tế bào phòng thí nghiệm, dẫn đến giảm 5,000 lần tải lượng virus trong vòng 48 giờ.
Tuy nhiên, các nhà phê bình chỉ ra rằng thử nghiệm một loại thuốc qua tế bào trong đĩa petri rất khác với thử nghiệm một loại thuốc trên người. Trang Yahoo News đã bác bỏ tiến sĩ Marik và Kory như “những bác sĩ ngoài lề” vào tháng 9. Và đến tháng 10, đài BBC báo cáo rằng “khoa học sai lầm” là động lực thúc đẩy sự nhiệt tình đối với ivermectin.
Trong quá trình đối phó với một loại virus mới, cũng như hậu quả từ các chính sách của chính phủ về cách ngăn chặn nó, thật khó để phân tích ra phương pháp điều trị nào thực sự hiệu quả và phương pháp điều trị nào có tác dụng chỉ do hiệu ứng giả dược.
Nhiều người xem thường ivermectin coi nó là loại thuốc ‘vặt vãnh.’ Nhưng một tổng hợp dữ liệu phong phú từ các nghiên cứu trên khắp thế giới, được xuất bản trên Tạp chí Trị liệu Hoa Kỳ bốn tháng trước đã cho thấy rằng ivermectin có hiệu quả trên diện rộng. Trong báo cáo được bình duyệt này, một nhóm năm bác sĩ, bao gồm cả tiến sĩ Marik và Kory, đã phân tích kết quả của 24 thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên đối chứng với 3,406 người tham gia từ các quốc gia trên thế giới, từ Argentina đến Bangladesh đến Tây Ban Nha.
Phân tích của họ cho thấy rằng ivermectin có hiệu quả dự phòng trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng ở Argentina, Pháp và Bangladesh. Thật vậy, trong số những người đã được điều trị bằng ivermectin để phòng chống ký sinh trùng, tỷ lệ lây nhiễm chỉ bằng một phần nhỏ tỷ lệ lây nhiễm ở những người trong cùng khu vực không được điều trị bằng ivermectin. Đó là một lý do mà các bác sĩ tuyến đầu khuyến cáo sử dụng ivermectin như một phương pháp dự phòng.
Đánh giá tương tự cho thấy ivermectin cũng có thể có hiệu quả ở các giai đoạn nhiễm COVID-19 khác. Trong các nghiên cứu về bệnh nhân ngoại trú bị bệnh mức độ nhẹ được sử dụng ivermectin ở Tây Ban Nha, Nigeria, Iraq và Cộng hòa Dominica, hàng nghìn bệnh nhân đã cải thiện khi được điều trị sớm, có kết quả tốt hơn so với những bệnh nhân không dùng thuốc.
Đánh giá cũng cho thấy rằng, trong số những bệnh nhân nhập viện nặng hơn ở Iraq, Ấn Độ, Brazil và Florida, mức độ nghiêm trọng và biến chứng đã giảm khi điều trị bằng ivermectin và ít người tử vong hơn.
Khi các nhà phê bình thách thức tính toàn vẹn của một trong những nghiên cứu ban đầu được đưa vào bài đánh giá (nghiên cứu này đến từ Ấn Độ nhưng đã bị rút lại), nhóm của tiến sĩ Marik đã xóa nó khỏi dữ liệu của họ và công bố phản hồi cho những lời chỉ trích trong số tiếp theo trên cùng một tạp chí. Ngay cả khi không có nghiên cứu ở Ấn Độ, nhóm của tiến sĩ Marik khẳng định, dữ liệu kết hợp từ 30 nghiên cứu khác vẫn tích cực, cho thấy sự cải thiện đáng kể và có ý nghĩa thống kê về kết quả khi sử dụng ivermectin.
Cùng tháng mà những đánh giá được đưa ra, một báo cáo của Forbes tuyên bố rằng không có bằng chứng về hiệu quả của ivermectin, ngoại trừ một nghiên cứu dựa trên các mẫu tế bào trong đĩa Petri. Báo cáo của Forbes cũng được đưa ra một tháng sau khi xem xét các nghiên cứu ivermectin trước đó đã kết luận rằng những người sử dụng thuốc cho thấy tỷ lệ sống sót được cải thiện 56%. Các báo cáo từ các hãng truyền thông dòng chính khác về loại thuốc này đã bỏ qua tất cả các nghiên cứu lâm sàng và mô tả nó không khác gì thuốc tẩy giun cho ngựa.
Thông tin về Ivermectin bị kiểm duyệt
Vào tháng 10/2020, Tổng thống Donald Trump khi đó có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19 và được điều trị trong ba ngày tại Trung tâm Y tế Quân sự Quốc gia Walter Reed trước khi trở lại Nhà Trắng vào ngày 05/10. Tổng thống Trump nói với người dân Mỹ rằng ông đã được cho ivermectin, cùng với các liệu pháp điều trị khác. Gần như chỉ trong một đêm, liệu pháp ivermectin đã bị gắn với chính trị. Và Big Tech bắt đầu kiểm duyệt những người chia sẻ thông tin về loại thuốc này.
Tôi là một trong số những người bị kiểm duyệt. Ngay sau khi bài báo của Buffalo News về việc điều trị thành công bằng ivermectin của Judith Smentkiewicz được xuất bản, tôi đã tạm thời bị cấm trên Facebook vì đã đăng một trích dẫn từ Buffalo News và một liên kết đến chính bài báo mà không kèm theo một bình luận nào khác trên trang cá nhân của tôi.
