COVID-19 làm tăng tốc độ lão hóa não như thế nào và cách bảo vệ bản thân
Có phải chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên khi cả COVID-19 và lão hóa đều đi kèm với sự suy giảm nhận thức? Một mình COVID-19 có thể gây lão hóa không? Lão hóa và COVID-19 kết hợp với nhau để làm cho chức năng nhận thức trở xấu hơn hay chúng làm suy giảm chức năng nhận thức một cách riêng biệt? Chúng ta có thể làm gì để ngăn chặn sự suy giảm nhận thức? Bài viết này sẽ xem xét những câu hỏi này.
Tóm tắt nội dung chính
- COVID-19 làm tăng tốc độ lão hóa não và tăng nguy cơ sa sút trí tuệ thậm chí sau hai năm đối với những trường hợp nghiêm trọng.
- Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy điểm chung ở cấp độ di truyền cho cả COVID-19 và quá trình lão hóa.
- Thiền định có thể giúp bảo tồn chức năng và khối lượng não ở cấp độ di truyền.
COVID-19 làm tăng tốc độ lão hóa não và tăng nguy cơ sa sút trí tuệ
Một nghiên cứu quy mô lớn của Vương quốc Anh được công bố trên Tập san Lancet Psychiatry đã phân tích một nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu (là một nghiên cứu để truy tìm các yếu tố nguy cơ liên quan tới bệnh) kéo dài hai năm bao gồm 1,284,437 bệnh nhân. Kết quả tiết lộ rằng nguy cơ sa sút trí tuệ ở nhóm COVID-19 cao hơn đáng kể so với nhóm đối chứng. Hơn nữa, nguy cơ này vẫn cao hơn thậm chí hai năm sau khi phục hồi.
Một nghiên cứu khác của Vương quốc Anh đã đánh giá chức năng nhận thức của 46 bệnh nhân bị nhiễm COVID-19 nặng.
Những bệnh nhân này bị suy giảm đáng kể về khả năng chú ý, kỹ năng giải quyết vấn đề phức tạp và trí nhớ. Sự thiếu hụt nhận thức của họ tương đương với việc già đi hai thập kỷ và mất 10 điểm IQ.
COVID-19 làm tăng tốc độ lão hóa như thế nào
Nghiên cứu ở châu Âu đã điều tra mối tương quan giữa nhiễm trùng COVID-19 và lão hóa. Các tác giả đã so sánh hình ảnh não của bảy bệnh nhân nhập viện trong giai đoạn cấp tính, một tháng sau và sáu tháng sau khi khởi phát COVID-19.
Trong giai đoạn cấp tính, cả bảy bệnh nhân đều có biểu hiện rối loạn chức năng nhận thức nghiêm trọng và tình trạng trao đổi chất thấp nổi bật ở vỏ não trước.
Sau một và sáu tháng phục hồi, mặc dù các triệu chứng đã được cải thiện ở bảy bệnh nhân, nhưng họ vẫn báo cáo chức năng nhận thức bất thường. Hình ảnh não bộ của họ hiển thị tình trạng trao đổi chất thấp hơn ở vùng vỏ não trước.
Những thay đổi lâu dài về cấu trúc và chức năng của não cho thấy rằng việc nhiễm COVID-19 có thể là nguyên nhân gây ra các triệu chứng dai dẳng về nhận thức và hành vi.
Giải thích về lão hóa ở cấp độ phân tử
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng đồng hồ biểu sinh bên trong của chúng ta kiểm soát trải nghiệm của con người về sinh, lão, bệnh và tử. Nó cũng tương tự như nhận thức về mọi thứ trong vũ trụ của chúng ta đều có chu kỳ hình thành, ngưng trệ, suy thoái và hủy diệt.
Các tế bào trở nên lão hóa khi chúng ta già đi. Điều đó có nghĩa là chúng ngừng phân chia và đi vào trạng thái ngưng trệ. Thay vì chết đi như thường lệ, chúng vẫn tồn tại nhưng thay đổi hình dạng và kích thước, đồng thời tiết ra các phân tử gây viêm khiến các tế bào lân cận khác trở nên lão hóa.
Trong một bài báo đăng trên tạp chí Nature Reviews Genetics, Steve Horvath, giáo sư về di truyền học người và nhà thống kê sinh học tại Đại học California–Los Angeles, đã kết luận rằng khi con người già đi và có nhiều tế bào lão hóa hơn, thì có những thay đổi đặc trưng trong trạng thái methyl hóa DNA ( là quá trình sinh học trong đó các nhóm Methyl được thêm vào phân tử DNA làm thay đổi hoạt động của một đoạn DNA) của con người. Quá trình methyl hóa DNA có thể điều chỉnh mức độ biểu hiện gen.
Gen giống như những hạt giống nằm im lìm trong đất. Một số sẽ phát triển, nhưng một số thì không. Các “nút bật-tắt,” bao gồm cả nút bật-tắt methyl hóa, xác định xem những hạt giống này có thành công hay không.
Gen điều hòa lão hóa ở bệnh nhân COVID-19
Nghiên cứu gần đây của Maria Mavrikaki tại Trường Y Harvard đã tìm thấy bằng chứng thuyết phục rằng COVID-19 đang gây lão hóa não ở cấp độ gen.
Các nhà nghiên cứu đã thực hiện phân tích trình tự gen hoàn chỉnh trong 54 mẫu não sau khi chết. Kết quả cho thấy sự tương đồng nổi bật về kiểu biểu hiện gen giữa các mẫu COVID-19 và các mẫu đối chứng lão hóa tự nhiên.
Nghiên cứu chứng minh rằng những gen đó được điều chỉnh tăng trong quá trình lão hóa cũng được điều chỉnh tăng trong trường hợp nhiễm COVID-19 nghiêm trọng; tương tự như vậy, các gen khác bị điều chỉnh giảm trong quá trình lão hóa cũng bị điều chỉnh giảm trong COVID-19 nghiêm trọng.
Để xác thực thêm kết quả, các nhà nghiên cứu đã đối chiếu các bộ dữ liệu trên toàn bộ gen từ năm nghiên cứu đoàn hệ lão hóa độc lập và xác nhận mối liên hệ này.
Nghiên cứu của Mavrikaki cho thấy sự thiếu hụt nhận thức được báo cáo ở bệnh nhân COVID-19 có thể là kết quả của những thay đổi liên quan đến lão hóa trong cấu trúc não và biểu hiện gen.
Thiền định có thể bảo tồn chức năng và khối lượng não
Công việc của Mavrikaki là khởi đầu nhưng chứa nhiều thông tin, có thể hướng dẫn điều trị cho những người gặp khó khăn về nhận thức kéo dài hậu COVID-19.
Nghiên cứu vào năm 2014 phân tích một mẫu lớn (n=100) những người thiền định lâu dài và các đối tượng đối chứng trong độ tuổi từ 24 đến 77 cho thấy rằng thiền định có thể duy trì thể tích não bộ.
Một nghiên cứu năm 2017 cho thấy thiền định trong thời gian dài có thể làm giảm những thay đổi về cấu trúc và chức năng não liên quan đến tuổi tác. Ví dụ, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy khối lượng chất xám và các dấu hiệu chuyển hóa glucose trong não tăng lên ở những người chuyên gia thiền định chuyên cao tuổi so với nhóm chứng.
Một đánh giá năm 2020 đã tóm tắt 25 nghiên cứu đã công bố về thiền chánh niệm và xác nhận tác dụng của thiền chánh niệm đối với việc tăng kích thước não, dựa trên các nghiên cứu hình ảnh não và đánh giá chức năng nhận thức.
Thiền có thể làm chậm quá trình lão hóa ở cấp độ biểu hiện gen.
Hơn nữa, thiền định có thể ảnh hưởng đến mức độ biểu hiện của gen.
Một nghiên cứu tập trung vào các đối tượng thực hành thiền chánh niệm và thiền từ bi cho thấy tỷ lệ lão hóa được đo ở cấp độ di truyền ở những người hành thiền đã giảm đáng kể.
Trong một nghiên cứu tiếp theo, các nhà nghiên cứu tương tự đã chỉ ra rằng ngay cả những khoảng thời gian nghỉ thiền ngắn cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ methyl hóa của các gen liên quan đến phản ứng miễn dịch, trao đổi chất và lão hóa.
Lão hóa và COVID-19 có chung các loại con đường nội bào ( bên trong tế bào) liên quan đến chuyển hóa glucose, giao tiếp tế bào thần kinh và viêm. Bởi vì các loại con đường tương tự cũng được điều chỉnh bởi thiền định, thực hành thiền định có thể có tác động sâu sắc và tích cực đến sức khỏe của bạn.
Một tính năng chính của thông tin biểu sinh là khả năng đảo ngược tiềm năng của nó.
Trong các nghiên cứu trên, tỷ lệ lão hóa ở những người thực hành thiền định giảm đáng kể. Thiền định mỗi ngày có những lợi ích tiềm năng giúp làm chậm quá trình lão hóa và đẩy lùi bệnh COVID-19 ở cấp độ di truyền.
Kết luận
Lão hóa và COVID-19 nghiêm trọng có mối liên hệ ở cấp độ biểu sinh.
Thiên Vân biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times
