Các cuộc không kích do Hoa Kỳ dẫn đầu ở Yemen khiến giá dầu tăng vọt trong bối cảnh những lo ngại mới về nguồn cung
Thị trường cân nhắc ‘kịch bản ác mộng’ khi căng thẳng gia tăng ở Hồng Hải
Giá dầu thô đã tăng sau khi Hoa Kỳ dẫn đầu các cuộc không kích nhắm vào phiến quân Houthi do Iran hậu thuẫn ở Yemen để đáp trả các cuộc tấn công vào tàu thuyền ở Hồng Hải.
Trên Sở Giao dịch Hàng hóa New York, giá dầu thô kỳ hạn West Texas Intermediate (WTI) đã tăng tới 4.2% lên trên mức 75 USD/thùng. Dầu Brent, mặt hàng chuẩn mực quốc tế về giá dầu, cũng tăng 4% lên mức 80 USD/thùng trên sở giao dịch ICE Futures Europe.
Các mặt hàng năng lượng khác xuất hiện trên tin tức, trong đó có khí đốt tự nhiên, cũng đã tăng gần 3%.
Một phần trong nỗ lực ngăn chặn sự gia tăng các cuộc tấn công vào các tàu ở Hồng Hải là việc các lực lượng Hoa Kỳ và Anh khởi xướng các cuộc tấn công chung vào hàng chục mục tiêu ở Yemen mà phiến quân Houthi sử dụng. Khu vực này là tuyến đường vận chuyển quan trọng cho các sản phẩm dầu mỏ từ Vịnh Ba Tư đến Hoa Kỳ và châu Âu.
Ông Phil Flynn, chiến lược gia năng lượng tại The PRICE Futures Group, cho biết xung đột đã làm dấy lên những lo ngại về nguồn cung, vốn có thể đi ngược lại câu chuyện về nhu cầu yếu được lan truyền phổ biến trong những tháng gần đây. Đồng thời, ông nói với The Epoch Times rằng đây là một vấn đề nghiêng về giao thông vận tải nhiều hơn, và nó sẽ dẫn đến sự chậm trễ và gián đoạn.
“Chúng ta có Hồng Hải và tuyến đường vận chuyển quan trọng nhất của chúng ta, eo biển Bab el-Mandeb. Nhưng nếu xung đột lan ra cả eo biển Hormuz, thì đó lại là một câu chuyện hoàn toàn khác,” ông nói, đồng thời cho biết thêm rằng nếu Iran bị lôi kéo vào vấn đề này, thì “giờ quý vị đang nói đến rủi ro tiềm ẩn đối với hoạt động sản xuất.”
Ông Flynn nói thêm: “Thị trường luôn phải nhớ lấy điều đó trong tâm.”
Hiện tại, vận chuyển dầu thô có thể là tác nhân đáng kể nhất khiến giá năng lượng tăng mạnh. Điều này xảy ra khi Iran bắt giữ một tàu chở dầu chở 1 triệu thùng dầu thô của Iraq ở Vịnh Oman.
Ông Flynn trích dẫn dữ liệu vận chuyển mới cho thấy ít nhất bốn tàu chở dầu đã chuyển hướng khỏi Hồng Hải ngay sau các cuộc tấn công do Hoa Kỳ dẫn đầu.
Theo nhà kinh tế năng lượng Anas Alhaji, “kịch bản ác mộng” không phải là một cuộc tấn công vào các tàu chở dầu hoặc chở khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), mà nỗi lo sợ chính ở đây là một cuộc tấn công vào các tàu chở dầu ngay giữa eo biển Bab el-Mandeb.
“Hầu hết các vùng nước ở đó đều nông, và có hàng trăm hòn đảo, đồng thời các tuyến đường vận chuyển về cơ bản là rất chật hẹp,” ông Alhaji cho biết trong một cuộc họp diễn ra hôm 12/01 trên trình Spaces của X, mạng xã hội trước đây gọi là Twitter. “Nếu quý vị gặp vấn đề lớn ở đó và có một vụ tràn dầu lớn, thì làn đường đó sẽ bị đóng và nếu thế thì chúng ta sẽ mất khoảng 5 đến 6 triệu thùng dầu mỗi ngày.”
Mặt khác, kịch bản có nhiều khả năng xảy ra hơn là lực lượng Houthi sẽ không leo thang các cuộc tấn công của họ và mọi thiệt hại đối với các cơ sở sẽ đến từ các cá nhân và nhóm nhỏ hơn “có liên kết lỏng lẻo với Iran.”
Ông cho biết thêm, tạm thời trong khoảng thời gian hiện tại, tác động đến giá dầu sẽ là “hạn chế” và nếu không có thêm vấn đề nào phát sinh thì có thể sẽ có sự giảm giá nhẹ trên thị trường.
Ông Flynn đồng ý khi viết trong một ghi chú phân tích rằng “chúng ta luôn phải thận trọng với những tin tức liên quan đến giá dầu tăng vọt. Thực tế là thị trường có thể vẫn đang định giá thấp dựa trên cung và cầu.”
Tác động đến vận chuyển
Trong tuần này (08-14/01), phiến quân Houthi do Iran hậu thuẫn đã thực hiện một cuộc không kích bằng phi cơ không người lái và phi đạn vào các container vận chuyển ở Hồng Hải. Đây là khu vực quan trọng đối với thương mại quốc tế vì là nơi kết nối châu Á và Trung Đông với châu Âu thông qua kênh đào Suez và eo biển Bab el-Mandeb.
Các ước tính cho thấy có khoảng 1 ngàn tỷ USD hàng hóa được vận chuyển qua khu vực này mỗi năm.
Sau vụ tấn công khủng bố ngày 07/10 vào Israel, phiến quân Houthi đã liên tục tiến hành một loạt các cuộc tấn công. Điều này đã buộc một số công ty phải tạm dừng tất cả các chuyến đi qua Hồng Hải và Vịnh Aden, kể cả đại công ty vận tải và tiếp vận Maersk. Phần lớn lưu lượng tàu container đã chuyển hướng về phía nam xung quanh Mũi Hảo Vọng, với lưu lượng giảm 61% xuống mức trung bình sáu tàu mỗi ngày.
Maersk thông báo hôm 05/01: “Tình hình không ngừng thay đổi và vẫn có nhiều biến động, và tất cả các thông tin tình báo hiện có đều xác nhận rằng rủi ro an ninh vẫn tiếp tục duy trì ở mức cao đáng kể.”
“Mặc dù chúng tôi vẫn hy vọng vào một giải pháp bền vững trong tương lai gần và đang làm tất cả những gì có thể để đóng góp cho giải pháp đó, nhưng chúng tôi khuyến khích khách hàng phòng bị cho những diễn biến phức tạp trong khu vực tiếp tục duy trì và mạng lưới toàn cầu bị gián đoạn đáng kể.”
Sau phản ứng quân sự ngày 11/01, tất cả các tàu đã được khuyến cáo tránh khu vực này. Ông John Kartsonas, đối tác quản lý tại Breakwave Advisors, cho biết các sự kiện này đã đẩy giá cước vận chuyển lên cao.
Ông Kartsonas cho biết trong một tuyên bố: “Khoảng cách ngày càng tăng đã kéo dài thêm gần 2 tuần cho chuyến đi và tùy thuộc vào việc thời gian gián đoạn kéo dài bao lâu, thì sẽ có tác động tích cực bấy nhiêu đến giá cước vận chuyển.”
“Giá vận chuyển container hiện đã tăng gấp đôi trong hai tháng qua. Giá tàu chở dầu đã có phản ứng nhẹ hơn, nhưng có thể giá sẽ phản ứng trong tương lai với thông tin mới.”
Drewry Shipping, một công ty dịch vụ tư vấn và nghiên cứu độc lập cho ngành vận tải biển toàn cầu, cho biết Chỉ số Container Thế giới của họ đã tăng 15% lên trên 3,000 USD/container 40 feet trong tuần này và tăng 44% so với cùng thời kỳ năm trước.
Nhu cầu dầu thô toàn cầu
Kể từ cuối năm ngoái, câu chuyện trên thị trường năng lượng đã chuyển từ lo ngại về nguồn cung sang lo ngại về nhu cầu. Tuy nhiên, câu chuyện này có thể sẽ còn tiến triển trong bối cảnh dự báo tăng trưởng kinh tế cao hơn và nhu cầu dầu thô tăng cao.
Wood Mackenzie, một nhóm nghiên cứu và tư vấn quốc tế, cho biết trong một dự báo mới rằng tổng lượng tiêu thụ dầu sẽ tiếp tục đạt mức kỷ lục trong năm nay, với nhu cầu dự kiến sẽ tăng khoảng 2 triệu thùng mỗi ngày.
“Phần lớn mức tăng trưởng [trong nhu cầu dầu] này sẽ đến vào nửa cuối năm nay,” ông Alan Gelder, phó chủ tịch nghiên cứu cao cấp tại Wood Mackenzie, cho biết trong một tuyên bố. “Mức tăng này sẽ được thúc đẩy thông qua cải thiện tăng trưởng kinh tế và giảm lãi suất.”
Trung Quốc dự kiến sẽ chiếm ¼ mức tăng này.
Bất chấp sự suy yếu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, xuất cảng của Trung Quốc đã cho thấy những dấu hiệu cải thiện, tăng cao hơn dự kiến ở mức 2.3% so với cùng thời kỳ năm ngoái trong tháng Mười Hai. Nhập cảng tăng với tốc độ hàng năm thấp hơn (0.2%), dẫn đầu là dầu thô (0.6%), sản phẩm tinh chế (45%), than đá (53%) và khí đốt tự nhiên (23%).
Tốc độ tăng trưởng GDP quý 4 của Trung Quốc được dự báo sẽ tăng 5.3% so với cùng thời kỳ năm ngoái. Nếu dự báo này là chính xác, thì đây sẽ là một mức tăng so với mức 4.9% của quý 3.
Ông Rob Thummel, nhà quản lý danh mục đầu tư cao cấp đồng thời là giám đốc điều hành của Tortoise, dự kiến tăng trưởng GDP toàn cầu sẽ khiến nhu cầu dầu thô tăng thêm tới 2 triệu thùng mỗi ngày.
Vân Du biên dịch
Quý vị tham khảo bản gốc từ The Epoch Times