Vào thời điểm Facebook và các nền tảng khác đang kiểm duyệt tin tức về ivermectin, các biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang kép, đeo thiết bị bảo vệ cá nhân, giãn cách xã hội hà khắc và cách ly xã hội, cũng như chích ngừa trở nên liên quan đến cánh tả chính trị, mặc dù Dự án Warp Speed của chính phủ Hoa Kỳ (để phát triển một loại vaccine an toàn và hiệu quả trong thời gian kỷ lục) được khởi xướng dưới thời chính quyền của Đảng Cộng hòa.
Các hãng tin tức bắt đầu gọi ivermectin là “thuốc tẩy giun cho ngựa,” ám chỉ rằng loại thuốc này chỉ dành cho động vật. Không rõ liệu các ký giả hoặc phương tiện truyền thông đó có biết rằng mọi người thường xuyên dùng ivermectin trong những viên thuốc có kích thước phù hợp với liều lượng của con người được hiệu chuẩn theo trọng lượng cơ thể hay không. Ivermectin là một trong 400 loại thuốc được kê đơn phổ biến nhất cho con người và đã giành được giải Nobel cho người phát minh ra sau khi nó chữa khỏi hai căn bệnh lớn.
Trong khi các thử nghiệm lâm sàng của ivermectin đang diễn ra liên quan đến COVID-19, nó đã được đưa vào danh sách Thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế Thế giới với hồ sơ an toàn lâu đời.
Số phận các lựa chọn thay thế cho Ivermectin
Điều thú vị là, một loại thuốc kháng virus khác có thể làm hạn chế virus hiệu quả hơn đang được triển khai. Theo một cuộc điều tra của STAT News, tiền thuế để tài trợ cho một loại thuốc điều trị COVID-19 sắp ra mắt đã lên tới vài triệu đô la. Mặc dù cơ chế của nó là hoàn toàn khác, Molnupiravir đã được quảng cáo là một phương pháp chữa bệnh COVID-19 và những người ủng hộ nói rằng molnupiravir làm giảm sự nhân lên của virus hiệu quả hơn nhiều lần so với ivermectin. Molnupiravir có giá hơn 700 đô la cho mỗi đợt điều trị và chưa được cung cấp cho công chúng.
Số phận của loại thuốc này cũng thay đổi theo chính trị : Khi chính quyền Trump đổ tiền vào molnupiravir, nó đã bị hầu hết các phương tiện truyền thông quay lưng. Nhưng bây giờ khi chính quyền Biden đang tiếp tục tài trợ, thì Molnupiravir lại được ca ngợi như một phương pháp chữa bệnh.
Nghiên cứu Oxford và Nghiên cứu tổng quan của Cochrane
Bất chấp những tranh cãi và động cơ chính trị không tốt đẹp, ivermectin sẽ không bị bỏ qua như một phương pháp điều trị COVID-19. Đại học Oxford hiện đang thực hiện một nghiên cứu có đối chứng trên quy mô lớn để xem liệu ivermectin có hiệu quả trong việc ngăn ngừa COVID-19 nghiêm trọng và khả năng phải nhập viện hay không.
Một khi dữ liệu Oxford được xuất bản, chắc chắn sẽ giúp cung cấp thông tin cho cuộc tranh luận xung quanh ivermectin. Nhưng những tranh cãi về phương pháp điều trị hiệu quả đối với COVID-19 nhiều khả năng sẽ không sớm dừng lại.
Một nghiên cứu tổng quan của Cochrane về ivermectin là một trường hợp điển hình.
Các nghiên cứu tổng quan của Cochrane được coi là tiêu chuẩn vàng cho các tổng quan nghiên cứu. Họ phải đánh giá các nghiên cứu có sẵn và sử dụng bằng chứng hiện có để đưa ra ý kiến cuối cùng. Nhưng tổng quan Cochrane sử dụng các tiêu chí tương đối hẹp để hạn chế chặt chẽ các nghiên cứu được đưa vào. Lý do là để đảm bảo tốt hơn rằng chỉ những nghiên cứu xem xét rất kỹ về ivermectin mới được đưa vào, chứ không phải những nghiên cứu bao gồm ivermectin trong các quy trình phức tạp hơn có sự kết hợp với các loại thuốc hoặc phương pháp điều trị khác.
Hạn chế đó đã làm dấy lên lo ngại từ các nhà nghiên cứu ivermectin khác, bao gồm cả Edmund J Fordham, về hiệu quả của bài đánh giá. Trong khi đó, nghiên cứu tổng quan của Cochrane [đưa ra kết luận] trái với các thử nghiệm lâm sàng đã tạo nên các tổng quan khác về ivermectin. Đó là một vấn đề phức tạp với nhiều lớp vấn đề, nhưng càng tiến hành nhiều nghiên cứu, bức tranh sẽ càng rõ ràng.
Tiến sĩ Jennifer Margulis là một nhà báo khoa học ở tiểu bang Oregon, là một nhà báo từng đoạt giải thưởng và là tác giả của cuốn sách “Con của bạn, theo cách của bạn: Chịu trách nhiệm về các quyết định mang thai, sinh con và nuôi dạy con cái của bạn để có một gia đình hạnh phúc hơn, khỏe mạnh hơn.” Cô từng đạt giải thưởng Fulbright và là mẹ của bốn đứa con, cô đã làm việc trong một chiến dịch sống còn vì trẻ em ở Niger, phía Tây của Phi Châu. Cô xuất hiện trực tiếp trên tivi vào khung giờ vàng tại Pháp và làm việc trong một chiến dịch sống còn của trẻ em ở Niger, phía Tây của Phi Châu. Tiến sĩ Jennifer Margulis là người nhận tài trợ của Fulbright và là diễn giả được chào đón. Tìm hiểu thêm về cô ấy tại trang JenniferMargulis.net.
- Bài viết này đã được chỉnh sửa từ một phiên bản trước đó bổ sung thông tin về tổng quan của Cochrane về ivermectin.
Tú Liên biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc tại The Epoch Times
Xem thêm:
